13:05 - 05/08/2018
Đọc sách: Margaret Thatcher – quyền lực Bà đầm thép
Hồi ký Bà đầm thép, được tập hợp từ hai cuốn tự truyện do chính cố Thủ tướng Anh Margaret Thatcher ghi lại quãng đời sự nghiệp chính trị của bà: Đường tới quyền lực (The part to power) và Những năm ở phố Downing (The Downing street years).
Niềm cảm hứng ban đầu đến con đường hoạt động chính trị
Margaret Hilda Roberts sinh năm 1925 trong một gia đình thường dân tại thị trấn Grantham, vùng Đông Bắc nước Anh. Nhờ thừa hưởng tư tưởng chính trị của cha, ông Alfred Roberts, một nghị viên hội đồng thị trấn, Margaret sớm say mê chính trị.Khi đang là sinh viên ngành hoá, đại học Oxford, Margaret gia nhập phong trào Bảo thủ ở trường. Năm 1946, với tư cách chủ tịch hiệp hội đảng Bảo thủ đại học Oxford, bà được mời tham dự hội nghị bảo thủ: “Giờ đây bỗng nhiên tôi ở cùng hàng trăm người tin tưởng giống mình và cùng chung một niềm khao khát rất lớn được nói về chính trị”, bà nhớ lại.
Những năm sau tốt nghiệp, Margaret nhanh chóng thu hút sự chú ý của Thủ tướng Winston Churchill và có cuộc gặp với Thủ tướng Anthony Eden, cùng những nhân vật cao cấp khác của đảng Bảo thủ. Sau khi lập gia đình cùng doanh nhân Denis Thatcher và có hai con song sinh, Margaret Thatcher tham gia cuộc tổng tuyển cử lần đầu vào năm 1955, tạo đà cho cuộc thắng lợi cho kỳ tuyển cử bốn năm sau đó, giúp bà trở thành nghị sĩ, đại diện cho vùng Finley.
Ở điện Westminter, nghị sĩ Thatcher đã gây ấn tượng với một phong cách chính trị mạnh mẽ, cả quyết.Năm 1964, bà gia nhập nội các Chính phủ đối trọng, giúp đảng gây sức ép không ngừng lên Chính phủ Harold Wilson.Từ năm 1970 – 1974, khi đảng Bảo thủ giành vị trí lãnh đạo, bà được bổ nhiệm làm bộ trưởng Giáo dục. Năm 1975, dù bị lên án là kẻ phản bội, Thatcher qua mặt cựu Thủ tướng Edward Heath trở thành lãnh tụ đảng và cũng bốn năm sau, năm 1979 bà giành thắng lợi trong cuộc tổng tuyển cử, trở thành nữ Thủ tướng Anh đầu tiên.
Những hành động của chủ nhân ngôi nhà số 10 phố Downing
Ngay nhiệm kỳ đầu tiên, Thủ tướng Margaret Thatcher cùng nội các mới quyết tâm đưa nước Anh thoát khỏi tình trạng suy thoái qua hàng loạt cải cách kinh tế, bao gồm tư hữu hoá doanh nghiệp, hạn chế sức mạnh của công đoàn lên doanh nghiệp, cải cách thuế… Và mặc dù chịu không ít chống đối, bà đã loại bỏ các cuộc bạo loạn của giới công nhân được kích động bởi phe cánh tả, phản đối việc Chính phủ tổ chức lại các ngành công nghiệp như khai thác than, luyện thép, và đóng tàu. Ngoài ra, Chính phủ Thatcher bãi bỏ luật đất cộng đồng của Công đảng để lại.
Đứng trước các biến cố ngoại giao, Margaret Thatcher lần nữa khẳng định với thế giới sức mạnh và sự đoàn kết của nước Anh: năm 1980, không có bất kỳ nhượng bộ nào, đặc nhiệm Anh đột kích vào toà đại sứ Iran ở London giải cứu toàn bộcon tin bị Taliban bắt cóc suốt nhiều tuần.
Năm 1982, chính quyền Thatcher quyết tâm dùng vũ lực giành lại quần đảo Falkland tại vùng biển Nam Mỹ từ Argentina, bất chấp những áp lực ngoại giao từ các nước. “Bất kỳ thoả thuận nào có vẻ tưởng thưởng cho sự xâm lấn của Argentina, đều không thể chấp nhận được ở nước Anh”, đó là ý kiến của bà trong cuộc đàm phán với Argentina tại Washington.Trong khi đó tình hình hai miền Ireland căng thẳng. Lực lượng IRA của Cộng hoà Ireland liên tục đánh bom trên khắp Anh quốc, làm chết nhiều quan chức lẫn thường dân, đặc biệt trước kỳ đại hội đảng Bảo thủ năm 1984 tại Brighton, một cuộc đánh bom nhắm vào bà và cộng sự, khiến bốn quan chức cấp cao của đảng thiệt mạng. Thoát chết trong gang tấc, Thủ tướng ngay sau đó cho khai mạc đại hội để nhấn mạnh: Dù “bàng hoàng đau đớn” nhưng vẫn “tập hợp cùng nhau” và ra thông điệp “mọi cố gắng phá hoại nền dân chủ bằng chủ nghĩa khủng bố sẽ thất bại”.
Nhưng trước ý tưởng thành lập một siêu nhà nước châu Âu, bà viết: “Tôi phản đối liên minh chính trị dưới mọi hình thức”. Cũng từ đây, bà vấp phải một cuộc bố ráp chính trị ngay trong nội bộ đảng, chức Thủ tướng bị “ám sát” bởi những gương mặt thân tín trong nội các.
Nhớ lại mối đe doạ, bà ghi trong hồi ký: “Tôi tràn trề năng lượng… nhưng nghĩa vụ của tôi là rời khỏi Số 10, dù cử tri có đòi hỏi điều đó hay không”. Ngày 28.11.1990, Margaret Thatcher chính thức rời khỏi ngôi nhà Số 10 sau khi đệ đơn từ chức lên Nữ hoàng Ehlizabeth II và sắp xếp thành công vị trí Thủ tướng kế nhiệm John Major, người mà bà tin tưởng “trở thành một thủ tướng xuất sắc”.
Hơn 11 năm đứng đầu Chính phủ suốt gần ba nhiệm kỳ, Margaret Thatcher trở thành biểu tượng “Bà đầm thép”, bảo vệ đến cùng nền dân chủ phương Tây và các giá trị cốt lõi của nước Anh. Với những gì đã viết trong cuốn hồi ký, bà cho thấy xung quanh mình rất nhiều kẻ thù, nhưng cũng rất nhiều bạn đồng hành tận tuỵ. Bà quan hệ cởi mở với Tổng bí thư Liên Xô Mikhail Gorbachev và xây dựng một tình bạn đẹp với Tổng thống Mỹ Ronald Reagan, được người dân các nước Đông Âu tiếp đón nồng hậu. Dù tất bật với con đường chính trị đầy thăng trầm, Margaret Thatcher luôn cảm thấy hạnh phúc trong vai trò một người phụ nữ của gia đình, nhiều lần bà viết: “Denis là một người chồng, người bạn, người đồng hành tuyệt nhất vời mà tôi có”.
Lê Hữu Nam (theo TGTT)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này