22:01 - 08/02/2017
Con tôm lớn lên thành kinh tế mũi nhọn
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói: “Muốn đi nhanh thì đi một mình. Muốn đi xa thì phải nhiều người cùng đi. Với ý nghĩa đó, cả hệ thống chính trị, doanh nghiệp, bà con nuôi tôm đoàn kết để xây dựng thương hiệu tôm Việt Nam”.
Không gian đang rộng mở
Bộ trưởng NN- PTNT Nguyễn Xuân Cường cho rằng: “Không gian phát triển con tôm Việt Nam rộng mở với điều kiện tự nhiên, bờ biển dài, biến đổi khí hậu nước biển dâng là thách thức nhưng lại là cơ hội nuôi tôm, thị trường tiêu thụ sản phẩm rộng lớn. Con tôm sinh lợi cao nếu nuôi đúng qui trình. Các phân khúc nuôi trồng, chế biến, xuất khẩu cho phép phát triển ngành công nghiệp tôm Việt Nam”.
Diện tích thả nuôi tôm liên tục tăng, đạt 694.645 ha (tôm sú 600.399 ha, tôm thẻ chân trắng là 94.246 ha) vào năm 2016. Vùng ĐBSCL có tiềm năng nuôi tôm và tỉnh Cà Mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng…thành vùng nuôi tôm trọng điểm, thành kinh tế mũi nhọn các địa phương này.
Con tôm thật sự đã trở thành động lực thu hút đầu tư cho hoạt động nuôi, chế biến và xuất khẩu. Sản xuất tôm giống tập trung tại các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, Khánh Hòa, Cà Mau, Bạc Liêu. Hiện có 2.422 cơ sở, trong đó 1.861 cơ sở sản xuất giống tôm sú và 561 cơ sở sản xuất giống tôm thẻ chân trắng, sản xuất được hơn 100 tỷ con.
Hiện nay, cả nước có khoảng 400 cơ sở sản xuất, nhập khẩu thức ăn, sản phẩm xử lý cải tạo môi trường dùng trong NTTS. Nhiều doanh nghiệp lớn đã đầu tư sản xuất thức ăn nuôi tôm. Lượng thức ăn sản xuất trong nước cơ bản đáp ứng yêu cầu hoạt động nuôi tôm.
Cả nước có trên 350 cơ sở chuyên và không chuyên chế biến tôm với công suất trên 1,4 triệu tấn sản phẩm/năm, vượt so với nhu cầu chế biến nguyên liệu trong nước. Sản lượng thu hoạch tôm 657.282 tấn, xuất khẩu tôm sang 90 thị trường, đạt kim ngạch 3.150.723 USD, chiếm khoảng 45% tổng giá trị kim ngạch. Chỉ tính riêng Tập đoàn thủy sản Minh Phú đã trở thành nhà sản xuất và xuất khẩu tôm hàng đầu, với đạt kim ngạch 535 triệu USD vào năm 2016.
Tuy nhiên, dịch bệnh trên tôm nuôi, tôm thẻ chân trắng bố mẹ phải nhập 90% (khoảng 180.000- 260.000 con), giá thành nuôi tôm khoảng 65% nuôi tôm công nghiệp, lạm dụng thuốc, hóa chất, bơm tạp chất làm giảm uy tín tôm Việt Nam. Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho biết thêm: “Nuôi tôm nhỏ lẻ, hạ tầng yếu kém, qui trình sản xuất, nuôi trồng, chế biến, xuất khẩu còn nhiều bất cập, thiếu bền vững. Bộ NN- PTNT qui hoạch phát triển ngành tôm Việt Nam”.
Còn theo đại diện Ngân hàng Nhà nước, ngành ngân hàng đã cùng sống, cùng chết với con tôm. Tổng vốn đầu tư cho ngành thủy sản 41.000 tỷ đồng, riêng con tôm 27.000 tỷ đồng. Vốn ngân hàng không thiếu nhưng đưa ra như thế nào hiệu quả, an toàn? Ngân hàng Nhà nước sẽ phối hợp với Bộ NN- PTNT xác định sản xuất hợp lý, cơ chế vốn cho công nghệ cao, sinh thái.
Xây dựng mô hình lan tỏa
Theo Thứ trưởng Bộ NN- PTNT Vũ Văn Tám, định hướng phát triển nghề nuôi tôm Việt Nam là phát triển nuôi tôm công nghiệp theo hướng công nghệ cao, thân thiện với môi trường, hình thành trung tâm công nghiệp tôm tại Bạc Liêu, Sóc Trăng và một số địa phương khác có điều kiện phù hợp. Đồng thời phát triển nuôi tôm sinh thái bền vững như: Tôm rừng, tôm lúa v.v.. tại Cà Mau, Kiên Giang và một số địa phương khác có lợi thế về điều kiện sinh thái.
Ông Nguyễn Tiến Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cho biết, Cà Mau xác định Đề án Nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và phát triển bền vững nghê nuôi tôm. “Chúng tôi ưu tiên dự án hỗ trợ doanh nghiệp tích tụ ruộng đất để nuôi tôm siêu thâm canh, doanh nghiệp xã hội nuôi tôm- rừng, nuôi tôm-lúa, phát triển chuỗi giá trị thương hiệu tôm Cà Mau…”- ông Nguyễn Tiến Hải nói.
Đồng ý với lãnh đạo Cà Mau, ông Lê Văn Quang, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn thủy sản Minh Phú- nhà sản xuất và xuất khẩu tôm hàng đầu, nói: “Cuối năm 2016, bà con nuôi tôm mật độ thấp, vừa sức tải môi trường, giá thành thấp hơn, hiệu quả cao và chất lượng cạnh tranh tốt hơn. Năm 2017, Minh Phú phấn đấu 700 triệu USD với chuỗi tôm- rừng, tôm- lúa”.
Ông Lê Văn Quang nói: “Bài toán của Tập đoàn thủy sản Minh Phú là phát triển tôm xã hội- môi trường với mô hình tôm- rừng, tôm- lúa với chuỗi qui trình quản lý con giống, thả nuôi, tôm nguyên liệu sinh thái thân thiện môi trường, hiệu quả xã hội sẽ mang lại giá trị tăng 30% cho người nuôi tôm. Người ăn tôm sẽ tự hào góp phần bảo vệ môi trường, trách nhiệm xã hội”.
Còn ông Trương Phước Thông, Chủ tịch HĐQT Công ty Thông Thuận nói: “Để tăng sản lượng, năng xuất và kim ngạch xuất khẩu là mô hình nuôi tôm công nghệ cao trên cát trải bạt tại các tỉnh ven biển Miền Trung. Tôi đề nghị Chính phủ chỉ đạo giảm giá điện, lãi suất vốn vay…phát triển chuyên sâu ngành tôm, phát triển bền vững ngành tôm”.
Ông Đặng Quốc Tuấn, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Việt- Úc lại đặt câu hỏi: “Tại sao không xây dựng Việt Nam thành đại công xưởng ngành tôm ở thế kỷ 21 này? Tập đoàn Việt- Úc đang áp dụng công nghệ cao sản xuất tôm giống, sản xuất thức ăn tôm, nuôi tôm siêu thâm canh…Tôi đề xuất Chính phủ hỗ trợ các doanh nghiệp lớn xây dựng thương hiệu tôm Việt Nam”.
Ông Dương Thành Trung, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu cho biết, tỉnh Bạc Liêu đang triển khai, sẵn sàng mời gọi đầu tư Khu công nghệ nông nghiệp chất lượng cao nuôi tôm, xây dựng thương hiệu tôm Việt Nam. “Tập đoàn Việt- Úc, Cty Trúc Anh là doanh nghiệp triển khai các mô mình nuôi tôm chất lượng cao, siêu thâm canh, gây hiệu ứng cho người nuôi tôm”- ông Dương Thành Trung đề ra giải pháp.
Đặt mục tiêu, năm 2025, xuất khẩu tôm đạt 10 tỷ USD
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc xác định tầm nhìn, chiến lược phát triển ngành tôm Việt Nam. ĐBSCL là vùng trọng điểm sản xuất, nuôi trồng, chế biến, xuất khẩu tôm với thương hiệu tôm quốc gia.
Thủ tướng đề nghị khảo sát vùng nuôi tôm để đầu tư thủy lợi, cung cấp điện, bảo vệ vùng sinh thái. Nuôi tôm là nuôi nước, các tỉnh, thành cần kiểm soát nguồn nước cấp, nguồn nước nuôi, nguồn nước thải.
Tập đoàn điện lực Việt Nam phải cung cấp điện ba pha cho vùng sản xuất tôm. Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại cung cấp vốn, lãi suất hợp lý để sản xuất, chế biến, xuất khẩu tôm.
Bài toán cần giải là con giống, thức ăn,…không phụ thuộc vào nước ngoài để giảm giá thành sản xuất, nâng chất lượng, có sức cạnh tranh cao. Bộ NN- PTNT, các cơ sở khoa học, cơ quan quản lý phải giúp cho bà con nuôi tôm giảm thiểu rủi ro về dịch bệnh, về giá cả thị trường.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị giảm chi phí trung gian, giảm giá thành, tăng khả năng cạnh tranh. Phát triển con tôm Việt Nam theo tư duy hệ thống, xuất khẩu tôm lớn với thương hiệu lớn về tôm Việt Nam. Bộ Công thương mở rộng thị trường xuất khẩu tôm, tránh phụ thuộc vào một vài thị trường, tránh rủi ro khi thị trường biến động.
Về bảo vệ uy tín, thương hiệu tôm Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói: “Chính phủ tuyên chiến với gian thương đã bơm tạp chất vào tôm, phá hoại thương hiệu tôm”.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao cho Bộ NN- PTNT xây dựng chiến lược phát triển ngành tôm, phát triển bền vững ngành tôm, phát triển công nghiệp tôm Việt Nam. Bộ khoa học- công nghệ đưa con tôm nước lợ thành thương hiệu, mở rộng thị trường, đấu tranh hàng rào kỹ thuật phi lý. Bộ KH- ĐT chủ trì bố trí vốn để triển khai các vùng qui hoạch sản xuất giống, nuôi tôm công nghệ cao”.
bài, ảnh Tiến Hưng
Theo TGTT
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này