11:16 - 01/02/2019

Bao giờ sẽ lại có những ngày lang thang Karakol?

Tôi đến Karakol, thủ phủ tỉnh Issyk Kul, Kyrgyzstan cứ tưởng vẫn sẽ gặp lại hồ xanh lừng danh, khi lơ mơ đọc thấy thành phố nằm bên hồ.

Ở miền Trung Á xa thăm thẳm gặp lại đám vạn thọ quê lòng cứ bồi hồi.

Khi vừa quăng ba lô, tôi bắt đầu lang thang những con phố cuối hạ trời cao xanh ngắt, thẳng tắp những hàng bạch dương trắng thẳng tắp thanh thoát vươn cao, đẹp như tranh vẽ.

Miền giao hoà những kiến trúc tôn giáo lạ

Nhưng cũng chẳng lạ mấy vì trước đó mươi phút tranh thủ đọc có thấy sự liên đới tới cái xứ Đông Âu xa ngái. Karakol là nơi dừng chân của nhà thám hiểm lừng danh người Nga gốc Ba Lan, Nikolai Przewalski mà ngày cũ phố mang tên ông từ suốt thời gian thuộc về nước Nga Sa hoàng đến thời Xô Viết. Ở tuốt Trung Á, Karakol xa xôi đã trở thành miền tiền đồn quan trọng của đế quốc Nga từ năm 1869. Vào năm 1888 trong thời gian chuẩn bị cho cuộc khám phá Tibet, Nikolai Przewalski đã qua đời tại đây, phố đổi tên thành Przhevalsk từ đó. Mãi đến năm 1991, Liên bang Xô viết tan rã, Karakol mới được trả lại tên.

Nhà thờ gỗ Holy Trinity kiêu hãnh, thanh thoát giữa chiều hạ xanh ngắt Karakol.

Nên sẽ không lạ khi ở miền đất chủ yếu Muslim giáo lại lấp lánh nhà thờ Thiên Chúa Holy Trinity Cathedral. Như nhà thờ chính thống Moscow thu nhỏ. Đẹp lạ hơn với kiến trúc thiết mộc.Ngôi nhà thờ hiện nay có từ năm 1895, sau khi phiên bản đầu tiên năm 1869 đã bị động đất phá huỷ. Thời còn thuộc Liên bang Xô viết, nhà thờ lận đận qua khá nhiều “công năng” khác như trung tâm giáo dục, phòng thể dục nữ, giảng đường đại học, rồi nhà thể thao, phòng khiêu vũ, thậm chí còn làm kho chứa than… mãi đến năm 1991. Lang thang kha khá, lần đầu tiên được thấy nét độc đáo của sự tương phản giữa sắc mộc không vôi ve của gỗ, pha không ít màu thời gian của thân nhà thờ dưới phần mái đậm sắc vàng, xanh của phần mái. Càng thanh thoát, rực sắc giữa miền xanh um tùm hoa cỏ.

Đương nhiên phố không ít mái vòm củ hành các nhà thờ Islam, nhưng tôi không khỏi sửng sốt khi đứng trước thánh đường Dungan. Cộng đồng dân tộc thiểu số Dungan di cư sang đây từ miền Hoa Bắc và giờ đây cũng không còn nằm trong danh sách các dân tộc của đại lục, đã mời các nghệ nhân từ Bắc Kinh qua xây nhà thờ. Việc không dùng đinh sắt, chỉ tuyền gỗ với các con sẻ, mộng… để đứng vững trên 42 chiếc cột chưa phải là điểm đặc sắc duy nhất.Mà còn các kiến trúc, đường nét uốn lượn tinh xảo, đậm đà xanh đỏ, mang dáng dấp sắc màu chùa chiền của một nhà thờ Hồi giáo mới là điểm lạ. Mà nếu không coi tới coi lui bảng hướng dẫn, tôi cứ tưởng mình đang “hột vịt lộn”!

Một góc nhiều sắc màu, họa tiết tinh xảo của ngôi nhà thờ Muslim chỉ toàn thiết mộc dựng trên 42 cây cột gỗ của người Dungan ở Karakol.

Thanh bình yên vui miền đất chân tình

Nằm ở góc xa phía đông hồ Issyk Kul, ngay dưới chân Thiên Sơn hùng vĩ, Karakol nơi có nhiều dân tộc Dungan, Uigur (Duy Ngô Nhĩ), Uzbek, Nga… sinh sống cùng người Kyrgyz. Dân chúng phần đông giữ nếp du mục ngày cũ, hào sảng cùng thiên nhiên khoáng đãng.Phố vắng vẻ, dù là cửa ngõ của nhiều cung đường du lịch.Chỉ ồn ào dậy sắc chủ nhật với phiên chợ gia súc lớn nhất nhì Trung Á.

Tôi đến đây, kẹt mấy ngày chờ gom đủ người chung xe lang thang miền đẹp Altyn Arashan. Nên may mắn gặp bữa chợ phiên vui quá xá. Cả những chân tình của mấy cậu mục đồng nhiệt tình rủ rê ghé thăm nhà ở miền quê xa lắc mà lúc đầu tôi cứ tưởng là “mời mà vái trời đừng ghé” như không ít lần từng gặp, khi bạn cứ liên tục điện, nhắn tin thúc giục lúc hầu như đã quên mất chuyện đó mấy ngày lang thang đã đời Altyn Arashan.

Bẽn lẽn, nhưng quen rồi thì rất thiệt tình.

Không chỉ mỗi cậu trẻ du mục Baha, các chàng trai, cô gái gặp hỏi đường, điểm tham quan đều nhiệt tình chỉ dẫn, cho đi nhờ một đoạn để đón xe tiện hơn, rồi cho luôn số để gọi nếu trục trặc. Còn lũ con nít ở công viên các buổi chiều muộn tôi lê la vác bia ra hóng gió thì ôi thôi là nhiệt tình. Dù mỗi lần các nhóc ùa tới tôi phải lật đật nhét chai lọ vô ba lô – vì cởi mở đến mấy cũng phải thận trọng, vì tôn giáo chính của Kyrgyzstan vẫn là Muslim giáo. Trước ngày đi, cầm xấp hình bữa giờ chụp các bé ra tặng, chúng cảm ơn rối rít rồi kéo người lớn lại giới thiệu rôm rả làm kẻ lang bạt mềm lòng bối rối.

Nên những chiều bâng khuâng lang thang phố, tôi cứ chần chừ mãi cho ngày đi. Vẫn còn đó một lời hứa chưa thành sẽ về lại Karakol đi cùng Baha đến thăm quê hương của nhà văn tôi rất thích Chingiz Aitmatov. Bao giờ sẽ lại có những ngày lang thang hạnh phúc Karakol?

bài, ảnh Thái Hoãn (theo TGTT)