09:36 - 29/11/2022
Lỡ quên thị trường giàu có Bắc Âu
Kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2022 đạt trên 44,9 tỷ USD, tăng 14,1% so với cùng kỳ năm ngoái. So với các nước ASEAN, Việt Nam là nước xuất khẩu nông sản sang thị trường Bắc Âu nhiều nhất, nhưng thị phần lại chiếm chưa tới 1%.
Trong 27 nước EU, các doanh nghiệp mới chỉ tập trung khai thác tại thị trường Tây Âu truyền thống, bỏ ngỏ thị trường các nước khác. Trong đó, có thị trường Bắc Âu do nhỏ, địa lý xa xôi và tiêu chuẩn khắt khe nhất trong các nước EU.
Khu vực Bắc Âu gồm năm nước Thụy Điển, Đan Mạch, Na Uy, Phần Lan và Iceland.Đây là những nước nhỏ nhưng có nền kinh tế mở và hiện đại. Dân số tuy ít (khoảng 25 triệu dân) nhưng có mức thu nhập cao. Trong năm 2021, bốn trong số năm nước Bắc Âu nằm trong top 10 quốc gia có mức thu nhập bình quân cao nhất thế giới. Kim ngạch nhập khẩu ấn tượng, khoảng 500 tỷ USD/năm.
Bà Nguyễn Thị Hoàng Thúy, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Thụy Điển, kiêm nhiệm Đan Mạch, Na Uy, Iceland và Latvia: Tập trung vào sản phẩm tiện lợi, bền vững và bổ dưỡng
Hàng Việt Nam đi vào ba thị trường chính trong khu vực Bắc Âu là Thụy Điển, Đan Mạch, và Na Uy. Các nhóm nông sản Việt xuất khẩu chính là rau củ quả; trà và cà phê; gia vị và ngũ cốc. Năm 2021, ba nước Thụy Điển, Đan Mạch và Na Uy nhập khẩu khoảng 6,5 tỷ USD mặt hàng nông sản, trong đó rau củ quả là 4,8 tỷ USD; trà, cà phê, gia vị là 1,2 tỷ USD; ngũ cốc là 503 triệu USD.
Tháng 8 vừa qua, 13 doanh nghiệp Đan Mạch trong lĩnh vực nông nghiệp và chế biến thực phẩm đã đến Việt Nam.Trong tháng 11, hơn 30 doanh nghiệp tiếp tục vào Việt Nam. Đây là cơ hội lớn để Việt Nam thu hút đầu tư vào ngành nông nghiệp.
Ngày 13/5/2022, EU đã ban hành quy định về phối hợp kiểm soát nhiều năm của Liên minh cho các năm 2023, 2024 và 2025 để đảm bảo việc tuân thủ mức dư lượng thuốc bảo vệ thực vật tối đa. Theo đó, các quốc gia thành viên sẽ lấy và phân tích mẫu cho các tổ hợp thuốc trừ sâu trên các lô hàng mẫu được chọn ngẫu nhiên để kiểm tra. Các sản phẩm được chọn ngẫu nhiên để kiểm tra như cam, táo, chuối, kiwi, bưởi, hành tây, cà rốt, bông cải xanh, cải bắp, đậu, ớt, gạo xát vỏ,…
Về xu hướng tiêu dùng tại Bắc Âu, các nước Bắc Âu luôn đi đầu trong vấn đề bảo vệ môi trường do vậy những vấn đề bảo vệ môi trường, tiêu dùng xanh và xu hướng chuyển sang sản xuất bền vững đang là chủ đề nóng tại các diễn đàn tại khu vực Bắc Âu. Nhiều người tiêu dùng thậm chí sẵn sàng trả giá cao hơn giá thông thường khoảng 20-50% để đảm bảo rằng các sản phẩm họ tiêu thụ là các sản phẩm thân thiện với môi trường và công bằng xã hội. Theo dự báo, đến năm 2030, lượng tiêu thụ thực phẩm hữu cơ ở các nước Bắc Âu sẽ tăng gấp 2 – 3 lần hiện tại.
Đối với nông sản, thực phẩm, người tiêu dùng Bắc Âu ngày càng có xu hướng tiêu thụ thực phẩm hữu cơ với phương pháp sản xuất bền vững, ít tác động với môi trường.Người tiêu dùng tại thị trường này đang có xu hướng giảm tiêu thụ thịt, tăng tiêu thụ thủy sản, và các thực phẩm thay thế thịt. Do vậy, các thực phẩm từ thực vật có hàm lượng protein cao sẽ được đón nhận, ví dụ như mít non đóng hộp là một thực phẩm thay thế thịt được ưa chuộng.
Lưu ý doanh nghiệp là nên tập trung vào các sản phẩm tiện lợi và bổ dưỡng.An toàn thực phẩm và chứng nhận là khía cạnh hàng đầu trong thương mại sản phẩm rau quả.
Người dân Bắc Âu đặc biệt quan tâm nhãn mác thậm chí còn hơn chính bản thân sản phẩm đó. Tại Bắc Âu, nhãn sinh thái thiên nga Bắc Âu là nhãn sinh thái chính thức của tất cả các nước khu vực này. Cơ quan nhãn sinh thái Bắc Âu nỗ lực trong việc giảm tác động môi trường từ sản xuất và tiêu dùng, đồng thời giúp người tiêu dùng và người mua dễ dàng lựa chọn hàng hóa và dịch vụ tốt nhất cho môi trường. Do vậy, các sản phẩm được dán nhãn sinh thái sẽ dễ dàng được tiêu thụ tại các thị trường Bắc Âu.
Đối với các sản phẩm hữu cơ, người tiêu dùng Bắc Âu ngày càng quan tâm đến điều kiện sản xuất và nông trại, cả vấn đề môi trường và xã hội.
Ông Diệp Văn Tỷ, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Việt Nam tại Thuỵ Điển: Đi vào thị trường ngách
Hơn 40 năm trong nghề chế biến, xuất nhập khẩu hàng nông – thủy sản từ các nước vào Thụy Điển và có siêu thị phân phối khoảng 4.000 mặt hàng (trong đó có 300 mặt hàng của Việt Nam), tôi nhận ra ba thách thức của sản phẩm Việt Nam: 1/Người tiêu dùng ở Bắc Âu (đặc biệt là Thụy Điển) đã quen với khẩu vị của các sản phẩm nhập khẩu từ Thái Lan, Đài Loan và các nước khác khi mà hàng hóa Việt Nam chưa có mặt ở đây nhiều. 2/Nguồn cung của sản phẩm nông sản Việt Nam không ổn định cả về số lượng và giá cả.3/Chất lượng hàng xuất khẩu chưa ổn định.
Với quy mô Doanh nghiệp vừa và nhỏ thì sản phẩm được tập trung vào một phân khúc khách hàng cụ thể, có ưu điểm ít bị cạnh tranh, khả năng giữ khách cao (ví dụ như vú sữa, mãng cầu ta, gạo Japonica, bún, mì, phở, mật ong đơn hoa, cà phê Buôn Mê Thuột, cá da trơn chế biến đóng gói tiện lợi).
“Phụ nữ Bắc Âu có học vấn cao, làm việc ngoài xã hội, tỷ lệ hộ độc thân cao, ít thời gian dành cho nấu nướng. Do vậy, các sản phẩm đóng gói sẵn ngày càng trở lên thông dụng
Thách thức đối với mặt hàng gạo, thị trường gạo của các nước Bắc Âu nhỏ.Nhiều doanh nghiệp nghĩ rằng, gạo Việt Nam xuất khẩu qua thị trường này dành cho phân khúc phục vụ cho người tiêu dùng Á châu. Nhưng thực tế không phải vậy, người Tây lại ăn gạo Việt Nam hơn do gạo Việt Nam đang cạnh tranh với Thái Lan, Ấn Độ, Campuchia đã có chỗ đứng vững chắc. Bắt đầu từ năm 2022, gạo Campuchia tiếp tục được hưởng thuế 0%.Đặc biệt, người Bắc Âu có thói quen tiêu dùng rất kiên định và khó thay đổi trong thời gian ngắn.Tuy vậy, trong thời gian vừa qua, với nỗ lực của Thương vụ, gạo Việt Nam đã bắt đầu có chỗ đứng trên thị trường Bắc Âu. Kim ngạch xuất khẩu chưa phải là nhiều nhưng với tốc độ tăng trưởng rất cao, trung bình 73%/năm trong giai đoạn năm năm trở lại đây. Giá gạo Việt Nam rẻ, lại được hưởng ưu đãi thuế quan từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA), trong thời gian tới sẽ rất hấp dẫn các nhà nhập khẩu.
Ngoài cà phê truyền thống, doanh nghiệp có thể cân nhắc phát triển thương hiệu sản phẩm cà phê đặc sản và sản phẩm chế biến mới lạ, được bảo hộ chỉ dẫn địa lý.
Giá cả các mặt hàng cần ổn định và cạnh tranh hơn vì tôi thấy nhiều sản phẩm của mình giá cao (nông sản, sản phẩm OCOP) hơn so với giá nhập từ Thái Lan, Đài Loan. Nhà nhập khẩu chắc chắn sẽ cân nhắc trước khi quyết định.
Ngọc Bích lược ghi (theo TGHN)
Có thể bạn quan tâm
Chứng nhận PEFC – CoC cho các sản phẩm gỗ chế biến
Bắc Giang phủ nhận vụ vải thiều giá 3.000/kg phải đổ sông
Thương mại rau quả Việt Nam và Thái Lan ‘đổi chiều’
EU đi tìm một niềm tin
Philippines cho phép nhập khẩu gạo theo hướng mở cửa
Tags:thị trường Bắc Âu
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này