09:43 - 10/12/2019
Gọi vốn từ thiện Shuidichou bị tẩy chay ở Trung Quốc
Nền tảng gọi vốn cộng đồng Shuidichou đã huỷ các chiến dịch tiếp thị kêu gọi công chúng góp tiền trả viện phí cho người nghèo, sau khi gặp sự phản đối của người dân Trung Quốc.
Báo chí nước này phát hiện các nhân viên Shuidichou đã kêu gọi người bệnh xin hỗ trợ tài chính bằng cách gửi tin nhắn qua WeChat, và sau đó hoàn toàn không phối kiểm các chi tiết cá nhân và tình hình tài chính của họ.
Trong một số trường hợp, nhân viên Shuidichou còn giúp bệnh nhân hoàn tất lá đơn kêu gọi vốn, mà không hỏi chi tiết số tiền người đó cần là bao nhiêu. Số khác còn cho phép bệnh nhân che giấu các khoản viện phí mà bảo hiểm y tế đã trả đến 50%. Một đại diện của Shuidichou đã mô tả công việc của anh ta “lạm dụng lòng trắc ẩn và lương tâm của công chúng”.
Shuidichou là công ty chuyên công ích xã hội của tập đoàn bảo hiểm trên mạng Shuidi – một công ty con của gã khổng lồ Tencent.
Gọi vốn cộng đồng (crowdfunding) là hình thức huy động vốn từ cộng đồng (bạn bè, gia đình, khách hàng và nhà đầu tư cá nhân) để phát triển dự án, bằng cách sử dụng phương tiện truyền thông và các nền tảng gây quỹ cộng đồng, nhằm kết nối các nhà đầu tư và người cần vốn. Tuỳ theo mục đích đã thoả thuận, số tiền huy động có thể dành hoàn toàn vào mục đích thiện nguyện.
Cách làm việc của nhân viên Shuidichou đã bị cộng đồng phản đối mạnh mẽ, có ý kiến kêu gọi Chính phủ Trung Quốc đóng cửa các nền tảng này, vì đã lợi dụng “sự tử tế của mọi người”. Trong khi đó, Shuidi lại đổ lỗi cho nhân viên. “Những trường hợp này đã vi phạm các giá trị, nguyên tắc và quy định của chúng tôi. Những nhân viên vi phạm sẽ chịu trách nhiệm sau khi điều tra kết thúc”, trang mạng của công ty tuyên bố. Shuidi nói đã huỷ các chiến dịch gọi vốn, và sẽ bắt đầu lại dịch vụ này sau khi nhân viên trải qua khoá huấn luyện mới.
Các công ty kết hợp bảo hiểm y tế và gọi vốn cộng đồng được các quỹ đầu tư mạo hiểm của Trung Quốc chú ý trong vài năm qua. Trong khi các dự án đầu tư mạo hiểm bị giảm nguồn vốn hơn 50%, thì Shuidi lại gọi được 1,5 tỷ NDT (khoảng 213 triệu USD) trong năm nay trong thời gian ngắn kỷ lục chỉ trong hơn hai tháng.
Shuidichou không lấy tiền hoa hồng từ số tiền gọi từ crowdfunding, mô hình bảo hiểm kết hợp từ thiện đã góp phần thúc đẩy doanh số bảo hiểm của hãng gia tăng.
Tương tác giữa bệnh nhân với nhà tài trợ là yếu tố quan trọng. “Một bệnh nhân ung thư có thể kêu gọi đóng góp từ 4.000 – 5.000 người. Chúng tôi sau đó gửi cho các nhà tài trợ các quảng cáo về chính sách bảo hiểm với bệnh ung thư. Dĩ nhiên họ rất sẵn lòng mua bảo hiểm của chúng tôi”, một nhân viên của Shuidichou giải thích.
Một nhân viên khác của Shudichou nói mỗi nhân viên phải bảo đảm lập nên ít nhất 35 chiến dịch crowdfunding mỗi tháng, để công ty có đủ lượng khách hàng tiềm năng có thể mua bảo hiểm. Những nhân viên có ít chiến dịch gây quỹ sẽ bị sa thải.
Shuidichou nói, đã gọi được 16 tỷ tệ qua các chiến dịch crowdfunding, và đã giúp khoảng 500 bệnh nhân có tiền trả viện phí. Tuy nhiên, sự tắc trách và lòng tham đã khiến công ty chệch hướng. Trong một trường hợp, nghệ sĩ Wu Shuai nổi tiếng đã gọi được 150.000 tệ qua Shuidichou, mặc dù đã có nhà và xe hơi.
Vụ này đã dấy lên nghi ngờ về khả năng quản lý của Shuidichou. “Không quá hiếm trường hợp các nền tảng crowdfunding không thể kiểm tra được tình hình tài chính của người nộp đơn”, Zhao Zhanling, thuộc hãng luật Zhilin Law ở Bắc Kinh, phát biểu.
Ông Zhao nói rằng, có nhiều rào cản không cho phép Shuidichou và các nền tảng tương tự kiểm tra được các chi tiết tài chính, tài sản của bệnh nhân. Nhưng ông cũng nói rằng việc giảm các sai sót và thu hút người dùng, chính là lợi ích của công ty. Hiện chưa có các quy định về crowfunding ở Trung Quốc. Trước vụ bê bối cuối tháng 11, Shuidi và các nền tảng gọi vốn cộng đồng đã công bố danh sách đen các ứng viên bất hảo, và cam kết sẽ thắt chặt hoạt động quản lý của họ.
Ngoài việc gọi vốn, crowdfunding còn giúp các nhà khởi nghiệp giới thiệu ý tưởng của mình với công chúng. Crowdfunding gồm các hình thức sau:
– Ủng hộ từ thiện (donation): nhằm mục đích tài trợ một cách thiện chí cho các dự án từ thiện của các tổ chức xã hội. Hình thức này không nhất thiết phải nhận được quà tri ân hay cổ phần.
– Nhận quà tri ân (reward): đối với từng mức đóng góp, người đóng góp sẽ nhận được những phần quà tri ân tương ứng.
– Góp cổ phần (equity): tương tự như việc mua cổ phần của một công ty, nhà đầu tư nhận được quyền sở hữu một phần công ty đó. Trong tương lai, họ sẽ được chia cổ tức nếu công ty có lợi nhuận.
– Góp vốn cho vay (lending): khoản góp vốn nhận được sẽ dưới hình thức khoản cho vay, khoản vay có thể dưới dạng nợ thông thường hoặc nợ chuyển đổi (cho phép chuyển đổi sang vốn cổ phần tại một thời điểm trong tương lai).
– Hình thức lai (hybrid): kết hợp của từ thiện, nhận quà tri ân và đóng góp cổ phần.
Ước tính có khoảng 400 – 500 trang gọi vốn cộng đồng trên thế giới, tạo ra thị trường khoảng 50 tỷ USD. Dự án gọi vốn cộng đồng đầu tiên xuất hiện ở Việt Nam là công ty IG9 vào năm 2013, tuy nhiên IG9 đóng cửa một năm sau đó. Sau IG9, Việt Nam có thêm các nền tảng crowdfunding tương đối hiệu quả. Comicola kêu gọi thành công cho cuốn truyện tranh Long Thần Tướng. Betado kêu gọi thành công cho cuốn sách về giáo dục giới tính. Và hiện chưa có dự án nào thu hút quan tâm của công chúng.
Hồ Thảo (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này