09:55 - 25/08/2017
Xem phim để đặt câu hỏi
Điện ảnh đương đại không chỉ để giải trí, nó còn mang vác sứ mệnh như mọi môn nghệ thuật khác, khám phá sâu thẳm lòng người, mang đến những cái nhìn mới mẻ, vị tha và nhân bản.
Tôi đang rất buồn, xem phim gì bây giờ?
Hình thức kể chuyện tự sự của điện ảnh có sức mạnh đặc biệt trong việc truyền tải thông điệp mà đạo diễn muốn mang đến cho khán giả. Bằng dòng chảy liên tục của hình ảnh, đạo diễn có thể cài cắm ý đồ vào phim, bằng thái độ của diễn viên, cốt truyện mà ta nhìn thấy và cốt truyện mà đạo diễn muốn ta tự diễn giải ra bằng vốn kiến thức, trải nghiệm và tư duy của người xem.
Như bộ phim Rosetta của anh em đạo diễn nhà Dardenne người Bỉ. Bộ phim là hành trình của một cô bé không nhà, luôn luôn bị đói, người mẹ nghiện rượu tìm cách sống sót trong xã hội hiện đại. Bằng khả năng quan sát tuyệt vời, và kỹ thuật quay với chiếc camera cầm tay luôn luôn tạo nên sự vội vã trong cuộc sống của Rosetta, đã mang đến cho khán giả cảm thức về sự sinh tồn nơi điều kiện sống của con người định giá phẩm chất của họ.
Việc sử dụng điện ảnh để truyền tải ý nghĩa về nhân đạo, bao gồm những tầng lớp thấp trong xã hội với những thân phận nghèo khổ nhưng không từ bỏ cuộc sống, và có những cái nhìn tích cực, là điều mà gần như các lĩnh vực nghệ thuật khác không thể làm được. Do lợi thế về mặt hình ảnh, cách thức kể chuyện và sự mô phỏng đời sống thông qua diễn viên. Do đó, những bộ phim như Children of Heaven (Majid Majidi), Bicycle Thieves (Vittorio De Sica), Little Miss Sunshine (Jonathan Dayton, Valerie Faris)… nói về thân phận người nhưng nó không tuyệt vọng, mà đâu đó, trong sự tuyệt vọng, ta nhìn thấy sự nhân đạo, tình người. Đó mới chính là thứ giúp cho điện ảnh giống một ngôi đền thiêng, nơi chúng ta sẽ hỏi nhau: “Tôi đang rất buồn, tôi nên xem phim gì bây giờ”.
Tôi là ai, tôi nên xem phim gì?
Người ta nói rằng, nhờ hai quả bom nguyên tử ném xuống Hiroshima và Nagasaki vào ngày 6 và 9/8/1945 chiến tranh thế giới thứ 2 mới có thể kết thúc. Đấy là một suy nghĩ phi nhân đạo khi nhìn vào những gì mà người Nhật phải chịu đựng sau đó. Chiến tranh là thứ gây tổn thương nhất cho một dân tộc, dù thắng hay thua. Do đó, dùng chiến tranh để kích động hận thù, và đề cao chủ nghĩa dân tộc cực đoan là điều mà không một bộ phim chiến tranh nào nên làm. Dù cho phim ảnh đôi khi chỉ muốn phản ánh hiện thực như cách nó đã diễn ra.
The Battleship Island, một tác phẩm chiến tranh thuộc dạng bom tấn của Hàn Quốc đã làm điều mà tất cả mọi khán giả đều khó lòng chấp nhận: kích thích chủ nghĩa cực đoan. Trong khi, một bộ phim khác, In The Corner of the World của Nhật, chỉ mổ xẻ một góc rất nhỏ trong đời sống của người dân khi họ phải hứng chịu chiến tranh thế giới thứ 2 và hai quả bom nguyên tử với những thông điệp sâu sắc về tinh thần phản chiến.
Hai tác phẩm, hai góc nhìn, của hai đất nước vốn thù địch nhau. Nhưng khán giả và giới phê bình chỉ tung hô sự xuất sắc của In The Corner of the World, còn The Battleship Island, bị tẩy chay ngay tại Hàn Quốc. Điều đó là một minh chứng rõ rệt nhất về việc điện ảnh luôn chỉ nên đại diện cho tính nhân bản của thế giới loài người.
Đó là cái vô nghĩa khủng khiếp của chiến tranh như tác phẩm Apocalypse Now đã bóc mẽ, là sự sống sót để về nhà cùng gia đình như cách Dunkirk của Christopher Nolan đã cho khán giả được trải nghiệm, là chuyến hành trình về nhà thăm mẹ của anh lính Alyosa trong Ballad of a Soldier của điện ảnh Nga, hay cảnh làm tình giữa bom đạn của Enemy of the Gates của đạo diễn người Pháp Jean-Jacques Annaud minh chứng cho tình yêu nam nữ mang sức mạnh vô biên.
Điện ảnh ngày càng đa dạng về thể loại, có nhiều bộ phim dạng bắp rang bơ “popcorn”. Những cũng có nhiều đạo diễn tìm thấy ở điện ảnh tiếng nói sáng tạo của mình khi mang đến ý nghĩa của cuộc sống, đi sâu vào bản thể người để luôn luôn muốn trả lời câu hỏi: “Chúng ta là ai và chúng ta sinh ra đời để làm gì?”.
Vì thực tế, nếu điện ảnh không phục vụ cho đời sống theo những cách thức cơ bản nhất để giúp ta thấu hiểu bản thân mình, thì thật khó định danh nó là nghệ thuật.
Nguyễn Thể Tuấn
Theo TGTT
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này