12:32 - 07/04/2019
Hiu hắt Quê hương bến Cỏ hồng
Tất nhiên, quê hương mà Phạm Công Thiện đã dùng trong câu thơ trên, không chỉ là quê hương đất nước mà tôi đang sống mà còn là quê hương tâm linh mà tôi đã lên đường tìm kiếm từ thuở còn để chỏm trái đào nữa.
Những người trẻ tuổi trưởng thành giữa thập niên 60 của thế kỷ trước, chắc chắn không ai là không ảnh hưởng ít nhiều bởi những tên tuổi Bùi Giáng, Phạm Công Thiện và Tuệ Sỹ giữa lòng Sài Gòn hoa lệ. Giờ đây ở tuổi xế chiều, tôi lại ngậm ngùi nhớ đến đoạn văn của văn hào Pháp Saint-Exupery mà Bùi Giáng đã dịch một cách tài hoa như thế này:
“Đời vốn như thế. Ban đầu vào cuộc sống, chúng ta giàu, giàu nhiều, giàu nữa. Trong bao nhiêu năm, chúng ta trồng cây tỉa hột, nhưng ngày tháng trôi, năm sầu lại, thời gian phá vỡ mất công trình, cây rừng bị chặt, bạn hữu từng người rơi rụng.Bóng tùng quân nghìn tầm xiêu đổ, cái con người trơ trụi còn nghe rõ trong hoang liêu mối ngậm ngùi xuân xanh xa mất”.
Quách Tấn và Võ Hồng lại là một trường hợp khác, không “sấm sét” như Bùi Giáng, Phạm Công Thiện và Tuệ Sỹ, nhưng tôi có thể ví họ như rặng núi, dòng sông hay đồng lúa chín vàng, nghĩa là lúc nào họ cũng sống êm đềm trong tâm hồn của tôi.
Mộng giáp ngày sen nở/ Hẹn về thăm viếng nhau/ Chiều chiều ra tựa ngõ/ Mây ráng nghẹn bờ lau.
Bây giờ ngồi nhớ lại buổi chiều mùa hạ năm đó, tôi cứ nghĩ bâng quơ trong đầu rằng, nếu Quách Tấn còn sống đến bây giờ thì chắc ông buồn lắm, vì nhiều ngôi nhà cao tầng đã che khuất hết bầu trời Nha Trang mất rồi, đâu còn để ông ra đứng nhìn ráng đỏ vào những buổi chiều mùa hạ nữa?
Vì thế, chẳng phải những thi phẩm như Mộng Ngân Sơn, Đọng bóng chiều hay Giọt trăng của Quách Tấn lúc này cần thiết cho chúng ta như cơn gió nồm thổi đến để xua tan đi cái oi bức của mùa hạ hay sao?
Còn đối với Võ Hồng thì từ khi ba người con của ông lần lượt đi định cư ở nước ngoài, chỉ còn lại một mình ông vò võ nơi quê nhà. Trong bài thơ có tên là Di ngôn, ông đã nói cho các con ông biết cái cảm tưởng của ông như thế nào đối với ngôi nhà mà trước đó ông đã từng sống với các con mình: Mình cha căn nhà xưa/ Trông vừa quen vừa lạ.Cùng với đời sống hằng ngày của ông thì sao? Ông không quên cho các con ông biết: Không còn ngày gian khổ/ Chỉ dư ngày tiêu điều.
Đọc bài thơ Di ngôn khiến tôi lại nhớ đến truyện ngắn Giã từ tuổi thơ có đoạn Võ Hồng viết: “Trong sự im vắng của đêm nay, màu đỏ và màu vàng của nét chữ bất động như tăng thêm niềm cô đơn. Tội nghiệp thay là những tĩnh vật.Mỗi ngày mỗi hoen úa, mỗi tàn phai, màu sắc mờ đi, mưa gió gặm mòn đi, những hàng chữ không còn sắc sảo, rộn rã như ngày mới trình diện lần đầu”.
Sở dĩ tôi đem chuyện cô đơn của Võ Hồng ra nói ở đây, vì tôi nghĩ rằng bất cứ một nghệ sĩ đúng nghĩa nào cũng đều cô đơn.
Vậy là tất cả những con người sáng tạo đều cô đơn, vì họ đã dành quá nhiều tình thương và ước mơ cho con người và cuộc đời, nhưng đau đớn thay, con người và cuộc đời không hiểu họ nên họ đành phải ôm nỗi cô độc đó gửi vào trong các sáng tác của mình.
Thích Phước An (theo TGTT)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này