09:59 - 12/01/2023

Hạ viện thông qua ủy ban Mỹ-Trung để ưu tiên theo dõi cạnh tranh

Hạ viện Mỹ hôm 10/1 đã bỏ phiếu áp đảo để thành lập một ủy ban chọn lọc về cạnh tranh chiến lược Mỹ-Trung Quốc, khẳng định ý định giữ Trung Quốc ở vị trí hàng đầu trong chương trình nghị sự mới của Quốc hội.

Chủ tịch Hạ viện mới đắc cử Kevin McCarthy.

Hạ viện đã bỏ phiếu với tỷ lệ 365/65 cho ủy ban, chỉ có các đảng viên Đảng Dân chủ phản đối.

Một mục tiêu dài hạn của Chủ tịch Hạ viện mới đắc cử Kevin McCarthy của California, ủy ban sẽ “điều tra và đệ trình các khuyến nghị chính sách về tình trạng tiến bộ kinh tế, công nghệ và an ninh của Đảng Cộng sản Trung Quốc cũng như sự cạnh tranh của nước này với Mỹ”.

Ông McCarthy nói với The Hill vào tháng 10 rằng hội thảo “có thể đi một chặng đường dài” hướng tới việc điều phối chính sách giữa nhiều khu vực pháp lý của ủy ban trong Hạ viện và do đó “tạo ra một cách tiếp cận mạch lạc hơn đối với chính sách Trung Quốc của chúng ta”.

Trong một bài xã luận tháng 12 do ông McCarthy đồng tác giả và người được ông chọn làm lãnh đạo ủy ban, nghị sĩ Đảng Cộng hòa Mike Gallagher của Wisconsin, cả hai đã chỉ ra việc cấm đầu tư vào Trung Quốc, phơi bày sự phụ thuộc vào nước này, nhấn mạnh các hoạt động gây ảnh hưởng của ĐCSTQ và ngăn chặn sự xâm lược quân sự là mục tiêu chính của hội đồng. Cả hai đảng viên Cộng hòa đều tuyên bố sẽ có một đường lối cứng rắn đối với Trung Quốc.

Ủy ban được đề xuất thiếu thẩm quyền lập pháp, nhưng sẽ có quyền tổ chức các phiên điều trần công khai “liên quan đến bất kỳ khía cạnh nào trong chức năng điều tra của mình”. Các khuyến nghị chính sách của họ cho các ủy ban thường trực hoặc phải được đệ trình vào cuối năm 2023.

Hạ viện Cộng hòa muốn ủy ban là lưỡng đảng. Lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Hạ viện Steve Scalise cho biết họ sẽ bao gồm 16 thành viên do ông McCarthy bổ nhiệm, bao gồm 9 thành viên Đảng Cộng hòa và 7 thành viên Đảng Dân chủ, theo một thông cáo báo chí.

Hai năm trước, khi họ là thiểu số, các đảng viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã đề xuất thành lập Lực lượng Đặc nhiệm Trung Quốc lưỡng đảng, nhưng không thể lôi kéo được các đảng viên Đảng Dân chủ tham gia. Đảng Dân chủ không muốn tham gia vì họ cho rằng vấn đề Trung Quốc quá chính trị hóa, The Washington Post đưa tin vào năm 2020.

Những nỗ lực tương tự nhằm củng cố cách tiếp cận với Trung Quốc đã được cả Đảng viên Đảng Dân chủ tại Thượng viện và Tổng thống Joe Biden, một Đảng viên Đảng Dân chủ, ủng hộ.

Bộ Ngoại giao của chính quyền Biden vào tháng 12 đã thành lập một “ngôi nhà Trung Quốc” để điều phối chính sách trong bộ và vào mùa thu năm ngoái, Thượng viện đã đề xuất một ủy ban tương tự với các nhà đồng tài trợ lưỡng đảng.

Vào 10/1, chủ tịch cuộc họp kín của đảng Dân chủ – thành viên xếp thứ ba của đảng trong Hạ viện – đã thông báo rằng các đảng viên Đảng Dân chủ sẽ tham gia vào “mọi ủy ban được lựa chọn, mọi tiểu ban mà ban lãnh đạo của phe đa số ủng hộ”.

Điều này diễn ra sau nhận xét của ông McCarthy vào 7/1 trong bài phát biểu đầu tiên với tư cách là diễn giả, trong đó ông đề cập đến nhu cầu đối phó với thách thức do ĐCSTQ đặt ra.

Ông McCarthy nhấn mạnh rằng ủy ban được chọn sẽ “điều tra làm thế nào để mang lại hàng trăm nghìn việc làm đã đến Trung Quốc”. Ngược lại, tân lãnh đạo Đảng Dân chủ Hạ viện Hakeem Jeffries của New York đã không đề cập đến Trung Quốc trong bài phát biểu khai mạc Quốc hội mới.

Trở lại vào tháng 7, vài ngày trước chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện lúc đó là Nancy Pelosi, ông McCarthy nói với các phóng viên rằng ông “rất thích” đến thăm hòn đảo này với tư cách là diễn giả. Ông đã không giải quyết công khai một kế hoạch như vậy kể từ đó.

Tuy nhiên, để đảm bảo sự ủng hộ của những người bảo thủ chống thành lập trong Đảng Cộng hòa và giành được quyền diễn giả, ông McCarthy đã đưa ra những nhượng bộ – nhiều nhượng bộ trong số đó vẫn chưa được biết – có thể gây nguy hiểm cho bất kỳ kế hoạch nào trong tương lai.

Sự nhượng bộ được báo cáo cao nhất đã khôi phục quy tắc cho phép bất kỳ thành viên nào của Hạ viện buộc bỏ phiếu loại bỏ người phát biểu. Điều này khiến ông McCarthy phải chịu áp lực ngay từ đầu nhiệm kỳ của mình để phục vụ các thành viên của Freedom Caucus, một nhóm đảng viên Cộng hòa được nhiều người coi là một trong những đảng viên bảo thủ nhất trong Hạ viện.

Ông McCarthy cũng được cho là đã đồng ý trao cho các thành viên Freedom Caucus ba ghế quan trọng trong Ủy ban Quy tắc, cơ quan xác định các thông số để thông qua luật.

Mặc dù ủy ban sẽ có tổng cộng 9 thành viên Đảng Cộng hòa – có nghĩa là các thành viên Freedom Caucus sẽ là thiểu số – ông McCarthy vẫn có thể có rất ít chỗ để tránh xa lánh cuộc họp kín nếu nó gây ra thách thức về khả năng lãnh đạo.

Một sự nhượng bộ khác là thông qua giới hạn ngân sách liên bang năm 2024 ở mức thấp hơn so với năm 2022. Người ta lo ngại về điều này dẫn đến việc cắt giảm ngân sách quốc phòng cho Đài Loan và Ukraine.

Nhưng các thành viên Hạ viện đã đàm phán thỏa thuận, như dân biểu Cộng hòa Chip Roy của Texas, lập luận rằng những hạn chế có thể được đáp ứng bằng cách nhắm mục tiêu chi tiêu tùy ý phi quốc phòng.

Lần cuối cùng ngân sách chính thức của Bộ Quốc phòng bị giới hạn, Quốc hội đã khắc phục những hạn chế bằng cách đưa hàng tỷ USD vào quỹ hoạt động dự phòng ở nước ngoài.

Phát biểu về ủy ban được chọn vào 10/1 trước cuộc bỏ phiếu, ông McCarthy cho biết ông muốn nó “tồn tại ngoài những người chiếm đa số” và vì nó không bao giờ là “một ủy ban đảng phái”.