16:38 - 22/03/2016
Hơn 14% tổng thu ngân sách dành để trả nợ
Đối với phần vốn để cho vay lại các dự án đầu tư trọng điểm của nhà nước, cho đến nay Chính phủ vẫn chịu toàn bộ các rủi ro tín dụng.
Ngày 22/3, tại buổi họp báo chuyên đề thông tin về Chính sách cho vay lại từ nguồn vốn vay ODA, vay ưu đãi của Chính phủ và cho vay lại chịu rủi ro tín dụng, ông Trương Hùng Long, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) cho biết, số tiền ngân sách dành cho trả nợ năm 2016 chiếm khoảng 14,7% tổng thu ngân sách Nhà nước, ước khoảng 150 nghìn tỷ đồng.
Báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy, trong giai đoạn 10 năm trở lại đây (2005 – 2015), tổng số vốn ODA, vay ưu đãi được ký kết đạt khoảng 45 tỷ USD.
Trong đó, 1/3 cho ngân sách Trung ương để cấp phát cho các chương trình, dự án thuộc nhiệm vụ chi của Ngân sách trung ương.
1/3 dành cho các chương trình, dự án của địa phương và 1/3 để cho vay lại các dự án trọng điểm của nhà nước. Trong tổng số vốn dành cho chương trình, dự án của địa phương, tỷ trọng vốn cấp phát chiếm 92,2%, cho vay lại chỉ chiếm 7,8%.
Đối với phần vốn để cho vay lại các dự án đầu tư trọng điểm của nhà nước, cho đến nay Chính phủ vẫn chịu toàn bộ các rủi ro tín dụng. Cơ quan cho vay lại chỉ có vai trò là ngân hàng phục vụ và hưởng phí dịch vụ.
Bộ Tài chính đánh giá, nguồn vốn vay nước ngoài cho đầu tư phát triển những năm qua đã góp phần thay đổi diện mạo của đất nước, hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội đã thay đổi căn bản.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính cũng cho biết, cơ chế sử dụng vốn chủ yếu dựa vào cấp phát từ ngân sách nhà nước và nhà nước chịu rủi ro toàn bộ như hiện nay đã đặt ra nhiều vấn đề như đầu tư dàn trải, chưa thực hiệu quả; tình trạng chậm tiến độ, tăng tổng mức đầu tư còn không ít.
Bên cạnh đó, tính hợp lý trong phân bổ nguồn vốn giữa các địa bàn còn bất cập. Mức độ tiếp cận nguồn vốn của các địa phương miền núi, khó khăn thường hạn chế hơn các tỉnh, thành phố lớn.
Ngoài ra, việc duy trì cơ chế mang tính bao cấp từ phía Trung ương trong thời gian dài đã tạo ra tâm lý ỷ lại, trông chờ vào Nhà nước, chưa thực sự khuyến khích các chủ đầu tư sử dụng vốn tiết kiệm, có hiệu quả.
Theo ông Trương Hùng Long, dự kiến đến tháng 7/2017 Việt Nam có thể không còn được vay theo điều kiện ODA, phải chuyển chủ yếu sang sử dụng nguồn vay ưu đãi và tiến tới vay theo điều kiện thị trường.
Nguồn vốn ODA đã vay chuyển sang điều khoản trả nợ nhanh gấp đôi hoặc tăng lãi suất lên từ 2 – 3,5%.
Vì vậy, ông Trương Hùng Long cho rằng, để tăng cường sử dụng nguồn vốn vay nước ngoài cần giải quyết một số vấn đề như Nhà nước nên tập trung nguồn vốn ODA vào những lĩnh vực then chốt, các dự án công trình trọng điểm, thu hẹp phạm vi cấp phát từ Ngân sách nhà nước và giảm tính bao cấp của nhà nước trong cơ chế sử dụng vốn vay nước ngoài.
Đối với các địa phương có tiềm lực tài chính khá và đặc biệt các địa phương có khả năng điều tiết ngân sách về Trung ương thì phải chia sẻ gánh nặng nợ với ngân sách Trung ương thông qua cơ chế cho vay lại địa phương.
Đối với các lĩnh vực, các dự án có khả năng hoàn vốn và có khả năng huy động từ các thành phần kinh tế thì phải chuyển dần sang cơ chế thị trường thông qua cơ chế cho vay chịu rủi ro.
Về lâu dài sẽ thực hiện đúng theo cơ chế thị trường. Đồng thời, phải tăng tính công khai minh bạch trong quản lý, sử dụng nguồn vốn vay công; tăng tính trách nhiệm của tất cả các chủ thể liên quan đến quản lý và sử dụng nguồn vốn vay.
Theo TTXVN
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này