10:07 - 17/09/2020

Châu Á có thể trông đợi gì từ tân Thủ tướng của Nhật Bản?

Người kế nhiệm Abe sẽ đại diện cho sự liên tục, nhưng phải đối mặt với một loạt các vấn đề nội bộ đầy thách thức.

Chánh văn phòng Nội các khi đó là Suga Yoshihide giơ tấm biển thông báo kỷ nguyên đế quốc mới, “Reiwa”, trước các phóng viên vào ngày 1/4/2019.

Không có gì ngạc nhiên khi Suga Yoshihide, người được ủng hộ áp đảo trong cuộc bỏ phiếu lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do hôm thứ Hai 14/9, sẽ kế nhiệm Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo, và phục vụ nhiệm kỳ lãnh đạo đảng của mình đến hết tháng 9 năm 2021.

Suga, người sẽ tuyên thệ nhậm chức vào thứ Tư 16/9, kế thừa một loạt các vấn đề đầy thách thức. Sức hấp dẫn cốt lõi của ông đối với thế giới bên ngoài là ông thể hiện sự liên tục với người tiền nhiệm của mình.

Nhưng liệu Nhật Bản thời Suga có được định hướng toàn cầu như thời Abe không?

Với tư cách là Chánh văn phòng nội các của ông Abe, ông Suga đã có một ghế đầu cho vị trí đang thay đổi của Nhật Bản trên thế giới khi sự quyết đoán của Trung Quốc gia tăng ở Biển Đông và Hoa Đông, cũng như mối đe dọa hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên đã tăng lên những đỉnh cao chưa từng thấy trước đây.

Ông Suga, với các cuộc họp báo thường xuyên của mình, đã trở thành gương mặt nổi bật trong thông điệp của chính quyền Abe về những vấn đề này và những vấn đề khác, bao gồm cả những vấn đề liên quan đến liên minh Mỹ-Nhật.

Với tư cách là Thủ tướng, người ta khó có thể trách ông Suga vì đã hướng sự chú ý của mình vào trong khi Nhật Bản, giống như tất cả các nền kinh tế lớn khác, phải đối mặt với những tác động kinh tế và xã hội của đại dịch Covid-19.

Trước khi ông Abe đưa ra quyết định từ chức vì tình trạng sức khỏe suy giảm của mình, sự chú ý của ông cũng tập trung vào việc chèo lái con tàu kinh tế của Nhật Bản trong bối cảnh đại dịch.

Với áp lực giảm phát một lần nữa khiến Nhật Bản lo ngại khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản lo ngại, ông Suga có thể thấy chính sách tài khóa và chiến lược kinh tế ở vị trí hàng đầu trong chương trình nghị sự.

Nhưng Nhật Bản không thể để các vấn đề về chính sách an ninh và đối ngoại rơi qua lề. Đại dịch đã làm gia tăng tình trạng mất an ninh dọc theo vùng ngoại vi của Trung Quốc, khi các cuộc khủng hoảng trên dãy Himalaya và Biển Đông được nhấn mạnh.

Nhật Bản cũng nhận thấy lý do tiếp tục lo ngại ở Biển Hoa Đông, nơi các tàu chấp pháp hàng hải của Trung Quốc áp đặt các tuyên bố chủ quyền của họ đối với quần đảo Senkaku đang tranh chấp. Liên minh Hoa Kỳ – Nhật Bản cũng đang ở một thời điểm quan trọng khi Hoa Kỳ nhanh chóng tiến tới một cuộc bầu cử tổng thống.

Ông Suga chắc chắn có ý định báo hiệu sự liên tục, ngay cả trước khi chính thức nhậm chức. Ông đã quyết định giữ các bộ trưởng quan trọng trong nội các Abe ở vị trí của họ, tập trung vào việc củng cố sự lãnh đạo của chính mình trong ngắn hạn.

Một cuộc cải tổ quan trọng liên quan đến Kono Taro, Bộ trưởng Quốc phòng đương nhiệm, người có thể ra đi để nhường đường cho em trai của ông Abe, Kishi Nobuo.

Ông Kono đã đi đầu trong các quyết định quan trọng trong những tháng gần đây, bao gồm việc hủy bỏ kế hoạch tiến tới với hai địa điểm phòng thủ tên lửa Aegis Ashore trên đất liền và xem xét các phương án tấn công chính xác tầm xa của Nhật Bản.

Ông Kishi sẽ là một thành viên nội các cần theo dõi trong những tuần và tháng đầu của nội các Suga.