
10:38 - 18/02/2018
Người hát quốc ca ấy là ai? Và hai cái tên Modi, Basmati lừng lẫy nữa…
Ba lần đứng dậy chào cờ Ấn Độ tại hội nghị bán lẻ châu Á, tôi cứ tự hỏi, người đàn ông lĩnh xướng giữa 3 hàng thiếu niên, đại diện duy nhất cho lớp người trưởng thành và cho cả 1,3 tỷ người, ông là ai?
Nghe giọng hát, động tác và vẻ tự nhiên, chắc ông phải là nghệ sĩ. Nhưng không lẽ…Hay ông ta là một ông tướng, một nhà giáo đáng kính?
Đăng lên Facebook bức ảnh, lập tức, nghệ sĩ Kim Xuân và nhà báo Nguyễn thị Lan Hương giải thích: đó là tượng đài điện ảnh Bollywood, Ấn độ, Amitabh Bachchan.
Tôi tò mò tìm hiểu về người hát bài ca ái quốc. Ông là một trong những huyền thoại lớn nhất của điện ảnh Ấn, sinh năm 1942, đã tham gia 180 phim, ba lần đoat giải diễn viên xuất sắc, cũng là ca sĩ, diễn viên, nhà sản xuất phim và truyền hình.
Một tượng đài đúng là tượng đài, tức là rất NGƯỜI, có thành công tột đỉnh và thất bại đau thương, cuộc đời trải qua những giai đoạn vinh quang nhất và ê chề khủng khiếp nhất.
Năm 1983, ông bị thương nặng trong môt tai nạn khi đóng phim, sức khỏe sa sút tưởng bỏ nghề. Sau đó là thất bại tài chính của công ty mà ông lập, có lúc xuống đến đáy xã hội. Nhưng ông vẫn bình tĩnh sống, vươn lên, bằng sức mạnh của ý chí và sự kiên nhẫn phi thường.
Tôi tự hỏi, sống cùng thời với ông sao mình không biết con người đáng biết này? Ông có hơn 15 triệu fan Facebook và hơn 10 triệu fan Twitter, đã viết hơn 35.000 tweet? Được làm tượng (nghệ sĩ Ấn Độ đầu tiên) trong bảo tàng Madame Tussauds. Được độc giả BBC bình chọn diễn viên điện ảnh ưa thích nhất năm 1999. Năm 2012, ông đã được mời chuyển ngọn lửa Olympic tại London.
Nhưng tôi nể nhất là những cá tính của ông. Ông nổi tiếng và được trọng nể nhất trong giới nghệ sĩ Ấn về tính kỷ luật, tinh thần trách nhiệm, và sự tỉ mỉ, những đặc điểm quá hiếm quá quá hiếm của một ngôi sao. Mr Big B, “ông đúng giờ” là “nhân hiệu” của ông. Hợp tác tốt và quí trọng bạn đồng nghiệp cũng là nhân hiệu của ông. Không khen ngợi khách sáo, động viên hời hợt lấy có, giữa lúc đứng ở đỉnh cao sự nghiệp, ông lặng lẽ theo dõi từng tiến bộ, cố gắng của đồng nghiệp rồi gửi thư, điện thoại, nhắn tin động viên họ. Và điều lý thú là luôn nhắc bạn trẻ về kinh nghiệm thất bại của mình. Một người quá NGƯỜI để đại diện Ấn Độ hát quốc ca?
Tôi cũng vừa đọc tóm lược thư của Thủ tướng Ấn Độ Modi gửi giáo viên ngày tựu trường (status của bạn Phi Vân), nhắc nhở giáo viên rằng mỗi học sinh là một tài năng khác nhau, thầy cô hãy hướng dẫn, tư vấn họ về những cơ hội thực tế ngoài xã hội để họ coi học tập là thu thập kiến thức không phải đua điểm số hay thành tích.
Tôi nhớ đã đọc một số bài phân tích về Thủ tướng Modi nhân diễn đàn kinh tế thế giới gần 1 tháng trước, ngày 23/1/2018, đã đưa ra so sánh về cách thực thi cải cách giữa hai ông lớn đông dân nhất thế giới. Tại Trung Quốc, chính quyền có thể san bằng cả một khu phố không chút thương tiếc để xây dựng một sân bay. Ấn Độ, rất đa dạng về sắc tộc, tôn giáo, ngôn ngữ, lại là chế độ tư bản thì khác hẳn, vậy mà chỉ sau 4 năm, ông Modi đã buộc chú voi khổng lồ phải chuyển động… 3 lý do được nêu.
(1) Ông Modi đặt ra cạnh tranh giữa các bang bằng 340 tiêu chí công khai trên mạng, thúc đẩy cải cách hành chánh hiệu quả bằng lan truyền văn hóa làm việc theo kết quả. (2) Cải cách hệ thống thuế, biện pháp quan trọng nhất là GST, hợp nhất các loại thuế thành một loại duy nhất cho toàn lãnh thổ, thay cho 29 chính sách thuế riêng của 29 bang, bên cạnh còn ban hành luật phá sản mới. (3) Lĩnh vực xã hội, chính sách chủ đạo chống đói nghèo, ở nơi có gần 300 triệu người thu nhập 2 đôla/ngày, ông Modi đã cấp cho những người nghèo nhất một tài khoản ngân hàng, một chế độ bảo hiểm và một nguồn vốn, dựa vào căn cước sinh trắc của công dân…
Bây giờ, tôi muốn kể một câu chuyện rất hay đáng học cho Việt Nam, chưa xa (mới năm 2016) là chuyện về QUỐC GẠO của Ấn (tên do tôi tự đặt) vì ăn ở nhà hàng nào cũng thấy món chuẩn… gạo Basmati nấu với cà ri.
Gạo Basmati có vị trí lớn trong nền kinh tế Ấn Độ (năm 2013-14, họ xuất tới 37, 58 triệu tấn với tổng giá trị hơn 4,8 tỷ USD. Thương hiệu này bị chiếm đoạt năm 1997. Rice Tec, một công ty ở Texas, Hoa Kỳ, đăng ký thương hiệu “Texmati” tại Vương quốc Anh để chỉ những giống lúa Basmati trồng ở Mỹ đã lai tạo từ giống Basmati trồng ở Ấn Độ với gạo lùn trồng ở Texas. Thương hiệu “Kasmati” còn dùng hình ảnh đồ họa lâu đài Taj Mahal đặc trưng của Ấn, kèm theo cụm từ “Gạo Basmati kiểu Ấn Độ”.
Nhà nước Ấn Độ, qua cơ quan phát triển xuất khẩu nông sản và thực phẩm chế biến (APEDA), đã đứng đơn kiện đòi lại thương hiệu Basmati, đương đầu cuộc chiến pháp lý cam go. Rice Tec, ban đầu nói, Basmati chỉ đơn giản là chỉ định gạo thơm, không phải là loại gạo GI được trồng ở tiểu lục địa Ấn Độ. Chính phủ Ấn đã thu thập được nhiều chứng cớ cũng như tuyên bố của các chuyên gia ẩm thực từ Anh, chứng minh từ Basmati thực sự có nghĩa là gạo thơm hạt dài từ Tiểu lục địa Ấn Độ.
Sau khi giành lại được tên Basmati từ Hoa Kỳ, chính phủ Ấn Độ đã quyết định bảo vệ Basmati dưới hình thức GI, nhưng lại mất thêm nhiều thời gian, vì nảy sinh các vấn đề liên quan định nghĩa giống Basmati và về khu vực địa lý.
Cuối cùng, 9 năm sau, Chính phủ Ấn mới chiến thắng. Sự theo đuổi đến cùng của chính phủ Ấn cho thấy: chỉ dẫn địa lý còn là vũ khí bảo vệ tài nguyên bản địa về kinh tế mà việc của chính phủ là bảo vệ tài nguyên đất nước là không thể thoái thác hay đổ thừa thiếu tiền thiếu người mà buông bỏ.
Kim Hạnh
Theo Thời Đại
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này