10:58 - 27/06/2022

Thịt thay thế – tương lai bắt đầu từ bây giờ

Beyond Burger, nếu bày biện lên bàn ăn, không nói ra thì chẳng khác nào thịt bò. Thú thật lần đầu trong đời tôi mới có sự phân biệt thịt bò thực vật- thịt bò động vật.Tôi đã thử mang bữa trưa vô sở làm với Beyond Burger.

VeganBurger: Món burger thịt chay tại nhà hàng Farmer’s & Chef’s ở Portland. Ảnh: Thụy Khang.

Mười tiếng ở trong sở làm, ăn bữa trưa với thịt bò làm từ thực vật vẫn ngon miệng, no dai. Thịt thay thế mới xuất hiện gần đây ở chợ Pacific, chợ đông đúc của người Việt ở Portland, bang Oregon. Ban đầu, gói 10 lát thịt Beyond Burger bán với giá 16,9 USD (bịch 1,13 kg) giảm giá khuyến mãi 4 USD. Vài hôm, chợ trở lại giá ban đầu, rồi lại khuyến mãi – cách đo lường này lặp đi lặp lại. Và, tủ trưng bày ngày càng nhiều hơn.

Chỉ có điều không có nhiều nhãn hàng như thịt động vật.Tới nay, cả nhà tôi đã quen thịt bò thực vật, chứ không xem đó là món thay thế trong những ngày rằm, chay tịnh. Ở Oregon, thịt bò gốc động vật – loại ngon ở New York, giá tới 39,72 USD – đóng gói 2,65 pound; thịt bắp 38,86 USD loại 1,2 pound; 13,9 USD/ 1 pound, có loại 10,99 USD/pound.

Các nhà đầu tư Tyson Foods, Bell Food Group… đang xây dựng lòng tin từ dòng sản phẩm từ thực vật (plant-based), chưa bao giờ có chênh lệch giá sâu như vậy. Nghe nói, Trung Quốc đang tăng tốc chạy trong ngành thịt nuôi cấy và có tham vọng dẫn dắt ngành thịt phát triển trong phòng lab hay ngành thịt chế tạo từ tế bào (cell-based) để qua mặt các nước khác trong cuộc đua đạm thay thế, nhưng chưa thấy xuất hiện tại Oregon. Riêng Rebellyous Foods chuyên sản xuất thịt gà viên chay, vừa công bố nghiên cứu thành công hệ thống sản xuất tự động hướng tới việc thu lợi nhuận ròng 51% với giá bán tương đương sản phẩm thịt gà viên bình thường.

Thái Lan có vẻ như đã chuẩn bị cho cuộc đua này, họ có nhiều cách truyền thông như tách protein từ nấm splitgill mushroom, mọc nhiều trong các khu rừng cao su và đăng ký với những thành phần hoàn toàn từ tự nhiên- tiền đề cho chuỗi sản phẩm thịt plant-based của Thái.

Thịt bò thực vật của nhãn Beyond Meat. Ảnh: Thụy Khang.

Ngành thịt thực vật đã có bước tiến dài. Hồi tháng 4 rồi, Martin Hofmann – nhà nghiên cứu tại đại học nghiên cứu cộng đồng Thụy Sĩ (ETH) – công bố tạo ra những lát thịt từ đậu, cà rốt, bột mì, dầu và nước với các đường vân như thịt thật. Hiện thị trường thịt thay thế đã có nhiều loại sản phẩm thịt thực vật từ burger đến thịt xay, thịt viên, xúc xích bày bán ở siêu thị. Cũng từ đó dấy lên cuộc đua phát kiến để thịt thay thế có độ dai, có mỡ phân bố trong những lát thịt… Ngành thịt thực vật, thực phẩm tương lai đang thu hút nguồn tài chính và tri thức mới mẻ để tạo ra những kết quả hết sức ngoạn mục.

Trong khi đó, Việt Nam có nền tảng của ý tưởng thịt chay, thịt thực vật từ lâu đời, đã có một số doanh nghiệp tổ chức sản xuất. Nhưng thịt bò Beyond Meat nhập về Việt Nam, trọng lượng 453 gram giá 630.000 đồng, Beyond Burger, Plant Based Patties loại 227 gram giá hơn 382.000 đồng. Dư địa thị trường thịt thực vật ở Việt Nam được dự báo khoảng 1.000 tỷ đồng. Một số doanh nghiệp làm món chay đóng hộp. Chỉ có số rất ít bắt kịp công nghệ nuôi cấy thực phẩm trong ống nghiệm, làm thịt chay từ nấm như ông Phan Bá Nghi ở Ô Môn, TP Cần Thơ. Tuy nhiên, có vẻ như thị trường cần thêm thời gian để làm quen với thịt thay thế. Trong đó có những nhà đầu tư chưa mạnh dạn bơm dòng tiền vào mục tiêu thực phẩm tương lai.