09:29 - 16/03/2021

Giá tiêu tăng vọt có bất thường?

Chỉ trong vòng một tuần, giá tiêu đã tăng thêm khoảng 10.000 – 12.000 đồng/kg trong khi Hiệp hội hồ tiêu Việt Nam cho hay giá xuất khẩu không tăng tương ứng.

Giá tiêu tăng mạnh từ đầu tháng 3 đến nay. Ảnh: Đào Ngọc Thạch.

Ngày 15/3, giá tiêu được giao dịch trong khoảng 68.500 – 72.500 đồng/kg, tăng hơn 12.000 đồng so với một tuần trước. Giá tiêu tăng liên tục khiến Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam đã tổ chức họp đột xuất với 30 doanh nghiệp xuất khẩu trong và ngoài nước vào cuối tuần qua. Sau khi thảo luận, Hiệp hội hồ tiêu cho hay số lượng tiêu xuất khẩu 2 tháng đầu năm nay giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2020. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu tiêu 2 tháng đầu năm 2021 của cả nước đạt 30.291 tấn với kim ngạch đạt 87,56 triệu USD, giảm 25,3% về lượng và giảm 6,5% về kim ngạch xuất khẩu (tháng 2 là tháng trùng với thời gian nghỉ tết âm lịch, trùng thời điểm khan hiếm container và chi phí vận chuyển cao).

Hiệp hội hồ tiêu Việt Nam nhấn mạnh, giá tiêu tăng cao bất thường trong khi giá xuất khẩu chưa tăng tương ứng. Cụ thể trong những ngày gần đây, trên các vùng nguyên liệu giá tiêu nội địa liên tục tăng cao từ mức 56.000 đồng/kg ngày 3.3 tăng đến 70.000 đồng/kg ngày 11/3.

Trong khi đó dịch Covid-19 có xu hướng giảm trên toàn cầu, kết hợp với sản lượng giảm ở các nước sản xuất tiêu do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Vì vậy nhu cầu tiêu thụ và chế biến trên các thị trường châu Mỹ, châu Á, châu Âu, Ấn Độ có chiều hướng tăng nhưng mức tăng chưa cao tương xứng so với mức giá nguyên liệu hiện tại. Thị trường người mua cao nhất cũng ở mức 3.000 USD/tấn loại 500 g/l nhưng rất ít người mua. Hiện nay một số nhà xuất khẩu của Việt Nam đã mua hàng trực tiếp từ các nhà xuất khẩu Brazil hoặc từ các nhà bán hàng Dubai do giá tiêu Brazil khá rẻ so với Việt Nam.

Tăng “nóng” như hiện tại ngoài các yếu tố khách quan còn có yếu tố bị chi phối bởi các nhà đầu cơ nội địa. Trong khi đó, mùa vụ thu hoạch tiêu năm 2021 muộn hơn các năm trước do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Đến nay cả nước thu hoạch bình quân khoảng 30-40%, gần hết tháng 4 cơ bản mới thu hoạch xong vì vậy hàng ra chưa nhiều.

Do vậy, Hiệp hội hồ tiêu Việt Nam yêu cầu các doanh nghiệp xuất khẩu cảnh báo không ký hợp đồng giao xa để tránh rủi ro. Đối với những hợp đồng đã ký nên điều tiết tiến độ mua hàng vì tiêu chưa thu hoạch rộ. Tùy mỗi doanh nghiệp đưa ra đề nghị và hướng xử lý với khách hàng như thương lượng với khách hàng về thời gian giao hàng hoặc yêu cầu mua thị trường khác thay thế, hoặc thương lượng để bồi thường hợp đồng.

Đối với các địa phương và người nông dân cần cân nhắc việc bán hàng đúng thời điểm hiệu quả, không vì giá tăng cao mà vay ngân hàng hoặc các nguồn vay khác để trữ hàng, tránh rủi ro khi thị trường giá xuống, hạn chế việc giá lên để mở rộng diện tích trồng hồ tiêu như những năm 2015-2016.

Theo đại diện một doanh nghiệp xuất khẩu tiêu hàng đầu Việt Nam, hiện chỉ mới đầu vụ thu hoạch tiêu nhưng đa số người mua đầu cơ và nông dân trữ hết, không bán hàng ra. Những doanh nghiệp xuất khẩu thấy giá tăng cao thì không mua hàng nữa và quay sang mua ở những nước khác như Indonesia, Brazil. Trong khi Việt Nam xuất khẩu đến 90% sản lượng tiêu trong nước thì nếu không đẩy nhanh xuất khẩu, với ước tính sản lượng năm nay gần 200.000 tấn và tồn kho trước đây thêm 130.00 tấn nữa thì sẽ không cách nào tiêu thụ hết. Đó sẽ là rủi ro lớn cho người trồng tiêu.