09:36 - 17/10/2018
Sao nỡ ép nông dân gánh chỉ số giá tiêu dùng?
Cuối tuần qua, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN-PTNT) họp với 12 doanh nghiệp chăn nuôi lớn, đề nghị giảm giá heo hơi xuống dưới 50.000 đồng/kg để bình ổn thị trường.
Liệu mong muốn của bộ có làm được không?Nếu giảm, đối tượng nào chịu thiệt trong giải pháp này?
Cái lý của bộ!
Lấy lý do giá heo hơi tại Việt Nam tăng nhanh từ quý 1/2018 đến quý 3/2018, từ mức 31.000 đồng lên 52.000 đồng/kg, cao hơn Thái Lan và Trung Quốc, Bộ NN-PTNT cho rằng các doanh nghiệp lớn cần “giảm giá để bình ổn thị trường”. Từ tháng 1 đến tận giữa tháng 10.2018, giá heo hơi tại Việt Nam luôn cao hơn các quốc gia khác. Nguyên nhân là do nguồn cung thiếu hụt nghiêm trọng (hậu quả của hai năm liền trước đó giá giảm dưới chi phí sản xuất, nông dân thua lỗ, bỏ đàn). Khi thấy giá heo hơi tăng quá cao, Bộ NN-PTNT có lý khi yêu cầu các doanh nghiệp lớn chia sẻ lợi nhuận, bình ổn thị trường. Theo bộ, nếu cứ để giá duy trì ở mức cao (dự báo vẫn còn tăng), chắc chắn thịt ngoại sẽ ồ ạt nhập vào thị trường, lúc đó chăn nuôi lại gặp khó khăn.Hơn nữa, giá heo hơi cao còn dẫn tới nguy cơ người chăn nuôi lại đổ xô nuôi, đưa đến tình trạng cung vượt cầu, giá cả lại rơi vào bấp bênh như năm 2016 – 2017. Ngoài ra, vấn đề quan trọng nhất, như lý giải của Bộ NN-PTNT, giá thịt heo cao sẽ tác động đến chỉ số giá tiêu dùng, nên “vì mục tiêu chung, doanh nghiệp và nông dân cần chia sẻ lợi nhuận”.
Lý của nhà nuôi heo
Theo lập luận của bộ Nông nghiệp, khi giá heo hơi giảm xuống ở ngưỡng chấp nhận được, sẽ giúp thị trường lẫn ngành chăn nuôi phát triển ổn định, bền vững. Nhưng, trong khi tổng đàn heo giảm 6,2% (tháng 4/2018) và 3% (tháng 6/2018) so với cùng kỳ 2017 là 27,4 triệu con (báo cáo của cục Chăn nuôi), nên giải pháp kêu gọi giảm giá heo hơi rất khó thực hiện.
Khảo sát thị trường, ngay sau cuộc họp với bộ Nông nghiệp ngày 12/10, một số doanh nghiệp lớn như C.P, Dobaco… đã chủ động giảm 500 đồng/kg (ở các tỉnh phía Bắc), tuy nhiên đến ngày 15/10, giá heo hơi trên cả nước vẫn duy trì ở mức cao (trung bình 53.000 – 55.000 đồng/kg), không giảm chút nào. Giám đốc một doanh nghiệp chăn nuôi ở Đồng Nai, vừa tham dự cuộc họp với Bộ NN-PTNT, bình luận: “Vấn đề của thị trường thịt heo Việt Nam hiện giờ là nguồn cung đang hụt nghiêm trọng, nên sản lượng của 12 doanh nghiệp khó có thể điều chỉnh được thị trường. Nếu doanh nghiệp giảm giá heo hơi còn 50.000 đồng/kg, mà ngoài thị trường vẫn cao sẽ không thể ngăn cấm thương lái vào các công ty mua gom đem ra ngoài bán kiếm lời.Hiệu quả kêu gọi giảm giá sẽ không đạt được mục đích”.
Ở một khía cạnh khác, vài năm gần đây, chăn nuôi heo ở Việt Nam đã dịch chuyển từ nhỏ lẻ, phân tán sang trang trại lớn, tập trung và các hình thức liên kết chuỗi giá trị giữa nông dân – doanh nghiệp, nhưng thực tế đàn heo còn gần 30 triệu con hiện nay vẫn đang chia đều cho khoảng 2,5 triệu nông hộ nắm giữ (cũng theo báo cáo của cục Chăn nuôi). Như vậy, 12 công ty chăn nuôi lớn, theo tính toán, không thể nắm thị phần chi phối để quyết định thị trường.
Chưa bù được lỗ!
Với khoảng 2,5 triệu nông hộ chăn nuôi, hai năm 2016 và 2017 thực sự là thảm cảnh đối với họ. Giá heo hơi, có thời điểm giảm còn 15.000 – 20.000 đồng/kg, người nuôi đều thua trắng. Nợ nần có, bán bớt tài sản trả nợ cũng có, bán chuồng trại cũng có, thậm chí là phá sản, ngưng nuôi heo…
Cũng vào thời điểm đó, Nhà nước không hề có bất kỳ chính sách nào hỗ trợ nông dân, ngoại trừ giải pháp kêu gọi “xã hội giải cứu”. Số đông trong 2,5 triệu hộ chăn nuôi còn cầm cự được đến ngày hôm nay, đang bán được giá heo hơi cao chút đỉnh, thực ra cũng chỉ đang lấy lãi bù lỗ cho hai năm trước đó. Ông Trần Quang Trung, chủ trại heo hơn 300 con nái ở Gia Kiệm (Thống Nhất, Đồng Nai) cho biết: “Từ tháng 4/2018 đến nay, mỗi tháng ông bán được 200 con heo thịt, trừ chi phí còn kiếm được mỗi con khoảng 1,5 triệu đồng. Như vậy, ông Trung có lợi nhuận mới 6,5 tháng, trong khi thời gian chịu thua lỗ (cũng khoảng 1,5 triệu đồng/con) của hai năm 2016 và 2017 là 18 tháng (từ tháng 10/2016 đến hết tháng 3/2018)”. Ông Trung cho rằng, mong giá heo hơi ở mức ổn định chứ đừng cao quá. “Trong lúc ngành chăn nuôi heo ở Việt Nam còn chịu nhiều rủi ro dịch bệnh, đặc biệt hiện tại đang có dịch tả châu Phi ở Trung Quốc, không biết lúc nào vào Việt Nam, gây thiệt hại cho người nuôi, Nhà nước nên có chính sách hỗ trợ, không nên can thiệp quá sâu vào giá cả”, ông Trung kiến nghị.
Muốn chăn nuôi phát triển bền vững, ngoài các yếu tố cải tạo năng suất, giảm giá thành, Bộ NN-PTNT cần ngồi với Bộ Công Thương tính toán số liệu cung cầu thị trường. Chỉ khi nào người chăn nuôi, doanh nghiệp có được thông số tương đối chính xác về nhu cầu sử dụng thịt heo trong tuần, trong tháng, cả năm là bao nhiều để từ đó có kế hoạch chăn nuôi cho phù hợp, lúc đó ngành này mới tránh khỏi chuyện thừa thiếu, giá cả trồi sụt. Còn cách làm hiện nay, can thiệp quá sâu vào thị trường là chưa hợp lý.
Heo hơi tăng thêm 2.500 đồng, Vissan xin điều chỉnh thịt heo bình ổn tăng 22.000 đồng/kg
Vissan vừa có văn bản gửi sở Tài chính TP.HCM xin điều chỉnh tăng giá bán bình ổn mặt hàng thực phẩm tươi sống và mặt hàng giò lụa. Tuy nhiên, sở Tài chính cho rằng việc Vissan xin điều chỉnh một số mặt hàng thịt heo tươi sống lên mức trung bình 22.000 đồng/kg là chưa hợp lý.So với lần điều chỉnh liền kề trước đó (ngày 4/8/2018), sở Tài chính chỉ đồng ý cho Vissan tăng giá hàng bình ổn thịt heo tươi sống ở mức từ 1.000 – 7.000 đồng/kg tuỳ loại.
Trong lúc Vissan xin điều chỉnh giá thịt bình ổn, tại các hệ thống siêu thị không thuộc điểm bán bình ổn thị trường như Lotte, Aeon, Metro…, mặt hàng thịt các loại chỉ tăng từ 5.000 – 11.000 đồng/kg, các chợ cũng tăng từ 5.000 – 15.000 đồng/kg.
bài, ảnh Bảo Anh (theo TGTT)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này