09:26 - 17/01/2017
Vị bác sĩ có tim trong lồng ngực
Bệnh viện Nhi Đồng 2 TPHCM ngày 30/11/2016 phòng mổ vẫn sáng đèn như mọi ngày. Nhưng hôm nay là ca khó, một em bé vài ngày tuổi với trái tim ngoài lồng ngực và những tật khác đi kèm. Tuy nhiên, khi bác sĩ có trái tim đập mạnh mẽ trong lồng ngực với quyết tâm cứu người, cơ hội sống của em lại mở rộng.
Trong lúc êkíp mổ chiến đấu căng thẳng với số phận nhằm cứu em bé thì ngoài khoảnh sân rộng phía trước, người cha em, anh Phạm Thanh Luận, căng thẳng không kém khi ngồi chờ tin con.
Ca bệnh bị từ chối
Anh tâm sự: “Vợ tôi có bầu đầu năm, đi khám ở tỉnh thì bác sĩ nói con tôi mắc bệnh tim nặng và khuyên bỏ thai. Không chấp nhận điều này, vợ chồng tôi vào Sài Gòn tìm một phép màu. Nhưng ở đây, bác sĩ cũng nói như thế. Không bỏ cuộc, gia đình tôi quyết giữ con và cho sinh ở một bệnh viện lớn. Ngày con tôi chào đời, tôi không tin vào mắt mình vì tim nó nằm ngoài lồng ngực và da bụng hở ra để lộ gần như các bộ phận bên trong”.
Tim nằm ngoài ngực không phải chuyện hiếm, nhưng ở đây bất thường lại nhiều và bệnh nhi chỉ vài ngày tuổi nên một số bệnh viện từ chối chữa trị. “Bác sĩ sản nói chỉ còn cách ra nước ngoài mổ, nếu không được thì mang về. Nhà tôi nghèo lắm, tiền chữa bệnh trong nước còn không đủ làm sao đi nước ngoài”, anh Luận rưng rưng nước mắt.
BS Nguyễn Minh Trí Viên, viện Tim TPHCM, người khám em bé trước đó, giải thích: “Ngoài những bất thường bên ngoài, em bé còn bị tứ chứng Fallot, một bệnh tim bẩm sinh nặng. Trước mắt phải tìm cách đưa tim vào lồng ngực vì càng để lâu nguy cơ nhiễm trùng càng xảy ra. Nhưng làm như thế ở một em bé vài ngày tuổi và có bệnh tim nặng là một việc thật khó”.
Ca mổ không chắc thành công nên nó diễn ra lặng lẽ dù tập hợp nhiều chuyên gia giàu kinh nghiệm: BS Trần Đông A cố vấn, BS Nguyễn Minh Trí Viên mổ chính, BS Nguyễn Thị Quý và BS Nguyễn Thị Thanh gây mê hồi sức. Hơn bốn tiếng phẫu thuật, ca mổ thành công bước đầu, em bé được chuyển sang phòng hồi sức. BS Trí Viên vui mừng nói: “Nếu qua được giai đoạn này, 6 – 12 tháng sau em bé sẽ được giải quyết tứ chứng Fallot”.
Vị bác sĩ tìm lối đi riêng
Đó là một ca mổ hay, nên trong phòng mổ còn nhiều bác sĩ trẻ đến học tập. BS Cao Đằng Khang, phó khoa phẫu thuật tim mạch bệnh viện đại học Y dược TPHCM, thuộc số đó. Không vinh dự được tham gia kíp mổ, nhưng ít nhiều anh cũng hạnh phúc vì đã dự phần vào câu chuyện.
Trước đó một tuần, hẹn anh uống nước, anh đến trễ vì đi hội chẩn: “Tôi mới qua một bệnh viện sản để xem một ca sơ sinh mắc bệnh rất nặng”. Nói xong, anh cho tôi xem clip quay con trai anh Luận với trái tim nhỏ xíu đang đập thoi thóp ngoài lồng ngực.
Dù trước đây từng phẫu thuật đưa tim bên ngoài vào lồng ngực cho hai em bé, nhưng với ca này BS Khang dè dặt. Anh nói: “Phải cần một người giỏi hơn để giải quyết, đó là BS Nguyễn Minh Trí Viên. Nếu không mổ bé sẽ không qua khỏi, vậy tại sao mình không cho bé một cơ hội sống?”
Sinh năm 1977 trong một gia đình không ai làm ngành y, vì thế con đường y nghiệp buổi đầu đối với anh thật nhẹ nhàng. Hoàn thành sáu năm bác sĩ đa khoa, anh học tiếp nội trú ngoại lồng ngực. Anh nói: “Học xong, thầy muốn tôi ở lại làm việc cho một bệnh viện lớn, nhưng tôi từ chối vì muốn chọn lối đi riêng cho mình”.
Lối đi riêng mà BS Khang chọn là về làm việc cho bệnh viện đại học Y dược TPHCM, nơi cách đây mười năm chưa mấy phát triển, nhiều thách thức nhưng cũng không ít cơ hội phát triển. Năm 2005, anh là một trong ba thành viên được bệnh viện chọn để gầy dựng lĩnh vực phẫu thuật tim mạch. Trong sáu năm, từ 2005 – 2011, anh lăn lộn từ trong nước (viện Tim TPHCM) đến nước ngoài (Malaysia, Hàn Quốc, Pháp) chỉ để học mỗi chuyên ngành mổ tim trẻ em.
Tháng 7/2016, chị N.T.T.X, 30 tuổi, ngụ tại Cam Ranh, có mặt tại bệnh viện đại học Y dược TPHCM cùng con gái V.N.M.T, 15 tháng tuổi, bị bất thường tim bẩm sinh Ebstein với hở van ba lá, thông liên nhĩ, phình động mạch, kèm theo chậm phát triển tâm thần – vận động. Chị nói: “Đi khám nhiều nơi, bác sĩ nào cũng lắc đầu. Nhưng khi BS Cao Đằng Khang ra khám bệnh từ thiện, anh phát hiện con tôi và nhận về mổ miễn phí”.
Ca mổ thành công, một tuần sau mổ bé T. bú nhiều, hồng hào thấy rõ, nhưng rồi chứng nhiễm trùng hậu phẫu làm tiêu tan mọi công sức. Gặp BS Khang, anh trầm ngâm nói: “Bé nhiễm vi trùng kháng thuốc, bệnh viện cố gắng nhưng đành bất lực. Thất bại y khoa luôn là những bài học lớn, vì bệnh nhân là người thầy lớn nhất của người chúng tôi”.
Chờ vai phụ thành vai chính
Có lần nói chuyện với tôi, BS Khang cho biết mình chịu ảnh hưởng tinh thần từ người thầy và đàn anh đi trước là BS Nguyễn Minh Trí Viên, tinh thần không lùi bước trước khó khăn và tìm mọi cách để mang lại cơ hội sống cho trẻ mắc bệnh tim nặng. Nhưng anh cũng chia sẻ: “Dù thế giữa tôi và BS Trí Viên cũng có khác biệt, chúng tôi nhiều lần tranh luận chuyên môn với nhau. Có thể mọi chuyện chưa ngã ngũ, nhưng chúng tôi tôn trọng nhau và vẫn đi tới”.
Đi tới bền vững là điều được nhắc nhiều trong thế giới ngày nay, y học không phải là ngoại lệ. Gặp tôi một ngày cuối năm 2016, PGS.TS.BS Nguyễn Hoàng Định, phó giám đốc trung tâm Tim mạch, kiêm trưởng khoa phẫu thuật tim mạch bệnh viện đại học Y dược TPHCM, nhận xét: “BS Cao Đằng Khang là một phẫu thuật viên trẻ nhiều hứa hẹn, có chuyên môn giỏi, hết lòng với bệnh nhân và không ngại khó khăn”.
Tin mừng là kể từ năm 2017, JICA (cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản) sẽ giúp bệnh viện đại học Y dược phát triển phẫu thuật tim bẩm sinh trẻ em. Trong năm năm, các thành viên của êkíp mổ tim từ phẫu thuật, gây mê – hồi sức đến chăm sóc hậu phẫu lần lượt sang Nhật để được huấn luyện với mơ ước phát triển một trung tâm tim mạch chuyên sâu ở phía Nam.
Shunji Sano, một trong những bậc thầy về phẫu thuật tim bẩm sinh trẻ em, được biết đến với “Phương pháp mổ Sano” cho hội chứng thiểu sản tim trái (HLHS) mà y học thế giới xem như “điểm chuẩn của phẫu thuật tim bẩm sinh”, là người khởi động chương trình này.
BS Khang hào hứng: “Dù giáo sư Sano đã về hưu và sang Anh làm việc, nhưng ông sẽ thỉnh thoảng về Nhật và tôi tin mình có cơ hội học với ông. Rồi đây chúng tôi sẽ đi theo trường phái mổ tim bẩm sinh Nhật, làm những ca khó nhưng chuẩn bị thật kỹ lưỡng, vì bệnh viện đại học Y dược TP.HCM là nơi nghiên cứu, giảng dạy”.
BS Trí Viên có lần chia sẻ với tôi: “Trong các ngành nghề y học, có lẽ bác sĩ phẫu thuật tim trẻ em là người thiệt thòi nhiều nhất. Những ca mổ căng thẳng kéo dài nhiều giờ và thu nhập không tương xứng, khiến người trẻ ngại dấn thân theo con đường này”.
Thực tế có thể như thế, nhưng khi người bác sĩ có tim trong lồng ngực thì mọi chuyện lại khác. BS Khang không giấu ước mơ: “Tôi nghĩ cuộc sống chỉ phát triển khi sóng sau cao hơn sóng trước. Với nhiệt huyết mạnh mẽ của tuổi trẻ, tôi không đi tới bây giờ thì còn chờ khi nào?”
Chờ vai phụ chuyển thành vai chính. Con đường phía trước nhiều chông gai, không ai nói trước điều gì, nhưng cách mơ ước và hành động của BS Cao Đằng Khang khiến người ta phải thích thú.
Bài, ảnh Phan Sơn
Theo TGTT
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này