09:49 - 31/08/2016
Thuốc sâu ‘một vốn bốn lời’
Thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) là nỗi ám ảnh đối với người tiêu dùng nông sản, nhưng là cứu tinh của nông dân và là cứu cánh của các công ty kinh doanh mặt hàng này…
Kinh doanh thuốc trừ sâu đang mang lại những khoản lãi béo bở dành cho các doanh nghiệp. Chỉ cần bỏ ra một đồng vốn nhập nguyên liệu về pha chế, người sử dụng là nông dân đã đóng góp vào tài khoản cho doanh nghiệp ít nhất 20% lợi nhuận của mình.
Bảy tháng đầu năm 2016, giá trị nhập khẩu thuốc BVTV là 401 triệu USD, tuy giảm 10% so với năm ngoái nhưng dự tính cả năm nay cũng phải xấp xỉ 1 tỷ USD.
Như vậy, trung bình mỗi ngày Việt Nam bỏ ra hơn 22 tỷ đồng nhập thuốc trừ sâu. Hiện nay, giá bán loại nước độc này rất đắt đỏ, cứ 100cc nông dân phải bỏ ra từ 50.000 – 70.000 đồng, tức là mỗi lít 500.000 – 700.000 đồng.
Thuốc BVTV đang là nguồn sống của không ít công ty kinh doanh. Theo báo cáo tài chính hợp nhất năm 2015 của Lộc Trời, dù là năm khó khăn đối với ngành nông nghiệp do hạn mặn diễn ra ở nhiều nơi khiến diện tích canh tác giảm, nhu cầu thuốc BVTV đi xuống… nhưng doanh thu từ bán thuốc BVTV rất “khủng”.
Cụ thể, trong 7.856 tỷ đồng doanh thu của các tập đoàn, thuốc BVTV góp 4.170 tỷ. Như vậy trung bình mỗi tháng, công ty này thu 347,5 tỷ đồng từ mảng thuốc trừ sâu.
Con số này đã giảm so với những năm trước đó khi Lộc Trời tái cơ cấu, chuyển dần từ kinh doanh thuốc BVTV (tên cũ công ty cổ phần BVTV An Giang) sang gạo.
Theo cục Trồng trọt, với cây tiêu, nông dân đang phải tốn chi phí sử dụng thuốc trừ sâu, phân bón nhiều nhất, lên tới 70 triệu đồng/ha. Còn cây lúa 1ha cũng phải chi tới 12 triệu đồng, trong đó 30% là thuốc BVTV. Theo điều tra của các chi cục BVTV các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, bình quân 1 vụ lúa, nhà nông phun 2 lần thuốc trừ sâu, 2 lần thuốc trừ bệnh, 1 lần thuốc trừ cỏ và 1 – 2 lần thuốc dưỡng cây. Như vậy, bình quân 1ha lúa, nông dân phun 1 lít thuốc trừ bệnh, 0,5 lít thuốc trừ sâu, 0,5 lít thuốc trừ cỏ và 0,6 lít thuốc dưỡng/vụ.
Theo tuyên bố của chủ tịch HĐQT Lộc Trời Huỳnh Văn Thòn, công ty đang chỉ đạo hệ thống đại lý phải giảm số lượng thuốc trừ sâu bán cho nông dân và không giao chỉ tiêu bán mặt hàng này như trước đây nữa.
Bên cạnh Lộc Trời, hai doanh nghiệp nội nằm trong tốp dẫn đầu hiện nay (đã niêm yết) cũng đang gặt hái lợi nhuận khủng từ bán thuốc sâu phải kể đến là công ty cổ phần nông dược HAI, công ty cổ phần BVTV Sài Gòn (SPC).
Với HAI, theo báo cáo hợp nhất có kiểm toán năm 2015, doanh thu đạt 1.819 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 96,3 tỷ đồng, lần lượt tăng 64,3% và 50,2% so với cùng kỳ năm 2014.
Hoạt động kinh doanh thuốc BVTV và thuốc kích thích tăng trưởng chiếm trên 65% tổng doanh thu. Theo đó, trong 2015, riêng doanh thu của thuốc trừ sâu, thuốc kích thích và nguyên liệu lên trên 1.200 tỷ đồng.
Năm 2015, SPC đạt doanh thu 894 tỷ đồng, lợi nhuận 36,7 tỷ đồng, tăng 12,2% so với năm 2014. Như vậy, mỗi tháng công ty thu 3 tỉ đồng tiền lãi từ hoạt động kinh doanh thuốc trừ sâu, hoá chất và phân bón.
502 USD là số tiền trung bình mà nông dân Việt Nam phải bỏ ra để mua thuốc trừ sâu, phân bón hoá học sử dụng cho 1ha đất trồng trọt, theo số liệu của cục Trồng trọt, bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn.
Con số này, cao hơn gấp đôi so với các nước, nguyên nhân do môi trường canh tác nông nghiệp ở Việt Nam đang quá tệ.
Có điều, tỷ lệ hấp thụ qua cây trồng chỉ 20%, bốc hơi 15 – 20%, còn lại thấm vào đất và hoà vào nước. Điều này không chỉ làm môi trường bị ô nhiễm, đồng ruộng bị “đầu độc” mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ con người.
Dù giá trị sử dụng thuốc trừ sâu rất lớn, nhưng gần như 100% nguyên liệu sản xuất đang phải nhập khẩu. Trong khi đó, giá trị nhập khẩu thực tế thường thấp, nhưng khi doanh nghiệp đưa vào chế biến, bán đến tay nông dân lại quá cao. Nghĩa là, nông dân đang tạo ra lợi nhuận ngàn tỉ cho các doanh nghiệp kinh doanh thuốc sâu.
Nông dân không dám ăn sản phẩm tự trồng?
GS Võ Tòng Xuân từ lâu đã lên tiếng về thực trạng hiện nay nông dân không ăn rau họ trồng là đúng vì rau phun thuốc BVTV quá nhiều lần. Với cây lúa cũng vậy, tình trạng sử dụng thuốc BVTV, theo GS Xuân, đã trở nên báo động. Lâu nay, nông dân thường phun thuốc sâu năm sáu lần trên chu kỳ cây lúa. Họ phun thuốc từ khi làm đất (thuốc trừ cỏ), lúa bắt đầu thời kỳ con gái đến khi làm đòng, đến lúc lúa chín vàng vẫn còn phun.
Cách đây không lâu, trong một hội thảo khoa học về cách sử dụng thuốc trên cây lúa, từng có một giáo sư đầu ngành quả quyết hạt gạo có lớp trấu bảo vệ bên ngoài cộng với lớp cám dầu bám sát bên trong nên rất khó có thể hấp thụ thuốc trừ sâu. Tuy nhiên, GS Võ Tòng Xuân cho rằng đây chỉ là một cách nói, vì thực tế Nhật, Mỹ từng phát hiện gạo Việt Nam có dư lượng thuốc. Việc nông dân phun thuốc ngay cả khi hạt lúa vừa mới chín (phun trừ đạo ôn cổ bông, rầy nâu, sâu đục thân), độ ẩm hạt lúa lúc đó trên 20% thì chắc chắn thuốc phải ngấm vào hạt gạo.
Bảo Anh
Theo TGTT
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này