15:24 - 09/09/2019
Singapore đã làm gì để trở thành một ‘tech-hub’?
Với một quốc gia nhỏ không có tài nguyên thiên nhiên và dân số chỉ 5,6 triệu người, làm thế nào Singapore biến mình thành một điểm nóng cho công nghệ và đổi mới sáng tạo?
Khi Darius Cheung sáng lập tenCube – startup an ninh di động vào năm 2005, Singapore chưa phải là trung tâm khởi nghiệp với vốn đầu tư và các startup tỷ đô mở rộng ra khắp khu vực Đông Nam Á như ngày nay.
Nhưng chính phủ Singapore trước đó đã đưa ra các đề án và tài trợ đặt nền móng cho Singapore phát triển thành trung tâm đổi mới và khởi nghiệp (startup-hub) từ việc khuyến khích dòng vốn tư nhân đến cung cấp cơ sở hạ tầng thiết yếu cho hoạt động khởi nghiệp.
Nhờ chương trình đồng tài trợ của chính phủ kết nối với vốn đầu tư tư nhân, Cheung và hai nhà đồng sáng lập khác đã gọi vốn được tổng cộng 600.000 đô la Singapore (430.000 USD) cho tenCube.
“Vai trò của chính phủ Singapore là rất quan trọng trong việc thúc đẩy mọi thứ tiến lên … chính phủ đã làm tất cả để đảm bảo có một mảnh đất màu mỡ [cho các start-up phát triển],” Cheung nói trong một cuộc phỏng vấn.
Năm năm sau khi tenCube được thành lập, McAfee đã mua lại công ty trong một hợp đồng trị giá 25 triệu đô la Singapore. Cheung sau đó tiếp tục sáng lập 99.co, một công cụ tìm kiếm tài sản dựa trên bản đồ nhắm vào Đông Nam Á.
Trong vòng một thập kỷ qua, Singapore đã tự biến mình thành trung tâm khởi nghiệp ở khu vực Đông Nam Á. Kỳ lân công nghệ Grab đặt trụ sở tại nước này. Các start-up địa phương cũng có thể tự hào với các gương mặt nổi bật như công ty quảng cáo rao vặt di động Carousell hay platform hoàn tiền mặt Shopback.
Ngoài việc nuôi dưỡng các start-up địa phương, Singapore còn trở thành thỏi nam châm cho các công ty công nghệ nước ngoài, là nơi đặt trụ sở khu vực và trung tâm kỹ thuật cho nhiều gã khổng lồ công nghệ đa quốc gia.
Công ty điện tử Dyson của Anh – nổi tiếng với máy hút bụi và quạt không cánh – cho biết họ sẽ chuyển trụ sở tới Singapore, nơi họ cũng sẽ sản xuất xe điện. Hồi đầu tháng 9/2018, công ty thanh toán của Mỹ Stripe cũng tuyên bố sẽ thành lập một trung tâm kỹ thuật tại Singapore và Yitu Technology là một trong số các công ty AI của Trung Quốc đặt trung tâm R&D tại Singapore.
Gã khổng lồ công nghệ Facebook, Google, LinkedIn và Microsoft cũng đều đặt trụ sở khu vực tại Singapore.
Đối với một quốc gia nhỏ không có tài nguyên thiên nhiên và dân số chỉ 5,6 triệu người, làm thế nào Singapore biến mình thành một điểm nóng cho công nghệ và đổi mới sáng tạo? Công thức tưởng như là bí mật, nhưng hóa ra, rốt cuộc lại không phải là bí mật.
Bỏ qua mọi chướng ngại, Singaprore đã tạo ra thứ mà S. Iswaran, Bộ trưởng Truyền thông và Thông tin, gọi là “điều kiện cho phép”, như các chính sách thân thiện với doanh nghiệp, cách tiếp cận phối hợp giữa các trường đại học, học viện với các công ty tư nhân để cung cấp một lực lượng lao động được đào tạo tốt, đồng thời tạo ra chất lượng cuộc sống cao để thu hút các doanh nhân và nhân tài hàng đầu toàn cầu.
“Với nền kinh tế tương lai, trọng tâm là làm thế nào có thể xác định vị trí của nền kinh tế và của các doanh nghiệp trong làn sóng cơ hội và tăng trưởng tiếp theo, đồng thời chuẩn bị cho các loại đổ vỡ đang đến,” Iswaran, người từng là Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Singapore cho đến năm 2018, cho biết.
“Không hẳn là tồi tệ khi có một kế hoạch, một tầm nhìn về cách và nơi bạn muốn đến … nhưng sẽ là tồi tệ nếu kế hoạch đó cứng nhắc, do đó, cách xây dựng kế hoạch là quan trọng.”
Singapore có thuận lợi nhờ danh tiếng là một ốc đảo ổn định, với sự bảo vệ pháp lý mạnh mẽ đối với sở hữu trí tuệ, sự liên tục của các chính sách của chính phủ và lực lượng lao động địa phương có trình độ học vấn cao. Quốc gia này được xếp hạng thứ 14 trong Bảng xếp hạng hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu năm 2019 của Start-up Genome, dưới Bắc Kinh và Thượng Hải nhưng trên Hong Kong và các thị trường Đông Nam Á khác.
Vị thế là một trung tâm tài chính của Singapore cũng giúp dễ dàng thu hút vốn đầu tư mạo hiểm, trong khi qua nhiều năm đầu tư vào các công nghệ như kỹ thuật y sinh và công nghệ chính xác cũng biến Singapore thành cơ sở cho sản xuất cao cấp.
Chìa khóa cho chiến lược quốc gia của Singapore là khả năng lập kế hoạch và điều chỉnh chính sách để định vị tốt nhất trước làn sóng công nghệ tiếp theo. Mặc dù ban đầu Singapore tập trung vào việc chuyển sang nền kinh tế dựa trên tri thức do sự đổi mới và nghiên cứu và phát triển vào đầu những năm 2000, nhưng sau đó nước này đã chuyển sang chiến lược tập trung vào công nghệ sâu – tức là các công nghệ khi được phát triển sẽ dẫn đến nền tảng cho những đột phá trong khoa học và kỹ thuật, có tác động sâu sắc đến các ngành công nghiệp và cuộc sống.
Chính phủ Singapore, đứng đầu là Thủ tướng Lý Hiển Long, trong những năm gần đây đã xác định bốn lĩnh vực công nghệ mà Singapore cần xây dựng – đó là: khoa học dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI), an ninh mạng, Internet vạn vật (IoT) và cơ sở hạ tầng truyền thông trong tương lai, chẳng hạn mạng di động 5G.
Như một phần của việc chuyển sang công nghệ sâu, chính phủ Singapore đã đầu tư 19 tỷ đô la Singapore để xây dựng đất nước thành trung tâm R&D toàn cầu. Năm 2016 Singapore đã thành lập SGInnovate, một công ty thuộc sở hữu của nhà nước có mục tiêu nuôi dưỡng các start-up công nghệ.
Vào tháng 3/2019, đã có thêm 500 triệu đô la Singapore được dành để mở rộng đầu tư vào các công nghệ bao gồm trí tuệ nhân tạo, chương trình siêu máy tính và robot, cũng như các liệu pháp tế bào và công nghệ thực phẩm.
Mặc dù có nguồn vốn dồi dào, Singapore đã phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân tài, đặc biệt là với dân số nhỏ so với các nền kinh tế lớn như Mỹ và Trung Quốc. Thu hút nhân tài nước ngoài là một giải pháp nhưng Singapore đồng thời cũng đưa ra các kế hoạch để trang bị cho người dân bản địa các kỹ năng cần thiết cho các mục tiêu công nghệ của mình.
Ví dụ điển hình là chương trình AI quốc gia của Singapore, có tên AI Singapore. Chương trình được mở tại Đại học Quốc gia Singapore, mục đích là kết nối các công ty tư nhân và các tổ chức dựa trên nghiên cứu đến với nhau để giúp xây dựng một hệ sinh thái AI quốc gia.
Đầu tiên AI Singapore theo đuổi chương trình gọi là “100 thí nghiệm”, nhằm giải quyết các vấn đề với AI trong các ngành công nghiệp khác nhau. Nhưng Laurence Liew, giám đốc AI Singapore, nhận thấy ngay vấn đề: “Đơn giản là Singapore không có đủ tài năng địa phương cho một thứ như AI.”
“Để thực hiện 100 thí nghiệm, tôi cần không chỉ các nhà nghiên cứu mà còn cả các kỹ sư,” Liew nói. “Chúng tôi đã cố gắng, nhưng thực sự không thể thuê … chúng tôi đã có một nhóm nhỏ, chúng tôi đã nhận được rất nhiều [ứng dụng nước ngoài], nhưng nó không bền vững vì chúng tôi cần nhiều hơn nữa [tài năng địa phương].”
Từ đó, chương trình Thực tập AI đã ra đời. Sau hai tháng học tập về AI, những học viên đủ điều kiện có thể làm việc trong bảy tháng cho một dự án cho phép họ ứng dụng các các kỹ năng đã học được vào thực tiễn.
Các trường đại học cũng đóng một vai trò trong việc giúp nuôi dưỡng các doanh nhân tương lai – chương trình NUS Overseas College (NOC), đưa sinh viên đại học vào các trung tâm khởi nghiệp trên khắp thế giới với hy vọng nuôi dưỡng tư duy đổi mới và khởi nghiệp.
Kể từ khi chương trình bắt đầu vào năm 2001, các cựu sinh viên đã bắt đầu khởi nghiệp, với các start-up nổi tiếng ở Singapore như Carousell, Shopback, PatSnap và Zopim. Một cuộc khảo sát gần đây cũng cho thấy một phần ba cựu sinh viên NOC đã cố gắng thành lập công ty riêng.
“Trong tam giác sắt của chính phủ: vốn tư nhân, các doanh nghiệp tìm đến đầu tư tại Singapore và chính phủ Singapore, sự tương tác [với đối thủ trong ngành và các nhà đầu tư] không bao giờ chỉ là dịch vụ “chót lưỡi đầu môi,” Vishal Harnal, thành viên hợp danh của 500 Startups, một quỹ mạo hiểm có trụ sở tại Singapore, nói. “Khả năng và trách nhiệm lắng nghe, hành động của chính phủ Singapore rất mạnh mẽ, đổi mới là ưu tiên của đất nước này.”
Chính phủ Singapore cũng nghiêm túc thực hiện các sáng kiến sở hữu trí tuệ, đảm bảo rằng các luồng đổi mới được bảo vệ trong và ngoài khu vực, khiến nó trở thành một nơi hấp dẫn cho các công ty thực hiện các hoạt động R&D, theo Tan Yinglan, đối tác sáng lập và quản lý quỹ Insignia Ventures.
“Singapore đã tiên phong thực hiện hỗ trợ đổi mới và chứng minh cho khu vực thấy lợi ích của việc hỗ trợ của chính phủ đối với hoạt động đổi mới sáng tạo”, Tan Yinglan nói.
Singapore chắc chắn không phải là quốc gia duy nhất đưa ra các chính sách để thúc đẩy đổi mới và công nghệ, nhiều nước khác trong khu vực cũng đã và đang hướng đến mục tiêu này. Tuy nhiên, ở Đông Nam Á, Singapore cho thấy họ là người tiên phong và đã hiệu quả như thế nào trong việc thực thi chương trình đổi mới sáng tạo, dù họ không có quy mô thị trường lớn như Indonesia hay Trung Quốc.
Duy Khiêm (theo TGHN/SCMP)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này