09:02 - 15/09/2017
‘Trường tinh gọn’
Đúng vào ngày tựu trường, một người bạn của tôi thông báo quyết định cho con rời trường để “homeschooling” – học tại nhà. Vậy là đội hình tự chủ việc học cho con có thêm một thành viên nữa!
Không khó để hiểu lý do dẫn đến quyết định này. Là ao ước “giải phóng” con khỏi hệ thống “factory school” máy móc. Là cho con quyền học cái mình thích, phát triển những gì riêng có của chính mình… Nhưng với rất nhiều người, để theo đuổi quyết định ấy cần sự dũng cảm. Vì còn đó những lo ngại về chuyện con thiếu tương tác xã hội, hay chuyện không phải cha mẹ nào cũng đủ điều kiện thời gian, tâm sức và cả chi phí đánh đổi để theo suốt việc học của con. (Home school không hề rẻ như nhiều người nghĩ!) Nên micro-school được xem như một giải pháp giúp xoá nhoà những đắn đo “chọn này thì mất nọ” kiểu như vậy.
Mới đây, Sal Khan – người sáng lập ngôi trường online nổi tiếng thế giới Khan Academy cũng lựa chọn mô hình này cho ngôi trường thật ngoài đời của mình – Khan Lab School. Còn tôi, khi bắt gặp mô hình này, đã kêu lên “ôi trời ơi! đây chính xác là cái mình đã hình dung, mình muốn theo đuổi”. Và mô hình mầm non Đa trí thông minh TOMATO Preschool Multiple Intelligences đã ra đời từ cái “ôi trời ơi” đó.
Ưu thế lớn nhất của micro-school là giáo dục có tính cá nhân hoá cao, quan tâm riêng biệt được từng học sinh. Vì số lượng học sinh nhỏ (thường chỉ ở quy mô vài chục em), nên trong môi trường này, mỗi trẻ là một bản thể riêng biệt và duy nhất. Không chỉ có giáo viên mà cả hiệu trưởng, người quản lý, mọi nhân viên trong trường đều dễ dàng “quen mặt” từng học sinh, biết con là ai, con đến từ đâu, con có cá tính, sở trường của con. Con không phải là “một trong đám đông” mà có một câu chuyện riêng, một kế hoạch phát triển riêng. Phiên bản nhỏ nhất của micro-school là “one-room school house”/“trường một phòng” (kiểu như thay vì home school con một mình, thì khoảng chục gia đình đồng quan điểm giáo dục gom lại tổ chức thành một lớp cho con đỡ một mình và chia sẻ bớt chi phí). Còn phiên bản lớn nhất cũng không quá 100 học sinh để tránh những hệ thống quản trị cồng kềnh.
“Nhỏ mà chất”, nhưng học phí của micro-school lại không hề đắt đỏ. Làm được điều đó là nhờ các chi phí đầu tư cho cơ sở vật chất hoành tráng được tiết giảm để tập trung đầu tư cho chương trình giảng dạy, các hoạt động theo dõi và hỗ trợ cá nhân học sinh, gia đình. (Nên micro-school sẽ không phù hợp với những ai thích trường học phải như khách sạn với các trang thiết bị sang trọng kiểu trường quốc tế). Nhưng ngay cả tiết giảm vậy, tôi vẫn cho là cần thời gian kiểm chứng thêm giả thiết này. Dù cố gắng làm ra một chương trình mầm non có triết lý rõ ràng, tích hợp các phương pháp tiến bộ, có giáo viên nước ngoài, có cảm thụ âm nhạc, aerobic, hoạt động outdoor hàng tuần, chăm chỉ hỗ trợ gia đình và bé, dùng thực phẩm organic thuận tự nhiên trong các bữa ăn, v.v. với mức học phí 6,5 triệu đồng. Nhưng thực sự là trường vẫn phải có bề dày hoạt động ngoại khoá, cơ sở vật chất có sẵn, các giáo trình giáo án mua của nước ngoài đã được khấu hao… Chứ nếu bắt đầu từ zero, thì để làm được mô hình “nhỏ, chất, giá hợp lý” vẫn là một thách thức không nhỏ. Nhưng đó là một bài toán mà sớm hay muộn gì chúng ta cũng phải tìm cách giải, để đa dạng hoá các lựa chọn giáo dục cho người Việt, chứ đâu thể cứ quanh quẩn hoài quanh những lựa chọn ít ỏi gây tranh cãi như
“trường công hay trường quốc tế” gần đây.
Chiều ngày 9/9 tôi lên đường bay sang Đức, mang theo mô hình này đến Westerwelle Young Founders Conference – hội nghị dành cho những nhà sáng lập trẻ trên thế giới. Mô hình micro-school này là ý tưởng đã giúp mình giành được học bổng này của Westerwelle, để có cơ hội gặp gỡ với bộ trưởng Kinh tế Đức, và chia sẻ nó với các nhà đầu tư, những người cố vấn khởi nghiệp tiềm năng quốc tế… trong những ngày sắp tới. Người ta bảo đừng nói trước bước không qua, nhưng tôi vẫn linh cảm sẽ gặp được mối duyên nào đó ở đây, để mô hình micro-school không dừng lại là một mô hình thực nghiệm, khác lạ cho thiểu số, mà sẽ chạm đến được nhiều nơi, nhiều người hơn.
Nguyễn Thuý Uyên Phương
Theo TGTT
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này