12:38 - 31/08/2019
Lười vận động và nỗi lo sức khoẻ của người Việt
Theo một báo cáo của Fitch Solutions Macro Research công bố hồi tháng qua, tình trạng béo phì đang tăng mạnh tại Đông Nam Á, trong đó Việt Nam là nước có số người béo phì (chỉ số khối cơ thể BMI trên 25) tăng nhanh nhất trong giai đoạn năm năm tính đến hết năm 2014, với mức tăng… 38%!
Dù xét trên tổng dân số, tỷ lệ người béo phì ở Việt Nam vẫn ở mức thấp (3,6%) so với các quốc gia chung quanh như Malaysia (13,3%), hoặc Indonesia (5,7%); nhưng với đà tăng mạnh hiện nay, béo phì cũng tạo ra những tác hại to lớn cho cá nhân, gia đình và xã hội nước ta.
Người Việt lười vận động
Theo Fitch, những cải thiện về kinh tế đã khiến cho lối sống thay đổi nhiều, trong đó chế độ dinh dưỡng không lành mạnh ngày một phổ biến, thực phẩm giá trị dinh dưỡng thấp dễ tiếp cận và thói quen ăn uống phương Tây được du nhập rộng rãi, tất cả điều này khiến cho con người dễ bị tăng cân, béo phì.
Nhưng theo đánh giá của tổ chức Y tế thế giới (WHO), béo phì còn xuất phát từ xu hướng giảm hoạt động thể chất, do con người ngày càng lười vận động, vì có nhiều thú vui giải trí, những thay đổi về vận chuyển và đô thị hoá gia tăng.
Theo WHO, mỗi người trưởng thành cần vận động thể lực ít nhất 150 phút/tuần ở mức trung bình hoặc 75 phút ở mức mạnh mẽ, vậy mà theo một khảo sát công bố trên The Lancet hồi năm qua có đến 1,4 tỷ người lớn trên thế giới (1/5 dân số) không đạt mức này.
Nước ta không là ngoại lệ, một khảo sát của bộ Y tế cho thấy, khoảng 1/3 người Việt trưởng thành không bảo đảm thời gian rèn luyện thể lực. Hình ảnh dễ bắt gặp nhất ở các đô thị là suốt thời gian trong ngày, những người trẻ thường có mặt ở các quán cà phê hoặc quán bia, để tán gẫu, bàn chuyện làm ăn, hoặc chẳng có gì làm và cứ để thời gian trôi qua.
Theo một khảo sát của đại học Stanford (Mỹ) thực hiện tại 111 quốc gia, Việt Nam nằm trong các nước lười vận động nhất thế giới, vì trung bình một người lớn Việt Nam chỉ thực hiện 3.643 bước đi/ngày, dưới xa mức trung bình đòi hỏi 5.000 bước/ngày. TS Scott Delp, một trong những nhà nghiên cứu chính, cho biết họ đã quan sát một hiện tượng gọi là “bất công vận động”, trong đó người ít vận động sẽ có xu hướng dễ bị béo phì. Delp nói: “Nếu bạn nghĩ về con người của một quốc gia “giàu vận động” và “ít vận động”, sự phân biệt rõ nhất chính là chỉ số béo phì của những quốc gia này”.
Nguy cơ bệnh tật do lười
Thiếu vận động, theo WHO, người ta có nhiều nguy cơ mắc các bệnh mạn tính không lây, như: bệnh tim mạch, đái tháo đường type 2, sa sút trí tuệ và ung thư. Năm qua, một nghiên cứu của hội Ung thư Hoa Kỳ phát hiện mối liên hệ giữa tình trạng ngồi nhiều và gia tăng nguy cơ tử vong vì mọi nguyên nhân, trong đó 14 nguyên nhân tử vong phổ biến nhất là: ung thư, bệnh mạch vành, đột quỵ, đái tháo đường, bệnh thận, tự tử, bệnh phổi, bệnh gan, loét dạ dày và bệnh tiêu hoá khác, bệnh Parkinson, bệnh Alzheimer, rối loạn thần kinh và các rối loạn cơ xương khớp. Để có được kết quả này, các nhà khoa học đã phân tích 127.554 người không có bệnh mạn tính nghiêm trọng nào khi vào tham gia nghiên cứu, nhưng trong vòng 21 năm theo dõi, có 48.784 người tử vong vì các bệnh trên do ít vận động.
Ở nước ta, năm 2011 Chính phủ đã phê duyệt Đề án tổng thể phát triển thể lực, tầm vóc người Việt Nam giai đoạn 2011 – 2030 (đề án 641), với mục tiêu đến năm 2020 nam thanh niên Việt Nam 18 tuổi sẽ đạt chiều cao 167cm, năm 2030 là 168,5cm và nữ thanh niên 18 tuổi cao trung bình 156cm và 157,5cm ở mốc thời gian tương ứng. Thế nhưng, sau tám năm thực hiện đề án 641 dường như đang chựng lại, vì thiếu kinh phí. Bên cạnh đó, nhận thức của người dân về dinh dưỡng, tập luyện, vận động không chuyển biến bao nhiêu, dẫn đến nhiều hệ luỵ to lớn, như tình trạng trẻ hoá các bệnh ung thư, đái tháo đường, tim mạch, đột quỵ, đang được nói nhiều ở nước ta.
Một khảo sát quốc tế cho thấy, vào năm 2014 có 2,1 tỷ người trên thế giới (30% dân số) bị tăng cân, béo phì và 5% ca tử vong toàn cầu, có liên quan đến béo phì. Nếu tiếp tục đà tăng này, vào năm 2030 sẽ có gần một nửa số người lớn toàn cầu tăng cân, béo phì. Vấn nạn này tạo ra gánh nặng kinh tế to lớn cho cá nhân, gia đình và quốc gia. Năm 2014, béo phì đã khiến kinh tế toàn cầu thiệt mất 2.000 tỷ USD, hoặc… 2,8% GDP!
Dương Cầm (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này