15:58 - 04/08/2017
Lần thứ hai trong năm Thủ tướng đối thoại trực tiếp với doanh nghiệp tư nhân
“Đến thời điểm này, quyết tâm chính trị, quan điểm cũng như kỳ vọng của Đảng và nhà nước ta về vai trò, vị thế và tầm ảnh hưởng của kinh tế tư nhân đã trở lên sâu sắc và toàn diện hơn”. Thủ tướng nói trong cuộc đối thoại với doanh nghiệp tư nhân, sáng thứ 2 tuần này.
Tại diễn đàn kinh tế tư nhân, Thủ tướng cam kết, cần nâng tỷ trọng đóng góp của kinh tế tư nhân lên 50-60% GDP – đó là một con số tham vọng so với tỷ lệ đóng góp hiện nay là 39% GDP – nhưng đúng với tinh thần của Nghị quyết Trung ương 5 khóa XII về phát triển kinh tế tư nhân (theo đó, tỷ trọng đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân vào GDP phấn đấu đến năm 2020 đạt khoảng 50%, năm 2025 khoảng 55%, năm 2030 khoảng 60-65%).
Nhắc lại số liệu của Công ty Tư vấn McKenzi, theo đó với mỗi một đơn vị vốn bổ sung, doanh nghiệp tư nhân tạo ra doanh thu nhiều gấp ba lần so với các doanh nghiệp nhà nước, ông nói: “Điều này cho thấy, chìa khóa của nền kinh tế Việt Nam là (phụ thuộc) ở khu vực kinh tế tư nhân. Nguyên tắc chung mà chúng tôi đưa ra là những gì doanh nghiệp tư nhân làm tốt thì Nhà nước tạo điều kiện cho tư nhân làm”.
Thủ tướng nói: “Chính phủ hành động là tiêu chí cao nhất. Lần này chúng tôi đặt hành động để phát triển chung và trong đó đưa kinh tế tư nhân là ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước”. Ông cho biết, thời gian qua, đại diện Chính phủ đã tham dự 25 hội nghị xúc tiến đầu tư, hàng trăm cuộc tiếp xúc, đối thoại với doanh nghiệp về công nghiệp, công nghệ cao, du lịch, nông nghiệp… “Tính bình quân, không có ngày nào mà Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ không làm việc với doanh nghiệp về chủ đề doanh nghiệp”, ông nói.
Quyết tâm của chính phủ là như vậy, nhưng tình trạng cấp thực hiện nhận thức hời hợt, không tự giác, văn hóa thực thi công quyền bất cập còn là phổ biến. Những lĩnh vực căn bản như hành lang pháp lý, môi trường kinh doanh và đầu tư, thủ tục hành chính phục vụ doanh nghiệp và người dân tuy đã có nhiều chuyến biến tích cực nhưng không đều, thiếu tính hệ thống, bền vững và còn xa mới tương ứng với một chính phủ kiến tạo, liêm chính và phục vụ.
Điều này được thể hiện rõ qua phần đối thoại tại diễn đàn.
Doanh nhân Vũ Văn Tiền, chủ của nhiều doanh nghiệp phản ánh, hàng loạt chi phí ở Việt Nam vẫn đang cao nhất thế giới. Ví dụ, chi phí an sinh/tổng chi phí doanh nghiệp tới 34,5% là rất cao; chi phí logisitics so với GDP khoảng 23% trong khi trung bình thế giới chỉ 10% (theo WB); chi phí không chính thức trên 10% (theo VCCI) và chi phí vốn gấp 2-3 lần mức trung bình của ASEAN giai đoạn từ 2011-2016. Cho rằng cần cắt giảm chi phí trên mới tạo động lực và cơ hội phát triển cho doanh nghiệp, ông Tiền đặt câu hỏi: “Chính phủ sẽ làm như thế nào để các con số nêu trên đạt mức trung bình”.
Tiếc là Thứ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Đặng Huy Đông, người được phân công đại diện cho Chính phủ trả lời, đã không đi vào trực tiếp câu hỏi này. Ông nói: “Anh Tiền cho là chi phí tới 34,5% doanh thu của doanh nghiệp thì quá kinh”. Ông khuyên: “Vì thế diễn đàn cần mang tính đại diện cao hơn, khách quan hơn, phản ánh đúng tâm tư nguyện vọng của đa số trong cộng đồng doanh nghiệp tư nhân, chứ không chỉ nhóm doanh nghiệp ở đây”. Tuy nhiên, ông Đông không đưa ra con số nào khác. Trao đổi với TBKTSG bên ngoài hành lang, một số doanh nghiệp tư nhân cho biết, họ không hài lòng với câu trả lời của vị Thứ trưởng.
Ông Bùi Quang Ngọc đến từ công ty FPT phản ánh, doanh nghiệp viễn thông đang phải đóng phí thương quyền 0,5%/doanh thu và phí viễn thông công ích 1,5% doanh thu vào quỹ do Bộ Thông tin và Truyền thông quản lý và sử dụng. Ông Ngọc nói: “Một doanh nghiệp mà gánh hai loại phí này là quá sức, bị một cổ hai tròng” và đề xuất chỉ giữ phí thương quyền.
Về điểm này, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thành Hưng giải đáp, phí viễn thông công ích đã góp phần tạo điều kiện cho người dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa tiếp cận với dịch vụ viễn thông, do vậy, không thể bỏ loại phí này. Mức phí đã được điều chỉnh từ 3% xuống còn 1,5% và Bộ đang kiến nghị để tiếp tục giảm xuống còn 0,7% doanh thu. Ông nói thẳng: “Các doanh nghiệp thông qua tình hình thực tiễn thì kiến nghị, nhưng phải bình đẳng và cần phải tuân thủ luật pháp. Có doanh nghiệp ngồi đây chưa thực hiện đóng quỹ viễn thông công ích, chừng nào quy định chưa thay đổi thì phải thực hiện”.
Chỉ số khảo sát niềm tin doanh nhân (CEO.CI) công bố tại diễn đàn cho thấy hàng loạt rào cản đang gây khó khăn cho hoạt động kinh doanh.
Thứ nhất, hệ thống thủ tục hành chính phức tạp. Gần một nửa doanh nghiệp tham gia khảo sát cho rằng các rào cản trong quy định, luật lệ khiến doanh nghiệp bị thiệt hại. Tổng giám đốc VinaCapital, Don Lam nói: “Hệ thống các quy định chồng chéo, không rõ ràng, thiếu hiệu quả đang khiến khu vực tư nhân tốn thêm các chi phí và thời gian không chính thức và khiến khu vực này kém cạnh tranh hơn”.
Khảo sát cho biết, các chủ doanh nghiệp Việt Nam đang phải đương đầu với rất nhiều vấn đề, tốn nhiều thời gian, công sức và chi phí. Chẳng hạn, việc đóng thuế rất khó khăn, cần có một loạt các giấy phép con để thực hiện các công việc đơn giản, các thủ tục xuất nhập khẩu phức tạp và không rõ ràng, sự phối hợp giữa các bộ ngành hoặc giữa chính quyền trung ương và địa phương thiếu đồng bộ…
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp vẫn trông chờ chủ yếu vào nguồn vốn vay ngân hàng, nhưng có tâm lý chung rằng đối tượng mà các ngân hàng Việt Nam ưu ái là các doanh nghiệp nhà nước chứ không phải khu vực tư nhân. Hiện tại, doanh nghiệp nhà nước chiếm đến 40% tổng dư nợ trong hệ thống ngân hàng, nhưng chỉ đóng góp 33% GDP. Một khảo sát khác với 2.600 doanh nghiệp được ông Don Lam dẫn chứng cho thấy 70% các công ty tư nhân nhỏ và vừa bắt buôc phải tìm đến thị trường tín dụng “đen” để có vốn hoạt động. Ông đề nghị, ngành ngân hàng cần sửa đổi các quy định liên quan để các doanh nghiệp tư nhân có sự bình đẳng trong tiếp cận vốn vay.
Tư Giang
Theo TBKTSG
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này