13:10 - 14/10/2018
Nobel Hoà bình cho ‘Bác sĩ làm phép lạ’
Không quá bất ngờ khi bác sĩ Denis Mukwege (Congo) được trao giải Nobel Hoà bình 2018, bởi những năm qua ông nhận được nhiều giải thưởng danh giá cho nỗ lực phi thường chống nạn bạo hành tình dục phụ nữ.
Người sửa chữa phụ nữ
Thứ sáu 5/10, trong khi bác sĩ Mukwege làm việc trong phòng mổ bệnh viện Panzi thì mọi người hò reo, ùa đến chúc mừng ông khi biết được thông tin qua mạng. Ông xúc động phát biểu: “Giải thưởng này dành cho mọi phụ nữ trên thế giới bị giết chết vì xung đột và đối mặt hàng ngày với bạo hành tình dục”.
Sinh năm 1955, ngay từ nhỏ Mukwege đã có chí hướng giúp đỡ mọi người vì ông thường xuyên theo cha mình, một mục sư Tin Lành, đi thăm nom người bệnh. Học xong y khoa ở Burundi, ông về nước năm 1983 làm việc tại bệnh viện Lemera, Nam-Kivu. Đầu tiên ông muốn làm bác sĩ nhi khoa, nhưng rồi chọn sản khoa vì chứng kiến nhiều phụ nữ qua đời khi sinh nở.
Năm 1984, Mukwege nhận học bổng sản-phụ khoa tại Pháp. Học xong ông chọn quay về nước, vì theo ông “ở Pháp không nhìn thấy một phụ nữ chết khi sinh, nhưng ở Congo điều này thường nhật”.
Chiến tranh xảy ra ở Congo những năm 1990, ông chạy sang Kenya lánh nạn nhưng về nước vài năm sau đó. Bệnh viện cũ tan hoang vì chiến tranh, ông gõ cửa những tổ chức quốc tế xin nguồn lực tái thiết và bệnh viện Panzi ra đời vào năm 1999.
Thật ra lúc đầu ông muốn Panzi là một bệnh viện sản khoa, nhưng sau khi gặp một bệnh nhân ông đã thay đổi ý định. Trên tờ Le Figaro năm 2014, ông kể: “Đó là một phụ nữ 30 tuổi, mang nhiều vết thương ở đùi và bộ phận sinh dục do đạn. Sau khi được chữa lành, cô nói mình bị hãm hiếp tập thể và tra tấn. Ban đầu tôi nghĩ là cá biệt, nhưng vài tháng sau tôi biết đến 45 ca và hiểu ra mình đang đối mặt với một trận dịch bạo hành”.
Ngày nay, sau gần 20 năm, ước tính bác sĩ Mukwege đã chăm sóc hơn 50.000 phụ nữ bị bạo hành tình dục trong chiến tranh. Ở đây ông làm việc ngày đêm, gần như không ngủ, để sửa chữa và tái tạo miễn phí những vết thương cho họ.Tất cả như nhau, đầu tiên họ bị hãm hiếp, rồi người ta đưa vào âm đạo những vật sắc nhọn, đôi khi còn đốt cháy… bộ phận sinh dục của họ.
Trong cuốn Người đàn ông sửa chữa phụ nữ (L‘homme qui répare les femmes – NXB GRIP) viết về ông, nhà báo người Bỉ Colette Braeckman ghi nhận: “Đó là những phụ nữ mà âm đạo bị phá huỷ và tâm hồn bị giết chết. Nhưng người bác sĩ đã may vết thương và sửa chữa lại. Denis Mukwege xuôi ngược khắp thế giới để làm chứng cho nỗi khổ của những phụ nữ này và tố cáo nạn hãm hiếp tập thể, một thứ vũ khí chiến tranh”.
“Con người không còn là người khi không biết trao đi tình yêu”
Trong cuộc chiến ở Congo, để kiểm soát những vùng đất chiếm được, các phe phái tạo ra kinh hoàng bằng cách tàn phá mọi thứ và hãm hiếp phụ nữ, đến nỗi người ta gọi quốc gia này là “thủ đô hãm hiếp của thế giới”. Một báo cáo vào năm 2011 trong tạp chí American Journal of Public Health, cho thấy ở đây cứ mỗi giờcó đến 48 phụ nữ bị hãm hiếp.
Thật ra chính quyền cũng có luật lệ, nhưng hầu như ai cũng thờ ơ với tội ác. Bất bình điều này, tháng 9.2012, phát biểu tại Liên hiệp quốc, Mukwege chỉ trích Tổng thống Joseph Kabila và những quốc gia khác không hành động đủ để dừng lại điều mà ông gọi là “cuộc chiến bất công, sử dụng hãm hiếp và bạo hành phụ nữ như một chiến dịch”.
Một tháng sau, ông bị một số kẻ lạ mặt dùng súng tấn công vào nhà, giết bảo vệ và bắt cóc con gái ông, vì thế ông phải trốn sang châu Âu. Năm 2013, ông về nước sau một chiến dịch gây quỹ của phụ nữ địa phương mua vé máy bay cho ông, một hành động đẹp mà ông không thể chối từ.
Cuộc sống của bác sĩ Mukwege thay đổi lớn sau lần về nước này. Ông không còn nhiều tự do vì phải sống trong bệnh viện dưới sự bảo vệ của binh lính Liên hiệp quốc, ngược lại ông ngày càng đấu tranh mạnh mẽ chống lại sự thờ ơ của cộng đồng quốc tế với nạn bạo hành tình dục phụ nữ.
Tại Diễn đàn thế giới phụ nữ nói tiếng Pháp năm 2014 ở Congo, phát biểu của ông khiến cử toạ rơi lệ: “Nếu nam giới chịu đựng những gì mà phụ nữ đang hứng chịu, thì liệu thế giới có im tiếng không?”
Những gì bác sĩ Mukwege chứng kiến thật kinh hoàng khiến ông không thể im lặng.Nạn nhân của ông từ 18 – 80 tuổi, có người ông chăm sóc trước đó mười năm rồi quay lại bệnh viện, lần này con gái họ là… nạn nhân.Nhưng tại Panzi, sau khi được chữa trị thể xác họ còn được điều trị tâm lý, thậm chí Mukwege còn tìm việc làm và chăm sóc con cái họ.Bệnh viện không khác gì “Thành phố yêu thương và hy vọng” đến nỗi nhiều nạn nhân sau khi lành lặn không muốn về nhà.
Trong bài báo trên Le Figaro năm 2014, cây bút Gaelle Rolin viết về Mukwege: “Trong địa ngục trần gian đó có một thiên thần hộ mạng canh giữ những phụ nữ. Đó là một người đàn ông to cao với cái nhìn sâu xa và giọng nói nhẹ nhàng, người từ 14 năm nay tiếp nhận và chăm sóc mọi phụ nữ”.
Thiên thần làm phép lạ. Với những gì mà Denis Mukwege tạo ra trong cuộc chiến chống bạo hành tình dục phụ nữ, thật không sai khi người dân gọi ông là “Bác sĩ làm phép lạ”.
An Nhiên (theo TGTT)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này