Dưa, ớt Quảng Ngãi: mặn chát nước mắt nghề nông

Dưa rớt giá xuống còn 1.000 đồng/kg nhưng vẫn không có người mua. Ảnh: báo Tuổi Trẻ.

Dưa rớt giá xuống còn 1.000 đồng/kg. Ớt mọi năm hơn 40.000 đồng/kg nay chỉ còn 10.000 đồng/kg nhưng cũng ít người mua.

Trường hợp này chỉ là một trong muôn vàn giọt nước mắt “mặn chát” của người làm nghề nông trong thời gian qua. Cái “điệp khúc” rớt giá – mất mùa cứ ám ảnh nghề nông khiến cho không chỉ bản thân người làm nghề xót xa, mà xã hội cũng thấy chạnh lòng.

Phải nói là, có đi làm trực tiếp với người nông dân, mọi người mới có cái nhìn chính xác hơn về thực tiễn nông nghiệp Việt Nam bây giờ. Nếu như kinh doanh các lĩnh vực khác người chủ hoặc sẽ có chuyên trách phân tích các yếu tố: Nhu cầu thị trường, rủi ro kênh phân phối… thì trong nông nghiệp, đại đa số (chứ không phải toàn bộ, vì vẫn còn những người giỏi và họ đã giàu trên nông nghiệp) nông dân canh tác nông nghiệp như “lướt sóng” và hầu như không có gì ngoài kinh nghiệm nên xác xuất thất bại rất cao.

Hơn nữa, ở thương trường, ai đó muốn làm gì, kinh doanh gì đó là quyền của họ. Còn nông nghiệp, cái khó của ngành là không phải người dân thích gieo trồng loại cây trái gì thì cũng được. Tuy vậy, cũng không phải cứ lãnh đạo là có quyền cấm người dân trồng trọt. Làm sao mà cấm người ta trồng cây hợp pháp trên đất người ta. Nhất là trong trường hợp nông sản mùa này được giá thì mùa tới nông dân sẽ tiếp tục chuyên canh, có khuyên bảo chuyển đổi giống cây trồng cũng không có mấy ai nghe.

Trường hợp dưa, ớt này, có lẽ chính quyền địa phương cũng đã dự báo cả rồi. Có điều, hình như mới chỉ dừng lại ở việc vận động, khuyến cáo thôi, người dân nghe hay không lại là chuyện khác. Có thể thấy được rằng, phần lớn là do người nông dân còn chưa nhận thức được vấn đề và thấy lợi nên đua nhau trồng. Cộng với tâm lý ỷ lại, trông chờ các “mạnh thường quân” ra tay nghĩa hiệp, cứu giúp như một số mùa vụ trước. Giờ hậu quả như vậy, cũng đừng đổ hết lỗi cho nhà nước, cho lãnh đạo, chính quyền địa phương. Thương thì thương thật, nhưng cái gì đúng thì nói đúng, sai thì nói sai.

Mặt khác, hầu hết đều có cán bộ khuyến nông từ cấp xã, rồi các Hội nông dân nữa. Thông thường, trước khi vào vụ sản xuất, cán bộ khuyến nông luôn có những định hướng cho người dân nên trồng loại cây gì cho phù hợp với thời tiết, thổ nhưỡng, đầu ra… Nếu chính quyền đã làm hết sức, nói hết lời mà người dân không nghe thì đúng là lỗi thuộc về người dân.

Chúng kiến tình cảnh éo le đó của nông dân đất Quảng, có người đã hỏi: “Tại sao Sở, Phòng nông nghiệp không chỉ định người dân vùng nào, trồng loại cây gì và bao tiêu cho họ? Sao không có phương hướng nào giúp dân đỡ khổ hơn?”

Và cũng đã nhận được câu trả lời rất nhanh: “Tôi là người địa phương ở vùng dưa hấu Tịnh Hiệp. Tôi sống ở đây nên tôi biết, tuy thấy tình trạng này buồn, nhưng cũng là một bài học cho người nông dân để suy ngẫm. Các công ty đến liên kết trồng và bao tiêu sản phẩm thì họ lại không trồng, mặc dù chính quyền địa phương đã đưa ra các chính sách chuyển đổi cây trồng có bao tiêu sản phẩm. Nhưng khổ nổi họ không chịu chuyển đổi, thay đổi tư tưởng của họ còn khó hơn là lên trời. Cũng năm 2015 các nghĩa hiệp ra tay mua ủng hộ, nên họ có suy nghĩ là cứ trồng, không bán được thì cũng có nhà nước lo, có người mua ủng hộ. Nên mọi chủ trương của chính quyền địa phương điều đi đến ngõ cụt. Kéo theo đó là thực trạng, mạnh dân dân làm, còn địa phương cứ triển khai, không làm thì thôi. Không ai nghe ai cả!”.

Vậy là, từ chuyện dưa chuyện ớt của người Quảng Ngãi lộ ra cho chúng ta thấy một vấn đề tồn tại dai dẳng của ngành nông nghiệp là vấn đề “chuyên canh – liên kết” để bao tiêu sản phẩm còn nhiều hạn chế. Đội ngũ nhân sự có trình độ tổ chức, quản lý, sản xuất kinh doanh về nông nghiệp còn bất cập. Cùng với đó ý thức “tự phát”, “tư duy nông nghiệp” còn nặng nề.

Dẫu sao, bản thân nông dân vẫn cần sự quan tâm, chỉ đạo sát sao hơn nữa từ Sở, Phòng, Ban Kinh tế, nông nghiệp của mỗi địa phương. Người nông dân chúng ta, họ đã phải “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời”, và giờ lại phải đổ cả nước mắt nữa. Thật chua chát quá!

Lầu Thanh
Theo DĐDN

Ý kiến của bạn về bài viết

Không có chức năng bình luận cho bài viết này