17:11 - 26/05/2019
Mùa hè cho con: Phụ huynh đặt nặng hoạt động ngoài trời
Hơn 20 đại diện của các trường học, trung tâm Anh ngữ, trung tâm kỹ năng sống, trường ngoại khoá và cả các khu vui chơi giải trí, đã ngồi lại cùng nhau thảo luận về một chủ đề: Làm thế nào để các em có mùa hè cân bằng giữa chơi và học?
Mở đầu buổi trò chuyện, bà Thanh Thuý, hội trưởng hội quán Các bà mẹ, nói: “Tôi hỏi con trai học lớp 7, mùa hè này con thích làm gì, con trả lời nếu hỏi có thích học không thì không có đứa nào mà thích học hết, chỉ thích chơi thôi”.
Đa số phụ huynh đều mong cho các con được tham gia các hoạt động ngoài trời, và dịp hè là lúc các em có thể học nhiều thứ khác, đặc biệt là những chuyến du hành về với thiên nhiên. Nếu như vài năm trước đây, xu hướng các trung tâm kỹ năng sống, trung tâm tiếng Anh tổ chức trại hè kiểu tập trung và dạy lại cho các con một số kỹ năng tự lập, thì hiện nay càng có nhiều chương trình trải nghiệm ngoài trời được các trường học, các khu vui chơi giải trí, sinh thái tổ chức. Tuy nhiên, điều băn khoăn nhất của các phụ huynh là làm sao vừa có thể trông con mà vừa đi làm, thế nên cha mẹ cần một chương trình hè xuyên suốt giúp cho con có chỗ vui hè mà cha mẹ vẫn yên tâm làm việc. Ngoài ra, có nhiều ông bố bà mẹ trẻ cũng có xu hướng gởi con về quê, để con vừa biết nhà quê vừa gần gũi với ông bà, dòng tộc. Nhưng đó là họ may mắn có quê, còn những đứa trẻ ở đô thị thì sao?
Mẹ Thuỳ Dung kể: “Tôi có hai bé, một bé học mầm non, một bé tiểu học, mùa hè có hai tháng thôi cũng đã vất vả vì cha mẹ phải đi làm, dành trọn thời gian hai tháng hè để đưa con đi các hoạt động rất khó, vậy nên lựa chọn làm sao để có thể cha mẹ đỡ lo”. Chị Thu Hoài chia sẻ: “Tôi có hai bé, một học lớp 9, bé thứ hai sáu tuổi. Bé đầu thì muốn được đi chơi với bạn bè, hướng tới thiên nhiên. Mà tôi cũng mong hè cho các con về với thiên nhiên. Tôi muốn có thêm những hoạt động phù hợp với lứa tuổi của con: chơi những trò leo núi, vượt thác là những trò cảm giác mạnh phù hợp với lứa tuổi của con, mặt khác cũng muốn các con mình học được kỹ năng chăm sóc gia đình, thiền và yoga”. Chị Băng Tâm, phụ trách một trung tâm luyện chiều cao và thể lực của trẻ, dưới góc độ làm mẹ, chị nói: “Tôi có hai bé, một bé chín tuổi và sáu tuổi, đã thi xong và viết ra danh sách ngày hè của mình sẽ làm gì. Nhưng trong mười điều các con mong, mình cảm thấy chỉ có thể cho bé được hai điều và dù là cô giáo dạy thể lực, nhưng mình cho rằng cần cho các con được nghỉ ngơi, học hành làm sao để phát triển toàn diện. Vì vậy, mong được biết thêm nhiều chương trình hoàn thiện cho bé có một mùa hè đầy kỷ niệm và trải nghiệm thực tế”.
Xu hướng học và chơi như thế nào cho phù hợp tính cách của trẻ?
Có quá nhiều sự chọn lựa cho con ở một thành phố lớn như Sài Gòn. Vì vậy, cần nhất là cha mẹ phải tìm đến những nơi có uy tín.Một trong những điểm nổi bật hiện nay là các trung tâm tiếng Anh có xu hướng mở chương trình hè kết hợp với học và chơi.
Cô Kiều Anh, đại diện trung tâm ngoại ngữ Seameo, giới thiệu: “Trung tâm Seameo có chương trình vừa học vừa chơi, chương trình sẽ nhấn mạnh về cảm xúc, mùa hè này trung tâm có chương trình mindfulness – sự chuyên chú, được liên kết với một chương trình ở New York. Các con sẽ có nhiều hoạt động trải nghiệm, thầy sẽ giúp cho các con học thông qua các hoạt động. Mindfulness là sự rèn luyện khả năng tập trung và tập sống với hiện tại, mindfulness vừa được tổ chức thành một môn học và đưa vào trường học của nước Anh trong năm 2018. Nó thích hợp cho học sinh rèn luyện được sự tập trung và có được sự bình an trong tâm hồn.
Cô Nguyễn Hồ Thuỵ Anh, phụ trách chuyên môn cho khối tiểu học – trường Amanaki Việt Nam, với kinh nghiệm gần 20 năm giảng dạy trường quốc tế. Cô bày tỏ: sau 13 năm làm việc cho sở Giáo dục TP.HCM, tôi quyết định nghỉ việc và tìm một ngôi trường. Tôi còn nhớ, lúc bước vào trường Aurora, dù là một trường học ở đô thị, nhưng ban giám hiệu đã chọn nơi xây dựng trường chung quanh không có cao ốc, mà chỉ có màu xanh. Tất cả các vật liệu trong ngôi trường đều sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường. Điều này phù hợp với tiêu chí giáo dục của tôi: một ngôi trường xanh. Và tôi cũng cho rằng, việc cho trẻ học và trải nghiệm những chương trình kinh nghiệm sống, nhất thiết cần phải biết cách làm thế nào để đưa dần trẻ bắt đầu từ những khái niệm, sau đến những trải nghiệm được vun bồi thường xuyên, chứ không thể chỉ có những khoá hè rất ngắn, kết thúc rồi thôi. Tôi cho rằng điều đầu tiên, cha mẹ và thầy cô nên xây dựng thói quen đọc sách, ít nhất trong một tháng hè các em phải đọc được bao nhiêu cuốn sách, và bắt đầu duy trì thói quen này cho hết những năm học tiếp theo. Với tôi đó là điều cần thiết nhất cho một kỳ nghỉ hè.
TS Sheryl Freeman, tổng hiệu trưởng hệ thống trường quốc tế Canada, đưa ra một cái nhìn thực tế về đặc thù của đứa trẻ đô thị ngày nay, cô nói: chúng ta đều là những cha mẹ có con, hiểu rõ việc khó khăn trong chọn lựa khoá học hè dành cho con mình, theo đặc thù từng đứa trẻ lại càng khó. Nó còn ảnh hưởng bởi sự thay đổi của xã hội ngày nay. Học sinh ở nhà gởi cho bà vú, đi học được cô bảo mẫu chăm sóc, nên ít tiếp xúc với bố mẹ, đó cũng là trăn trở mà phụ huynh muốn cho con có khoá hè vừa chơi vừa học. Trước nhất, chúng tôi xây dựng mối quan hệ giữa học sinh và nhà trường trong việc hình thành trại hè cho các bạn nhỏ ấy. Một kinh nghiệm của chúng tôi về việc tổ chức khoá hè cho học sinh khối mầm non, là làm sao để các em luôn được quan tâm và được chơi, cũng như học trong môi trường an toàn nhất có thể.
“Chương trình hè cho các cấp lớn hơn, chúng tôi xây dựng mỗi tuần có một chủ đề riêng, nhấn mạnh và luôn xuyên suốt là giúp các em nâng cao khả năng ngôn ngữ, tính toán, học thuật và cả tinh thần trách nhiệm của mình với cộng đồng”, bà nói.
Một đặc điểm thú vị của trường ngoại khoá Tomato, đại diện của trường, cô Hồng Tuyền cho biết: “Ở trường chúng tôi, hai cô phụ trách 15 bé, nên rất gần gũi với từng em. Chúng tôi luôn lắng nghe, chia sẻ với học sinh. Vì trường chỉ dạy cuối tuần và ngoại khoá, nên mỗi dịp hè về, chúng tôi lại thấy hồi hộp và cảm thấy rất hạnh phúc vì có thời gian nhiều hơn với các em, được giúp các em trọn vẹn hơn. Chúng tôi còn có những trò chơi để các bạn lớn hơn được chơi với các bạn nhỏ, xây dựng mối quan hệ cộng đồng từ đây. Một bạn lớn hơn sẽ cùng chơi với một bạn nhỏ và các bạn lớn cũng có thể là một người thầy nhỏ cho các bạn nhỏ.Khi chơi, các con sẽ có một chủ đề và chọn chủ đề cho mình.Với tôi, việc khó nhất là quản trị kỳ vọng của các phụ huynh, là một việc rất quan trọng đối với thầy cô. Những mâu thuẫn giữa nhà trường và phụ huynh là làm sao để phụ huynh bớt lo lắng cho con, trong khi con thì rất tự tin”.
Lựa chọn khoá hè như thế nào cho con em mình?
Ông Nguyễn Trí Hậu, trung tâm kỹ năng sống Rồng Việt (RV) đưa ra quan điểm cụ thể cho việc chọn lựa khoá học hè. Ông đặt vấn đề: Bước đầu tiên là phân tích nhu cầu, biết rõ con thích cái gì? Mong muốn học cái gì? Có những cái con sẽ rất cần, rất muốn, nhưng có thể mình không đáp ứng được thì phụ huynh phải định hình giúp con trở thành người thế nào, hay chỉ muốn theo chiều gió… thấy gió nào mạnh thổi tới là theo gió đó, rồi có gió mạnh hơn lại thay đổi đến nỗi con cũng khó mà định hình.
Thứ hai, phụ huynh muốn giáo dục con về thể chất và tinh thần như thế nào? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần lựa chọn chương trình học căn cứ vào thời gian, kinh tế cũng như địa điểm đi lại. Đừng chỉ nghe nói, mà nên cho con học thử để con cảm nhận. Sau đó mình nên có phản hồi từ con và từ chính mình. Kỹ năng là một quá trình được lặp lại, và phụ huynh phải là người nắm được chương trình học để động viên con.
Ông cũng nói rõ chương trình của RV gồm mảng hỗ trợ giúp đỡ trẻ đặc biệt: trẻ chậm phát triển, chậm nói, tự kỷ… Ngoài ra tại RV, chương trình hè còn dành cho cả học sinh nội trú, bán trú với các lớp trải nghiệm STEM. Và đặc biệt năm nay nhấn mạnh vào chương trình nghệ thuật biểu diễn: lồng ghép nghệ thuật vào chương trình kỹ năng sống.
Ở một chương trình khác dành cho các gia đình có điều kiện kinh tế khá giả, cô Nguyễn Hạnh Nhân, đại diện trung tâm NEEC, cho biết: “Một chuyến du hành đến tham quan những ngôi trường và tìm hiểu chương trình giáo dục ở Mỹ rất cần thiết cho các em học sinh ở Việt Nam. Sau mỗi một chương trình các em du học hè trong năm tuần, thường để lại ấn tượng có tác động rất lớn đến sự phát triển của các em. Có một bạn là học sinh trường phổ thông năng khiếu, sau khi đi dự một trại hè du học ở Mỹ, về đã nói: “Con không tưởng tượng được chỉ có năm tuần mà con đã thay đổi suy nghĩ của mình. Đầu tiên con tự tin là con giỏi nhất trong số bạn bè con. Nhưng khi con sang một trường ở Boston, thì thấy các bạn rất giỏi và con hiểu rằng còn có nhiều bạn giỏi hơn nếu mình không cố gắng hơn nữa, và con mong có thể quay trở lại đây để được học trong môi trường này”. Hay có bạn cho rằng, năm tuần thì không đủ nhiều, nhưng thời gian đó, các con có thể nhận ra được giá trị bản thân khi tham dự một khoá học hè, thông qua những khoá học trên lớp, các hoạt động cuối tuần giao lưu với các học sinh đến từ các nước trên thế giới, để từ đó các em ý thức mình ở mức độ nào, khám phá năng lực bản thân để tiếp tục phấn đấu. Tôi cho rằng, các phụ huynh từ lớp 8 đến lớp 11, nên cho các em được một lần đi trải nghiệm những chương trình này”.
Cô Thục Quyên, đại diện trường quốc tế học viện Anh quốc UK, nói: “Mỗi ngày trên Fb của em xuất hiện trên News Feed có trên dưới 20 khoá hè. Vậy làm sao để thiết kế một khoá hè cho phù hợp với các em và bản thân mình là một người mẹ, làm cách nào để chọn cho các con khoá hè đúng nghĩa? Vừa là một người mẹ, vừa là một người thầy, tôi muốn tạo một khoá hè với các trò chơi mang tính vận động, thay cho một năm học đã quá bận rộn với học hành. Chúng tôi xây dựng hai mảng chính: các bạn được thực hành rất nhiều thông qua hoạt động của các câu lạc bộ, và thứ hai là học làm các dự án, đồng thời mỗi tuần có một chuyến đi dã ngoại. Chương trình hè của chúng tôi trải dài sáu tuần, và có thêm hoạt động thiền mỗi ngày 30 phút để giúp các bạn cân bằng cảm xúc. Mục tiêu chính là chia sẻ niềm vui gì sau khi học. Giây phút lắng lòng với câu hỏi về nỗi buồn, khổ và tổng kết các nội dung ấn tượng và muốn tiếp tục học”. Trong hoạt động cắm trại, cô Quyên cũng cho rằng, chính cha mẹ mới cần can đảm. Cuối năm học 2019 tại trường, cô Quyên kể đã là cuộc cắm trại lần thứ 5, mỗi hội trại là ba ngày hai đêm, chưa có trở ngại gì với học sinh mà chỉ có với phụ huynh. Có một gia đình gởi đơn đến nhà trường xin phép mỗi ngày có nửa tiếng gặp con để gởi thuốc cho con, cô hiểu rằng họ muốn được thấy con an toàn. “Giải quyết tâm lý của các phụ huynh là vấn đề nan giải hơn các trẻ”, cô nói.
Còn rất nhiều những chia sẻ thiết thực và bổ ích mà trong buổi toạ đàm ngắn ngủi vẫn chưa nói hết được, nhưng các nỗi lòng và mong muốn, cũng như các khoá học cũng đã được các thầy cô giáo, nhà quản lý giáo dục và ở vai trò cha mẹ thổ lộ. Bài học sống còn rất nhiều, thiên nhiên luôn rộng mở. Việc cuối cùng của những bậc phụ huynh và cũng là người thầy của con, có thể hiểu rõ con mình và trao cho con những bài học để “con dao” ngày càng sắc, được sử dụng với trái tim từ bi và tấm lòng rộng mở như thế nào mà thôi.
Một số ý kiến tiêu biểu của các nhà quản lý và giáo dục về xu hướng và giá trị của việc chọn mùa hè trải nghiệm cho con
Cô Phạm Thị Tuynh, Hiệu trưởng trường Quốc Tế Tương lai ở Cao Lãnh, Đồng Tháp: Nhà quê cũng cần lên phố
Ở góc độ chuyên môn, đối với người làm công tác giáo dục, tôi lưu ý về việc làm thế nào để dung hoà giữa học và chơi, chơi vẫn học được, thậm chí là học hiệu quả hơn từ những gì con được chơi.
Tôi sinh ra và lớn lên ở Sài Gòn, đã từng làm công tác giáo dục với một số trường ở Sài Gòn, nhưng hai năm nay tôi về Cao Lãnh, Đồng Tháp. Học trò của chúng tôi đã học rất nhiều ở các trung tâm ngoại ngữ, học kỹ năng sống… nhưng có lẽ chúng ta chưa biết học sinh miền Tây nghỉ hè như thế nào. Tôi về miền Tây và thấy, hoá ra ba mẹ ở đây cũng đều mong muốn các con có một mùa hè đúng nghĩa.Và xu hướng coi mùa hè là để trải nghiệm với đời sống và thiên nhiên cũng rất mạnh. Tôi cũng biết các em học kỹ năng sống vài tháng rồi sẽ mất tiêu, như kết quả sau tám tuần học, trở lại con số 0. Giải pháp của tôi là vẫn cần đưa vào tiếp tục trong năm học. Từ mẫu giáo, tiểu học, trung học đều xuyên suốt và duy nhất một lộ trình cho các em có khả năng phát triển. Trong khi ở thành phố, kiếm nông trại cho các con trải nghiệm, thì chúng tôi đưa học sinh lên thành phố để con được có cái nhìn khác. Để các con ở miền quê chân lấm tay bùn mãi cũng không tốt, và không phải trẻ em quê nào cũng được chạy chơi trên bao la cánh đồng và thả diều. Tôi sẵn sàng đón nhận các anh chị đại diện của trung tâm ở đây đến với trường, để chia sẻ và bổ trợ cho chương trình của trường chúng tôi.
Phạm Văn Tiệp, Bí thư Đoàn thanh niên Cơ quan Trung ương Đoàn phía Nam – Chủ nhiệm CLB Truyền thông – MC nhí: Giúp các em tự tin trong giao tiếp
Cách đây vài năm, xuất phát từ nhu cầu của phụ huynh trong cơ quan Trung ương Đoàn, chúng tôi tổ chức cho các con hoạt động trong mùa hè.Chúng tôi tổ chức câu lạc bộ Phóng viên Nhí, để qua các hoạt động tình nguyện, chia sẻ hơn với các hoàn cảnh khó khăn. Các phụ huynh băn khoăn làm sao các em có thể nhận biết được. Chúng tôi đưa các con cùng đồng hành tham gia ở các hoạt động: trao tặng tủ sách, tặng quà cho bệnh nhân, tặng quà cho trẻ em mồ côi… Các em học sinh ở thành phố quyên góp sách, đồ chơi… tổ chức các hoạt động văn nghệ cho các em nhỏ.Các em sẽ hiểu hơn và học được tinh thần sẻ chia.Các em làm thứ bảy hàng tuần. Không chỉ có ba tháng hè các con mới có trải nghiệm như vậy, mà là xuyên suốt năm học. Tuỳ theo tố chất của những đứa trẻ, để các con phát huy thế mạnh bản thân. Mong muốn của câu lạc bộ là mong các con tự tin giao tiếp, mỗi tuần một chuyên đề khác nhau, để các em tự tin học hỏi, và cả khoá học kỹ năng sáng tạo… Trong một hoạt động, nếu các con tham gia hoạt động đó, thì sau hai, ba tháng trở lại với hoạt động đó mà làm mới đi một chút, các con đều rất thích.Một số phụ huynh chia sẻ rằng, muốn các con về với thiên nhiên, và tôi cũng có gầy một mảnh vườn khoảng 600m2 trồng các giống cây thuốc, để cho các em tham quan và tìm hiểu về cây thuốc. Các trường học cũng có thể đưa các em về đây cho các em cảm nhận thiên nhiên, cây cỏ, tham gia trò chơi dân gian. Các em vừa học vừa chơi và thêm nguồn quỹ cho câu lạc bộ duy trì hoạt động. Ở đây có nhiều mô hình hay, và các đơn vị có thể liên kết và chia sẻ những chương trình với nhau. Sự hợp sức của các đơn vị tổ chức sân chơi chung. Có ngày hội như vậy, quan trọng nhất là tạo được sân chơi chung cho các con và các phụ huynh được thụ hưởng.
Ông Trần Tuấn Huy, giám đốc Trung tâm đào tạo kỹ năng sống A Better World: Giáo dục kỹ năng sống là một tiến trình
Khi mở ra trung tâm đào tạo kỹ năng sống và cũng là người trực tiếp đào tạo, tôi thấy có nhiều vấn đề: mô hình đào tạo khá phong phú và trường học quan tâm rất nhiều. Nhưng để xây dựng nền tảng cho việc giúp các em trưởng thành toàn diện rất khó.Có những nơi tổ chức hoành tráng, nhưng đọng lại trong con thì không bao nhiêu. Hoặc tham gia các khoá học ngắn ngày, lúc đầu con cũng có thực tập được vài điều cơ bản về chăm sóc bản thân, nhưng sau đó đâu vào đấy, dù cha mẹ rất kỳ vọng, chịu khó đầu tư mấy chục triệu cho khoá học do người nước ngoài vào Việt Nam mở. Vì vậy, nên nhìn vào việc giáo dục kỹ năng sống như là giáo dực nền tảng, được dạy, xây dựng trên cơ sở khoa học giáo dục thật sự.
Nếu chúng ta chỉ chờ đến dịp hè để cho con tham gia chỗ này chỗ kia, để có kỹ năng, thì tôi cho rằng các phụ huynh nên suy nghĩ lại. Vì kỹ năng sống là cả một quá trình cho sự trưởng thành của con người, mà chúng ta chỉ cho con tham gia một vài hoạt động trong hè, sau đó vô năm học tập trung vào học, nó lại trôi qua. Giáo dục kỹ năng sống là cả một tiến trình, chứ không phải là một vài khoá học hay một vài lần mà có được, và điều này cha mẹ cũng cần phải giúp con, động viên và phát huy được những gì con học.
Dạy kỹ năng sống là dạy cho con điều gì? Tuỳ vào lứa tuổi từ mầm non đến đại học, thậm chí ngay cả người lớn cũng cần phải học.Cần xác định rõ cho các em học cái gì.Một ví von thế này, một con dao đa năng sẽ có rất nhiều chức năng sử dụng.Các em học về ngành nghề cũng vậy, có ngành nghề cần nhiều kỹ năng, nhưng cũng có nghề chỉ cần học một thứ thật tốt là đảm bảo thành công.Vậy đâu là nhu cầu, là vấn đề mà trẻ cần được rèn giũa cho những kỹ năng bản thân? Làm sao để biết con thiếu gì, cần gì trong từng độ tuổi, để có những khoá học đáp ứng được cho các con. Và thậm chí, có những người làm trong ngành nghề cần dùng rất nhiều kỹ năng, nhưng toàn bộ những “con dao” này dễ bị cùn, tức là có kỹ năng đó nhưng không thực sự hiệu quả, và cũng có người chỉ làm một thứ, nhưng là một con dao sắc bén.
Chúng ta hay nói đến kỹ năng sống mà quên mất giá trị sống. Có nhiều nơi tập trung đào tạo kỹ năng sống, nhưng việc xây dựng phẩm chất cho trẻ không có. Điều đó rất nguy hiểm, vì nếu lấy “con dao” này ra sử dụng với những kỹ năng tuyệt vời, sử dụng với cái tâm không tốt sẽ gây hại cho đứa trẻ và cả xã hội. Vì vậy, khi chúng ta tìm hiểu về những trung tâm kỹ năng sống, chúng ta cũng phải tìm thêm những giá trị mà họ chuyển tải cho con mình, để làm điều tốt nhất cho con chúng ta.
Ngân Hà tường thuật (theo TGHN)
Có thể bạn quan tâm
Học viên khóa đầu của chương trình ‘10.000 kỹ sư cầu nối’ FPT Software tốt nghiệp
Khi người nông dân đi ‘du học’
Thêm một sản phẩm cà phê Việt Nam bị thu hồi ở Mỹ vì lỗi nhãn mác
Thành – bại nhờ thương lái
Tôi tin vào lòng tự trọng của con người
Tags:mùa hè cho con
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này