08:56 - 28/03/2022
Ukraina kêu gọi các hãng công nghệ tham gia ‘kháng chiến mạng’
Hiện có hơn 5.000 các hãng công nghệ đang hoạt động tại Nga, từ các startup thật nhỏ của Ukraina và các nước khác cho đến những gã khổng lồ về công nghệ thế giới. Nhiều trong số này đang gia nhập làn sóng “kháng chiến mạng” hay “kháng chiến công nghệ” để chống lại Nga.
Một sức mạnh mới của Ukraina bắt đầu lộ diện: đội ngũ kỹ sư IT và công nghệ cao.
Góp sức nhỏ
Startup MacPaw của Ukraina từng được biết đến với việc xuất bản các ứng dụng “dọn dẹp” và tăng tốc máy tính Mac. Khi chiến sự bùng nổ, MacPaw đang gấp rúp thiết kế phần mềm ngăn chặn sự theo dõi của phía Nga. “Mọi hành động đều tạo ra sự khác biệt lớn. Chúng tôi cần các chuyên gia và giới công nghệ khắp nơi góp sức”, CEO kiêm nhà sáng lập Oleksandr Kosovan nói với Nikkei Asia.
Kosovan đã chọn ở lại trụ sở của MacPaw ở Kyiv.Những nhân viên khác đã ra nước ngoài hoặc dời đến văn phòng công ty ở Ivano-Frankivsk, một thành phố ở miền tây Ukraina.Các kỹ thuật viên của MacPaw đã phát triển phần mềm kiểm tra xem một ứng dụng có bị Nga xâm phạm dữ liệu hay không. Họ cũng đưa ra phần giúp giảm mức tiêu thụ pin của iPhone, nhưng đây lại một sáng tạo rất quan trọng đối với những nơi đang mất điện hoặc không thể tiếp cận điện lưới.
MacPaw cũng cung cấp một công cụ khác cho người Ukraina: các VPN miễn phí có thể được sử dụng để nhận và chia sẻ thông tin trên mặt đất. Reface, nhà phát triển ứng dụng chia sẻ và chỉnh sửa ảnh khuôn mặt, cũng tham gia nỗ lực cuộc kháng chiến. Trong số 191 nhân viên của công ty, 27 người đang ở Kyiv.
Dima Shvets, giám đốc điều hành và đồng sáng lập của Reface, cho biết: “Đó là lựa chọn của những người lao động ở lại thủ đô và giúp đỡ về mặt vật chất. Các nhân viên ở lại thủ đô của Ukraina đang tham gia vào một loạt các hoạt động, ông nói.
Shvets cho biết: “Những người đang ở lại Kyiv đang tiếp tục làm việc cho các dự án Reface. Họ có tham gia các công tác thiện nguyện, giúp đỡ trực tuyến, tham gia cầm súng hoặc hỗ trợ kỹ thuật cho đội quân IT của Ukraina” Shvets nói.
Reface ở gứi thông báo đến 200 triệu người dùng, kêu gọi những ai ở Nga tham gia phản chiến. Các nhà phát triển Reface đã sửa đổi ứng dụng để người dùng có thể dễ dàng tạo video gốc cho thấy các điều kiện thực tế ở Ukraina, cùng với các video kêu gọi quyên góp.Khoảng 150.000 người đã nhấp để quyên góp thông qua ứng dụng, công ty cho biết.
Grammarly, một ứng dụng kiểm tra chính tả và văn phạm do một kỹ sư Ukraina đồng sáng lập, đã tạo thêm tính năng đề xuất các liên kết – chẳng hạn như đường link để quyên góp khi người dùng viết về Ukraina. Ngoài ra, công ty cung cấp các dịch vụ của mình miễn phí cho báo chí.
Ngành công nghiệp mạnh
Từ các công ty khởi nghiệp nhỏ đến những gã khổng lồ thế giới, tất cả đều đang sử dụng kỹ sư của Ukraina. Startup gọi xe và giao nhận thức ăn Bolt của Estonia sử dụng hơn 100 nhân viên Ukraina. Hay như quốc gia khởi nghiệp Israel sử dụng đến 25% lượng nhân tài công nghệ của Ukraina, làm việc trực tiếp tại Israel hay trực tuyến từ Ukraina. “Một hàm lượng lớn công nghệ là nền tảng cho cuộc sống hàng ngày của chúng ta được xây dựng bởi các kỹ sư và nhà phát triển phần mềm ở Ukraina” – đài CNBC của Mỹ bình luận.
Các ứng dụng WhatsApp, trang hỗ trợ học tiếng Anh Grammarly, hệ thống mã nguồn mở Gitlab, nền tảng blockchain được sử dụng phổ biến trong tiền ảo Solana do các nhân tài gốc Ukraina sáng lập hay đồng sáng lập. Trong khi đó, Samsung và Amazon đều có các trung tâm R&D ở Kyiv.
Khi Ukraina tách khỏi Liên Xô năm 1991, nền tảng hạ tầng và hãng xưởng công nghiệp rất ít ỏi. Ukraina đã chú trọng phát triển ngành công nghiệp phần mềm đang bùng nổ và hiện họ có khoảng 300.000 kỹ sư IT tài năng. Chỉ riêng Kiyv, có hơn 10 trường đại học công nghệ và số này tập trung vào đào tạo các ngành STEM (khoa học, công nghệ, kỹ sư và toán học).
Theo số liệu thống kê của chính phủ, Ukraina có hơn 5.000 hãng công nghệ trước khi bị Nga xâm lược. Theo Hiệp hội Công nghệ thông tin Ukraina, kim ngạch xuất khẩu dịch vụ của ngành IT đạt 6,8 tỷ USD trong năm ngoái, tăng hơn gấp đôi so với năm 2018. Mảng công nghệ đóng góp đến 4% GDP. Trong những năm gần đây, phát triển phần mềm theo hợp đồng đã và đang là một lĩnh vực phát triển mạnh.
Katie Gove, giám đốc cấp cao và nhà phân tích của nhà nghiên cứu Gartner, cho biết từ 85.000 đến 100.000 người ở Ukraina làm việc trong các dịch vụ xuất khẩu, hầu hết liên quan đến dịch vụ công nghệ.
Nhà phát triển phần mềm GlobalLogic có trụ sở tại Mỹ được tập đoàn Hitachi mua lại vào năm ngoái. Hiện GlobalLogic có đến năm văn phòng tại Ukraina, sử dụng khoảng 7.200 kỹ sư người địa phương. Các hãng công nghệ ở Silicon Valley ngày càng có nhiều thỏa thuận với GlobalLogic.
Các kỹ sư Ukraina được đánh giá “được đào tạo bài bản hơn là tự mày mò học”, theo chuyên gia công nghệ số Josh Feldberg làm việc ở Barcelona nói với đài CNBC. Chuyên gia này nói rằng các kỹ sư giỏi ngôn ngữ Java – một trong những ngôn ngữ quan trọng nhất trong ngành tin học.
“Phản kích điện tử”
Bộ Chuyển đổi số Ukraina (MDT) đã làm việc tích cực để đưa các dịch vụ của chính phủ lên mạng trước khi chiến tranh bùng nổ.Hiện MDT đang dẫn dắt cuộc phản kích kỹ thuật số nhắm vào phía Nga. Cho đến giờ bộ này đã yêu cầu hơn 200 hãng công nghệ phương Tây hợp tác. Vận động các hãng công nghệ lớn ngừng hoạt động ở Nga nhằm làm tổn thương nền kinh tế Nga hoặc cắt đứt các nguồn tin giả tại Nga là một trọng tâm trong chiến lược số của Ukraina vào lúc này. YouTube cho biết họ đã bắt đầu chặn các kênh “liên kết với các phương tiện truyền thông do nhà nước Nga tài trợ trên toàn cầu, mở rộng từ khắp châu Âu”.
Các gã khổng lồ như Microsoft, Google và Amazon Web Services đã đình chỉ việc bán các hợp đồng điện toán đám mây mới ở Nga. Tuy vậy, các tập đoàn này vẫn tiếp tục cung cấp dịch vụ cho khách hàng hiện tại.
MDT cũng thiết lập trang web để chấp nhận các khoản quyên góp bằng tiền điện tử hôm 14/3. Chỉ trong nửa ngày, hơn 50 triệu USD đã được quyên góp.
Các hacker mũ trắng khắp thế giới cũng được huy động. Hôm 26/2, chỉ hai ngày sau khi Nga đưa quân vào Ukraina, MDT đã công bố thành lập “đội quân IT của Ukraina”. Khoảng 300.000 người từ khắp nơi trên thế giới đã tình nguyện tham gia đội quân này.
Giáo sư Peter Singer thuộc Trung tâm Tương lai chiến tranh của Đại học Arizona, nhận định rằng “Ukraina đã thành công trong việc lật ngược tình thế trước những người Nga được cho là bậc thầy về chiến tranh thông tin”.
Nhưng có những giới hạn mà MDT không thể đạt được.Những nỗ lực nhằm loại bỏ Nga khỏi internet đã không thành công. ICANN, tổ chức quốc tế phụ trách về tên miền, đã từ chối yêu cầu của Ukraina về việc thu hồi các tên miền đuôi “.ru” của Nga.
Ricky Hồ (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này