09:31 - 04/05/2022
Trung Quốc: Các trường dạy kèm chuyển sang dạy thể thao
Các quy định chặt chẽ hơn của chính phủ về dạy thêm đã tạo điều kiện phát triển cho các trung tâm đào tạo thể thao, thu hút được sự quan tâm của các bậc phụ huynh vốn chỉ chăm bẵm chuyện học chữ của con. Cỗ máy công nghiệp dạy kèm trị giá 120 tỷ USD bị bầm dập trong năm 2021 giờ có cơ hội hồi sinh.
Tháng 7 năm ngoái, Trung Quốc đã ra chính sách “hai giảm” trong giáo dục: giảm lượng bài tập về nhà làm học sinh quá tải và giảm gánh nặng học thêm ngoài giờ. Chính phủ bắt đầu siết chặt các quy tắc quản lý các trường dạy kèm hay luyện thi dành cho học sinh tiểu học và trung học, nhất là ở 5 môn chính, gồm tiếng Anh và toán. Các nhà chức trách kiểm soát chặt chuyện tăng học phí nhằm giảm bớt áp lực tài chính của các hộ gia đình. Bằng cách này, về mặt lý thuyết, chính phủ hy vọng sẽ khuyến khích gia tăng tỷ lệ sinh nở bởi các cặp đôi Trung Quốc hiện e ngại chuyện sinh và nuôi dạy con cái.
Đổ tiền học thể dục
“Mùa đông năm nay, mỗi lớp trượt tuyết có 700 em theo học, gấp gần 9 lần so với con số 80 học viên cách đây”, theo lời Zhang – người điều hành các lớp học điền kinh ở Bắc Kinh. Lượng học viên tăng đột ngột phần lớn có thể là do ảnh hưởng của Thế vận hội mùa đông ở Bắc Kinh đầu năm nay. Nhưng Zhang nói rằng nguyên nhân lớn nhất có thể là những các đợt chấn chỉnh, siết chặt quản lý những “lò” dạy kèm trực tiếp hoặc trực tuyến từng bùng nổ ở Trung Quốc. “Các trường dạy kèm tiếng Anh hoặc toán không thể mở cửa vào cuối tuần hoặc các kỳ lễ dài ngày. Vì vậy, ngày càng có nhiều phụ huynh cho con học thể thao”,
Nhưng các hộ gia đình hiện chỉ khuyến khích con trẻ tập thể thao. Trẻ được gửi tham gia các lớp trượt tuyết, bơi lội, bóng rổ và bóng đá.Trong các trung tâm mua sắm, có các lớp dạy nhảy dây và chạy điền kinh và cả các lớp võ thuật như kungfu, judo.
Một người đàn ông tự xưng là Wei ở thành phố Bắc Kinh cho biết anh cho con trai 8 tuổi chơi trượt ván cách đây hai năm. Học phí không hề rẻ, mỗi buổi học một tiếng đồng hồ 1.000 nhân dân tệ, khoảng 156 USD. Hơn 60% hộ gia đình ở Bắc Kinh, Thượng Hải và các thành phố trực thuộc tỉnh khác đã chi từ 10.000 – 50.000 tệ cho các lớp điền kinh – theo dữ liệu một cuộc khảo sát với phụ huynh bậc tiểu học và trung học cơ sở. Một số vị phụ huynh còn cho biết họ đã chi đến 1 triệu tệ cho con chơi thể thao trong các năm qua.
Các bậc cha mẹ ở Trung Quốc đang đổ tiền vào các lớp học thể thao với một mục tiêu duy nhất: kỳ thi trung học phổ thông, còn được gọi là trung khảo (zhongkao).
Theo thống kê của Bộ Giáo dục Trung Quốc, tính đến tháng 7/2021 có 401.100 công ty hay trung tâm dạy kèm lớn nhỏ tại nước này, với hơn 10 triệu giáo viên và nhân viên.Sau các đợt siết chặt chính sách, khoảng 3 triệu người bị mất việc.
Startup công nghệ giáo dục đi bán rau
Đầu năm 2021, các nhà đầu tư quốc tế còn hào hứng với việc startup New Oriental Education & Technology có thể được định giá đến 30 tỉ đô la. Nhưng các đợt chấn chỉnh của chính phủ vào tháng 7 đã thay đổi vận mệnh của họ, gây náo động cả đất nước khổng lồ này. Trong một buổi livestream, nhà sáng lập Yu Minhong nói rằng anh và hàng trăm giáo viên của công ty sẽ chuyển sang bán nông sản trên một nền tảng trực tuyến. Phần lớn hoạt động dạy kèm sẽ bị dẹp bỏ.
New Oriental sẽ đóng cửa 1.500 trung tâm dạy kèm trên cả nước, tức 90% số trung tâm của công ty. Hơn 40.000 giáo viên, tức 40% nhân viên bị mất việc. New Oriental chỉ duy trì các sản phẩm hay dịch vụ chưa bị cấm như các khóa luyện thi thử, dạy ngoại ngữ cho người lớn, sách và thiết bị học đường.
New Oriental đã thành lập công ty con mới chỉ chuyên bán phân bón, thuốc trừ sâu, giống cây trồng và thực phẩm đóng gói. Mảng kinh doanh nông nghiệp này cũng bao gồm mua sỉ nông sản rồi bán lại trên các nền tảng như Douyin, Kuaishou và Xiaohongshu. Giống như New Oriental, tập đoàn giáo dục TAL có niêm yết ở New York đã dự định bán các khóa học ghi hình sẵn trên nền tảng của họ, nhưng sau đó đã không thực hiện. Tương tự, startup công nghệ giáo dục Yuanfudao đã từng kiếm tiền nhờ các khóa học trực tiếp trên livestream dành cho học sinh tiểu học và trung học. Từ tháng 7, Yuanfudao đã đầu tư 50 triệu tệ cho xưởng may. Nhưng một nhà quản lý của startup nói mảng kinh doanh này chỉ kiếm lợi “chút chút” so với doanh số dạy trực tuyến trước đây.
Từ những công ty lớn nhất – chẳng hạn như New Oriental, được niêm yết ở New York – cho đến những doanh nghiệp địa phương nhỏ nhất, các giám đốc điều hành đang phải vật lộn để tìm ra liệu họ còn có thể kiếm tiền từ giáo dục hay không. Họ cũng chuẩn bị kịch bản đề phòng: chuyển hoàn toàn sang hướng khác hoặc đóng cửa hoàn toàn hay bỏ nghề.
Cuối tháng 2/2022 vừa rồi, New Oriental công bố lỗ ròng 908 triệu USD trong sáu tháng cuối năm 2021. Trong khi TAL chịu khoản lỗ 99,4 triệu USD.
Luyện thi thể dục, không chơi thể thao
Giáo dục thể chất đã được nâng thành một môn học bắt buộc trong kỳ thi zhongkao. Tháng 10/2020, chính phủ trung ương đã ban hành các văn bản yêu cầu ngành giáo dục tập trung nhiều hơn vào thể lực trong các kỳ thi zhongkao. Đây là lần đầu tiên môn giáo dục thể chất có tầm quan trọng với các môn tiếng Trung, toán và tiếng Anh. Cuối năm ngoái, Bắc Kinh cho biết môn thể dục sẽ chiếm đến 70 điểm, tăng hơn hai lần từ mức 30 điểm, trong kỳ tuyển sinh trong ít nhất 7 – 8 năm tới. Một phần điểm số sẽ được tính từ các bài kiểm tra thể lực từ tiểu học đến cấp trung học cơ sở.
Tại thành phố Quảng Châu ở phía Nam, các học sinh trung học năm ngoái cần phải nhảy dây 182 lần trong một phút để đạt điểm tuyệt đối trong kỳ thi đầu vào, tăng từ 176 lần trong những năm trước. Việc tập trung nhiều hơn vào giáo dục thể chất đã khiến nhiều bậc cha mẹ Trung Quốc đăng ký cho con mình tham gia các lớp học thể dục. Các trường dạy kèm vốn đã chịu cảnh phá sản do chính phủ hạn chế chuyện dạy và học thêm. Nhiều trường đã sa thải giáo viên, đóng cửa hoặc phá sản. Nay các trường đang ra sức nắm bắt cơ hội mới. Tập đoàn giáo dục và công nghệ New Oriental hồi hè 2021 đã mở các lớp luyện thi ở Thanh Đảo và Thiên Tân nhằm giúp học sinh chuẩn bị thi môn thể dục ở kỳ thi zhongkao.
Thị trường giáo dục liên quan đến thể dục và thể thao của Trung Quốc sẽ đạt quy mô 130 tỷ tệ vào năm 2023, tăng 80% so với năm 2020 trước khi chính phủ bắt đầu ra tay “dẹp loạn” các trung tâm dạy kèm – theo số liệu của hãng nghiên cứu lớn về giáo dục ở Trung Quốc. Nhiều gia đình Trung Quốc chỉ có một con và ông bà cha mẹ có xu hướng đầu tư hết mức vào chuyện học của con cái. Học phí để luyện thi môn toán và tiếng Anh đã giảm do các chính sách can thiệp của Trung Quốc, nhưng tiền đầu tư cho các môn thể chất có thể tăng mạnh trong thời gian tới bởi chính phủ đã không hề nhắc đến các trường này trong các đợt siết chặt quản lý vừa qua.
Một nhân vật trong ngành dạy kèm thể thao đã nói rằng: “Có tin đồn rằng các lớp học thể thao và âm nhạc cũng có thể bị chính phủ kiểm soát về giá”.
“Nhưng ngay cả khi chính phủ áp đặt nhiều hạn chế hơn, phụ huynh sẽ chỉ tìm những thứ mới để chi tiêu như dạy thêm ở nhà, nếu họ nghĩ rằng điều đó sẽ giúp ích cho tương lai của con cái họ”, nhân vật này nói với Nikkei Asia.
Và như vậy, tinh thần phi thể thao lại đang được nuôi dưỡng với các tính toán của phụ huynh, có khi lại đi ngược với ý muốn của nhà lập chính sách.
Ricky Hồ (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này