Hậu duệ sầu riêng 6 Ri

Chàng út Nguyễn Minh Hậu bỏ sự nghiệp đã học ở Bách khoa, về nhà nối nghiệp cha tìm ra cho trái sầu riêng mang tên cha. Ảnh: TL.

Trong phiên chợ Xanh Tử Tế, gian hàng sầu riêng 6 Ri luôn đông nghẹt khách. Anh Nguyễn Minh Hậu, tay lựa trái sầu riêng, miệng cười giới thiệu, rồi đưa lên bàn cân điện tử, rồi bóc tách ra.

Mùi thơm béo ngậy đặc trưng từ những múi sầu riêng vàng đượm toả ra ngào ngạt, càng kéo khách từ trong ra ngoài đổ đến.

Một khách hàng tươi cười: “Cám ơn phiên chợ cho cô được gặp con. Hồi nào tới giờ cô chưa được ăn trái sầu riêng nào ngon như vậy!”

Một khách hàng khác, tự nhận là mình đã bán sầu riêng mười năm nay, thốt lên: “Sao mà ngon vậy!”

Cứ mỗi hai tuần, vào thứ bảy và chủ nhật, những trái sầu riêng thương hiệu 6 Ri lại đến phiên chợ Xanh Tử Tế.

Những trái sầu riêng chín cây 6 Ri, đang có một sức hấp dẫn rất lớn. Các trái chín tự nhiên, được đưa trực tiếp từ vườn lên, không qua trung gian, đến tay người tiêu dùng. Giá bán hấp dẫn: 60.000 đồng/kg.

6 Ri không phải ký hiệu giống như nhiều người lầm tưởng, đó chính là tên của người nông dân đã tạo ra nó, ông Sáu Ri ở ấp Phước Định 1, xã Bình Hoà Phước, Long Hồ, Vĩnh Long.

Ông mất năm 1999, nhưng bốn đứa con trai ông đã tiếp quản.Anh hai Nguyễn Minh Trung quản lý chung, anh ba Nguyễn Minh Nhân thì làm cây giống, anh tư Nguyễn Minh Thiện quản lý vườn nhà, chàng út Nguyễn Minh Hậu tìm đầu ra.

Út Hậu có dáng người đậm, thấp, nụ cười hiền khô, chân thật và cởi mở. Trông Hậu như một nông dân miệt vườn thực thụ, với làn da sạm nắng, phong sương. Nhìn thế mà không phải thế!

Tốt nghiệp ngành công nghệ thông tin và tự động hoá đại học Bách khoa, Hậu ra trường, đi làm khoảng mười năm. Trong thời gian đó, anh lập một công ty riêng chuyên về xử lý môi trường, hệ thống nước.

Vậy là, trong lòng chàng kỹ sư trẻ vẫn luôn đau đáu với giống sầu riêng mà cha mình tạo dựng. Thế là năm 2004, Hậu về, khởi nghiệp với cơ sở giống cây trồng và hoa quả 6 Ri, bỏ mức lương tháng khi đó là 2.500 USD, bỏ cả thu nhập từ công ty riêng “mỗi năm vài tỷ đồng.

“Tôi là người tham công tiếc việc, nhưng bỏ hết đi làm sầu riêng vì tâm huyết với nghề của cha”.

Hậu kể, mỗi ngày, anh đọc báo, đọc tin về chuyện đây sầu riêng bẩn, kia sầu riêng thuốc được bán tràn lan. Chưa kể, nếu để thương lái Trung Quốc tung hoành nữa, thì nông sản, đặc sản xứ mình coi như xong. Hậu bảo, nhiều người trong xóm tôi đã phải bán nhà bán đất trả nợ vì thương lái Trung Quốc.

“Họ xúi dân hái sầu riêng non, đến khi xuất ba công bị trả về hết, phải bán đất bán nhà cũng không trả nợ hết. Sầu riêng non thì bán đổ bán tháo cũng không ai mua. Sầu riêng để ba ngày không bán được chỉ có nước đem đi vứt thôi. Rồi chuối, khoai, đủ thứ họ chơi mình”…

Biết thế, cũng đành chịu thế, nên hết năm này qua tháng khác, mọi chuyện cứ tiếp diễn. Nhưng có đành chịu thế?

“Tôi nghĩ nếu không thúc đẩy thương hiệu gia đình thì bao tâm huyết của cha sẽ mai một dần theo năm tháng. Nhà tôi vẫn làm cây giống, vẫn mua bán, nhưng đầu ra không trực tiếp đến tay người tiêu dùng, mà qua thương lái. Giờ tôi muốn trực tiếp làm luôn để từ đó nhân rộng mô hình, giúp bà con nông dân không bị thương lái Trung Quốc ép giá, táng gia bại sản, mà người tiêu dùng được ăn trái ngon, trái sạch”.

Quầy sầu riêng ở phiên chợ Xanh Tử Tế lúc nào cũng đông khách. Ảnh: TL.

Ăn ngủ cùng sầu riêng

Năm 1994, ông Sáu Ri tạo dựng giống cây mới, với bốn cây giống. Từ mảnh vườn 3ha ông bà để lại, ông dùng phương pháp “ghép mắt”, nhân lên được vài trăm giống đầu gốc bố mẹ.

Bốn năm sau đó, năm 1998, khi sầu riêng cho trái ngon khoảng hai vụ, tỉnh Vĩnh Long mời ông Sáu đi thi và đạt hai giải nhất về mẫu mã, chất lượng, nồng độ cơm.

Khi viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam hỏi ông tên gọi giống này là gì? Ông thật thà “sầu riêng cơm vàng hạt lép thôi”.

Những người bạn của ông nói sao không lấy tên mình đặt tên thương mại cho giống này, và thế là sầu riêng 6 Ri ra đời.

Ông Sáu mất một năm sau đó và bốn cậu con trai tiếp quản cơ nghiệp. Giống sầu riêng 6 Ri đã trở nên phổ biến, mỗi năm gia đình cung cấp ra thị trường chừng vài chục ngàn đến cả trăm ngàn gốc.

Được giao lo đầu ra, Hậu mang những trái sầu riêng ban đầu lên thành phố, ký gửi cho siêu thị Co.opmart, Metro, Big C…

Và thế là, người Sài Gòn biết đến, và đâm ghiền sầu riêng 6 Ri. Được một thời gian, Hậu quyết định không cung cấp cho siêu thị nữa, chỉ bỏ cho những đại lý có nhu cầu bán cho khách hàng thực sự hiểu được giá trị của sầu riêng sạch.

“Giá sầu riêng 6 Ri hiện giờ dao động từ 95.000 – 140.000 đồng/kg. Trong khi sầu riêng cùng loại bán từ 40.000 – 60.000 đồng/kg. Cạnh tranh với thị trường sầu riêng bẩn rất khó, nên tôi chọn hướng đi mới, chỉ cung cấp cho những người sành ăn và hiểu được giá trị chất lượng của sản phẩm. Ngoài cung cấp giống, gia đình tôi còn chuyển giao công nghệ cho các hộ dân và kiểm tra quy trình nghiêm ngặt để bao tiêu đầu ra luôn”.

Vậy mà, trong các siêu thị, người ta vẫn còn dùng tên sầu riêng 6 Ri. Dọc các con đường ở thành phố, nhiều sạp bán sầu riêng cũng lấy tên thương hiệu này.

Quy trình sạch của sầu riêng 6 Ri là bón hoàn toàn bằng phân hữu cơ, phân chuồng hoai, các thuốc hoá học phải bón trước 21 ngày khi thu hoạch. Khó nhất là canh đúng thời điểm để hái sao cho sầu riêng chín đều tự nhiên.

Hậu kể: “Cực nhất là lúc chăm bón. Cây sầu riêng hay bị rệp sáp, chảy mủ, kháng thư, bị nhện đỏ, xỉ mủ, nhất là mùa mưa, nên phải theo dõi từng ngày, Mỗi một quy trình ra đọt non sẽ có sâu tới, nếu không phun thuốc sẽ ăn trụi lủi lá luôn”.

Nhưng trái sầu riêng trước khi chín “không có con sâu nào ăn được”, nên chẳng cần phun thuốc. Để chọn đúng thời điểm cắt trái chín tự nhiên, thì phải nghiên cứu kỹ, tìm ra quy luật.

Theo Hậu, trái sầu riêng bắt đầu đổ nhuỵ thụ phấn đến lúc chín là 105 ngày, canh tầm khoảng 95 – 100 ngày sẽ cắt, nếu để già hơn sẽ rụng. Ấy là tự nhiên.

Nhưng chàng kỹ sư này cho biết mình “đang nghiên cứu công nghệ để trái sầu riêng chín đồng loạt sẽ tốt hơn”. Đó là phương pháp công nghiệp hoá cổ điển chín tự nhiên, chứ không dùng thuốc.

“Ở Vĩnh Long nhiều vùng làm chuyên canh sầu riêng, thứ nhất thu hoạch lẹ, trong ngày cắt 5 – 7 tấn, tiền nhân công không nhiều, còn chôm chôm, nhãn, 2 – 3 tấn hái cả ngày. Hai năm ba vụ là sầu riêng đúng, cây tốt thì một năm hai vụ cũng có, hai năm ba vụ thì khoẻ hơn, cho cây đỡ mất sức”.

Cứ mỗi lần thu hoạch trái xong, bốn anh em rải phân chuồng xuống để không làm chết côn trùng “vì mấy côn trùng đó làm tăng độ màu mỡ của đất”.

Hậu kể, bán giống, kiêm luôn tư vấn cách trồng, vừa khuyến nông, vừa “khuyến cáo” phải trồng cây cách cây, hàng cách hàng chừng 10m.

Nông dân, nhiều người không nghe, thích làm theo thói quen, ý mình. Nhưng qua vài vụ, trái sượng, bán không được, thế là quay lại đúng quy trình.

“Mỗi loại sầu riêng đều có cách chăm sóc khác nhau, loại sầu riêng 6 Ri phải có quy trình đàng hoàng, bao nhiêu ngày rải phân, bao nhiêu ngày xịt thuốc, xịt thuốc gì đều quy định hết, nếu không tuân thủ sẽ bị sượng”.

Di sản của 6 Ri

“Làm nông sản cực lắm. Bán trái sầu riêng cả mấy trăm ngàn, nếu không ngon, khách chửi, mình buồn lắm. Nhưng đó là niềm vui của cha phải cố gắng gìn giữ. Nhiều khi má thấy tôi cực quá rớt nước mắt. Má hay khóc lắm. Nhưng thôi, kệ, nếu không làm coi như mất luôn, tới đời con đời cháu muốn làm cũng khó, lại ráng như ba làm tới ngày chết thì thôi”.

Bỏ đi công việc tốt, thu nhập cao, về làm nông nối nghiệp, Hậu cho biết mỗi năm nhà anh vẫn kiếm tiền tỉ, từ cả bán sầu riêng đến bán giống.

Nhà 6 Ri hiện đang bán các cây giống độc quyền cho nông dân các tỉnh Đồng Nai, Dăk Lăk, Lâm Đồng và các tỉnh Tây Nam bộ. Theo lời kể của Hậu, nhờ sầu riêng 6 Ri mà nhiều hộ dân “đổi đời”.

“Chỉ tính sơ 1.000m2 trung bình từ 2 – 3 tấn, mỗi tấn 60.000 đồng/kg nếu cắt trên cây, cộng tiền nhân công vận chuyển, thu nhập khoảng 150 triệu đồng, hơn xa tất cả các loại cây khác”.

Sầu riêng là giống cây cho năng suất cao. Mỗi khi trúng mùa, trái ra bít cả thân, đến lá cũng không thấy. Một cây cho sản lượng ít thì vài trăm ký, nhiều thì có khi đến cả tấn. Đấy là chưa kể chẳng cần phải tốn nhân lực sau thu hoạch, chăm sóc thì dễ dàng.

Vậy mà, trái sầu riêng vẫn cứ dính nỗi sầu chung, từ bẩn, từ ngậm thuốc, khiến cho giá từ cả trăm ngàn đồng/kg xuống còn 60.000 đồng. Sang năm, Hậu bảo, sẽ làm thương hiệu mạnh hơn, đầu tư thiết bị tốt hơn, để sản lượng cao hơn.

“Làm bao bì, đóng gói, chăm sóc khách hàng, vận chuyển, trái không ngon sẽ hoàn tiền hoặc đổi 100% luôn, bao ăn đúng nghĩa, chứ không phải ăn rồi bao… Nếu chỉ biết kiếm tiền mà không biết giữ tiếng thì làm sao có được lần sau. Trong kinh doanh, tôi coi trọng chất lượng hàng đầu, tận tâm với sản phẩm mình đưa ra”.

Kim Xuân
Theo TGTT

Ý kiến của bạn về bài viết

Không có chức năng bình luận cho bài viết này