10:41 - 03/12/2022

Tập Yoga, Pilates, thái cực quyền hay khí công?

Chánh niệm và thực hành thân-tâm được nhiều người quan tâm, đặc biệt từ khi đại dịch Covid-19 làm họ bị stress và lo âu nhiều hơn. Để giải quyết điều này, tập luyện là một giải pháp, nhưng vấn đề là tập môn nào cho phù hợp?

Pilates đã có ở Việt Nam và được nhiều người chọn tập.

Theo các chuyên gia, Yoga, Pilates, thái cực quyền và khí công là bốn hình thức giúp cải thiện sức mạnh, sự cân bằng, linh hoạt, tư thế và chánh niệm. Thêm vào đó, nhiều nghiên cứu cho thấy tất cả, hoặc vài môn tập, còn tạo ra tác động tích cực trên các vấn đề sức khoẻ, như lạm dụng chất xấu, bệnh phổi, đái tháo đường, viêm khớp, đau lưng và bệnh Parkinson. Nhưng trước khi xác định môn nào phù hợp, bạn nên biết qua một chút về các môn này.

Yoga là môn tập cổ xưa dựa trên kỹ thuật thở và chuyển động chậm.Có nhiều dạng yoga, bao gồm các dạng hiện đại như yoga nóng (hot yoga) hay yoga tập với dê (goat yoga).Tuy nhiên, phổ biến vẫn là hatha yoga.

Pilates hiện đại hơn, gồm các động tác căng duỗi và làm săn chắc cơ thể kết hợp với thở và thiền. Nó thường được tập trên chiếu hoặc thảm và có thể sử dụng thêm thiết bị chuyên biệt.

Nhiều chuyên gia cho rằng khí công, gốc từ Trung Quốc, được thực hành hàng ngàn năm.Như yoga và Pilates, khí công kết hợp các tư thế thân xác với thở và chánh niệm, tạo thành các chuỗi động tác mềm mại, chậm rãi.

Những chuyển động này được thực hành cả ở tư thế ngồi và đứng.Bạn cũng có thể thực hành khí công chỉ với một động tác lặp lại nhiều lần, thậm chí chỉ tập trung vào hơi thở mà không chuyển động gì.

Thái cực quyền là một phiên bản của khí công, giống một môn võ thuật, gồm những chuyển động đặc biệt, liên kết với nhau thành một bài tập và thường được tập ngoài trời.Trong hai môn này, khí công đơn giản và dễ tập hơn, chú ý vào sự phát triển năng lượng gọi là khí, trong khi thái cực quyền nghiêng về các động tác cơ thể và đòi hỏi kỹ luật hơn.

Môn nào tốt cho bạn?

Theo TS Vincent Minichiello, phó giáo sư y học của đại học Wisconsin-Madison, chuyển động của 4 môn tâp này phù hợp cho những người thích vận động cơ thể nhẹ nhàng và muốn chữa lành một vấn đề nào đó. Tuy nhiên, chúng vẫn có vài khác biệt, chẳng hạn chỗ tập yoga dễ tiếp cận hơn Pilates, thái cực quyền hay khí công.Thái cực quyền phải nhớ động tác, vì thế khó hơn khí công.

Ông nói: “Khí công cũng có thể tập ở tư thế nằm, ngay cả thông qua quan sát. Vì thế nếu gặp khó trong vận động cơ thể, bạn có thể tập bằng cách nhìn các động tác”. Laren K. Baker, huấn luyện viên tập luyện ở New York, cũng lưu ý Pilates là ẩn chứa nguy cơ chấn thương nhiều hơn các môn khác vì các động tác cần độ chính xác, kiểm soát cao và mạnh mẽ.

Thái cực quyền thì cần không gian, tốt nhất ngoài trời, nên có thể là trở ngại cho một số người.Khi mới tập, người ta cũng có thể bị đau. Baker nói: “Một lợi điểm của khí công là giải toả năng lượng ứ đọng, nhưng việc đẩy năng lượng độc hại khỏi cơ thể có thể gây mệt mỏi, nôn ói, đau họng hoặc nhức đầu”.

Nếu thích Pilates, bạn hãy chọn một huấn luyện viên giỏi để kèm riêng, Jessica Schatz, huấn luyện viên Pilates và yoga ở Los Angeles, đề nghị.Nhưng Pilates là cái tên được nhiều trung tâm lạm dụng, vì thế có người tập nhiều năm vẫn có thể bị chấn thương.

Bạn bối rối vì nhiều thông tin không tốt ở trên? Theo Schatz, có lẽ bạn không cần chọn môn nào cả, chỉ cần thực hành 3 lần thở có ý thức mỗi khi thức dậy buổi sáng là đủ thông qua bài tập “5, 4, 3, 2, 1”.

Để tập bài tập này, bạn cần ngồi xuống, sau đó kể tên 5 vật bạn nhìn thấy, 4 vật bạn cảm nhận (vật lý hay cảm xúc), 3 vật bạn nghe và 2 vật bạn có thể ngửi hoặc nếm. Sau cùng, bạn kết thúc bằng việc nói 1 điều dễ thương về chính mình.

Schatz nói: “Đây là một cách để thực hành an trú trong hiện tại để giúp chúng ta giải toả lo lắng. Cơ thể chúng ta liên tục gửi thông điệp đến chúng ta, nhưng một số người không nghe hoặc không chú ý cho đến khi quá trễ. Khoa học đã chứng minh là sức khoẻ tâm thần và cảm xúc kết nối không thể tách rời với sức khoẻ thể chất”.