12:13 - 18/01/2023
Xanh hoá những lễ hội hào nhoáng
Liệu những Lễ hội âm nhạc thời trang hào nhoáng có thể trở nên xanh?
Tại Nashville vào tháng 8 vừa qua, khoảng 5.000 người vui chơi trong trang phục đèn neon, dây chuyền kiểu gothic và áo crop top vạn hoa đã xuống Công viên Bicentennial để tham dự một lễ hội âm nhạc điện tử.
Vẫn vui chơi nhưng có nhiều hoạt động trung hòa carbon, bù đắp khí thải bằng trồng cây…
Một số lễ hội đang cố gắng trở thành trung hòa carbon bằng cách giảm chất thải, sử dụng sàn nhảy công nghệ cao và bù đắp lượng khí thải.
“Chúng tôi đang cố gắng tạo ra một bối cảnh lễ hội mới, nơi tính bền vững sẽ là tiêu chuẩn. Nó đã trở thành một mô hình kinh doanh mới, bởi vì chúng tôi là chuyên gia trong lĩnh vực này và mọi người đều muốn thay đổi”. Đó là ý kiến của Mitchell van Dooijeweerd, 31 tuổi, giám đốc phát triển bền vững của DGTL, một tổ chức ở Amsterdam chuyên tổ chức các lễ hội âm nhạc điện tử, đã mạnh mẽ cam kết trung hòa carbon.
Và khi những người dự Lễ hội âm nhạc điện tử ở Nashville nhảy múa, họ giơ tay lên trời, nhiều người trong số họ đeo một chiếc vòng tay màu xanh lá cây, biểu thị là họ cam kết tổ chức tiệc tùng theo cách “không có carbon”.
Lễ hội âm nhạc truyền thống thường tiêu tốn rất nhiều tài nguyên. Chỉ riêng hệ thống âm thanh và ánh sáng đã ngốn hàng tấn điện năng. Các lễ hội lớn hơn như Lollapalooza và Tomorrowland thu hút hàng trăm nghìn người vui chơi, những người sử dụng ô tô (tức phải dùng năng lượng) để đến đó và bỏ lại hàng núi chất thải. Các thiết bị âm thanh, ánh sáng, nhạc cụ… những gì không được vận chuyển bằng tay lại cần phải được vận chuyển bằng xe tải.
Được quảng cáo là “lễ hội xanh nhất” trong cả nước, Deep Tropics không có thùng rác (mặc dù có rất nhiều thùng tái chế và làm phân trộn) và nhựa sử dụng một lần đã bị cấm. Các nhà tổ chức lễ hội cho biết tất cả lượng carbon tiêu thụ cho sự kiện kéo dài hai ngày (bao gồm cả nhiên liệu được sử dụng bởi tất cả những người tham gia lễ hội) sẽ được bù đắp bằng việc trồng khoảng 23.000 cây xanh.
Blake Atchison, 39 tuổi, người đã thành lập Deep Tropics vào năm 2017 cùng với người anh em sinh đôi của mình, Joel Atchison, cho biết: “Chúng tôi là thế hệ làm lễ hội tiếp theo. Chúng tôi đang cố gắng đi đầu trong công nghệ, văn hóa, tính bền vững và nghệ thuật”.
Và đó là chưa kể “mức tiêu xài năng lượng” của các tay phối nhạc (DJ) Một báo cáo năm 2021 của Clean Scene, một tập thể về khí hậu ở Berlin, cho thấy 1.000 DJ hàng đầu đã cùng nhau thực hiện hơn 51.000 chuyến bay trong một năm, thải ra 35 triệu tấn carbon dioxide — tương đương với lượng điện mà 20.000 hộ gia đình tiêu thụ.
Ngày càng có nhiều nỗ lực mới của các nhà tổ chức có quan tâm đến môi trường nhằm làm cho các lễ hội trở nên xanh hơn. Sáng kiến đôi khi chỉ nhỏ hơn, dễ chịu hơn xe bán thức ăn thuần chay. Còn nhiều người khác đang cố gắng tạo ra tác động lớn hơn bằng cách bù đắp lượng khí thải carbon của họ hoặc khai thác nhiệt độ cơ thể của các vũ công khi tác nghiệp để cung cấp năng lượng cho hệ thống sưởi ấm và làm mát của họ.
Fallon MacWilliams, 37 tuổi, một DJ và người quảng bá ở Berlin, một trong ba người sáng lập Clean Scene: “Năm nay khi đi lưu diễn, tôi đã thấy rất nhiều lễ hội thay đổi cách họ làm mọi thứ khi nói đến nhựa và khuyến khích các nghệ sĩ đi tàu đến lễ hội”.
Dối với tổ chức mang tên “Tầm nhìn: 2025, một tổ chức phi lợi nhuận ở Bristol, Anh, đã nhận được hơn 40 lễ hội ở Anh cam kết cắt giảm một nửa lượng khí thải và tăng gấp đôi tỷ lệ tái chế vào năm 2025.
Daybreaker, tổ chức các bữa tiệc khiêu vũ “tỉnh táo” trên toàn thế giới, tổ chức một loạt các cuộc vui buổi sáng và ở đó, nhựa sử dụng một lần bị cấm và giao thông công cộng được khuyến khích.
Một số nhà tổ chức lễ hội nói rằng những thay đổi cần mang tính hệ thống hơn. Eilidh McLaughlin, 35 tuổi, người sáng lập Clean Scene, cho biết các lễ hội âm nhạc “hoàn toàn phụ thuộc vào các chuyến bay giá rẻ và do đó tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch. Bất kỳ nỗ lực nào nhằm nâng cao tính bền vững về cơ bản đều là tích cực giảm lượng khí thải carbon của mình bằng cách đi du lịch bền vững hơn”.
Đối với Deep Tropics năm nay, ban tổ chức đã hợp tác với Green Disco, một công ty ở New York giúp các sự kiện thân thiện môi trường hơn. Trong lễ hội, những người sáng lập Jonah Geschwind, 22 tuổi và Jacob Chandler, 21 tuổi, đứng ở lối vào và bán “vòng tay sinh thái” trị giá 20 đô la: dây đeo cổ tay màu xanh lá cây để tài trợ cho việc trồng cây và các hoạt động vì môi trường khác.
Ông Chandler cho biết: “Nếu bạn làm cho tính bền vững trở nên dễ dàng và thú vị nhất có thể, mọi người sẽ chấp nhận nó một cách tự nhiên”, ông cho biết họ đã bán được khoảng 500 chiếc vòng tay, mà ông ước tính sẽ bù đắp được 400 tấn carbon dioxide.
Các lễ hội lớn hơn cũng đang nỗ lực: Coachella đã tăng các lựa chọn thực phẩm thuần chay, kêu gọi những người tham dự đi chung xe và cam kết cắt giảm khí thải; Burning Man đã công bố lộ trình phát triển bền vững 10 năm vào năm 2019.
Và một số hoạt động âm nhạc cũng đang cố gắng. Coldplay đã cam kết rằng chuyến lưu diễn hiện tại của họ sẽ tạo ra lượng khí thải nhà kính bằng một nửa so với chuyến Ban nhạc cũng đang lưu diễn với sàn nhảy động học sử dụng chuyển động của con người để tạo ra điện. Tầng này là một điểm thu hút trước đây tại Club Watt, một câu lạc bộ khiêu vũ ở Rotterdam hiện đã đóng cửa.
Heather White, 49 tuổi, nhà khoa học môi trường ở Bozeman, Mont., đồng thời là người sáng lập tổ chức phi lợi nhuận One Green Thing, nhận xét: “Từ độ cao 30.000 foot, tất cả những điều này có quan trọng không?” cô ấy nói. “Nó hoàn toàn quan trọng. Những lễ hội âm nhạc điện tử này là động lực của sự thay đổi văn hóa. Chúng ta phải có những phòng thí nghiệm sống này, nơi mọi người có thể thấy không lãng phí tại một buổi hòa nhạc, bởi vì nếu không thay đổi văn hóa, các giải pháp chính sách lớn sẽ không hiệu quả”.
Và mới vừa trôi qua không lâu là một mùa Giáng sinh xanh, tuần hoàn, nhiều ý nghĩa ở Bắc Mỹ và châu Âu. Ở những lễ hội có tính gia đình này, người ta giảm tiêu dùng nhựa, năng lượng, giảm chất thải và cùng nhau tiết kiệm bằng cách đổi quà, đổi sách hay gói quà bằng vải cũ mà đẹp và đầy nghệ thuật, vẫn mang lại sự hấp dẫn của lễ hội.
Một Noël xanh, ấm áp, ý nghĩa
Nổi bật nhất vẫn là cây Noel. Thay vì mua cây Noel giả bằng gỗ, nhựa, giấy… và dùng một lần, người ta cổ vũ nhau thuê những cây Noel thật. Sau khi dùng xong, cây có thể được trồng lại: cây có thể được tái sử dụng nhiều lần và giảm rác thải từ cây – rác. Ở Mỹ, khoảng 50 triệu cây được mua hàng năm. Khoảng 30 triệu cây trong số này kết thúc ở bãi rác.
Còn những ngọn đèn thần tiên? Một số liệu: ở nước Anh, sau mỗi mùa Noel, có 500 triệu tấn đèn thần tiên này sẽ bị vứt và chôn lấp. Vậy người ta nhắc nhau, nhớ chọn loại phù hợp và có thể tồn tại để dùng sau đó.
Giáng sinh và kinh tế tuần hoàn? Họ ứng dụng, mua các sản phẩm sao cho dùng xong thì lại có thể sử dụng cho các mục đích khác với chức năng ban đầu.
Với những vật trang trí cây Noel bằng nhựa thì cần biết số thống kê chung này, khoảng 91% nhựa không được tái chế. 12% trong số này được đốt và phần còn lại sẽ mất khoảng 400 năm để phân hủy. Cứ mỗi mùa Noel, tính ra là mỗi người Mỹ thải thêm 1.400 pound carbon, tức là bằng ba tuần lái ô tô. Đèn Led sử dụng năng lượng ít hơn 75% so với đèn sợi đốt. Đèn Led không đắt để mua và chúng có tuổi thọ cao hơn nhiều.
Mùa Giáng sinh ta tiêu thụ nhiều thực phẩm hơn, trao – nhận nhiều quà tặng hơn và môi trường, biến đổi khí hậu buộc các nước phải nghĩ đến những giải pháp xanh.
Ở châu Âu, khoảng 88 triệu tấn thực phẩm bị lãng phí mỗi năm = 1/3 tổng số thực phẩm được sản xuất trên toàn thế giới. Ở những nước mà Noël là lễ trọng, chi tiêu tăng và lượng rác thải tăng thêm lên đến 30%.
Vòng hoa Giáng sinh và cây Giáng sinh dùng nhiều vật trang trí bằng nhựa và nhiều nước đã đem tái chế. Hãy nhớ, ở EU, nước dẫn đầu về tái chế là Đức. Tính đến 2019, nước này đã tái chế gần 67% rác thải đô thị.
Nhưng có nhiều loại không thể tái chế. Thế nên hãy mua vòng hoa hay cây làm từ thực vật tươi. Bạn cũng có thể thử làm bằng… quần áo cũ và lá cây trong vườn.
Pháp thích ứng bối cảnh mới mùa giáng sinh
Mùa Giáng sinh 2022 khá đặc biệt tại Pháp, lạm phát khiến vật giá leo thang và người dân được kêu gọi tiết kiệm năng lượng. Làm gì để Noel ấm áp và thích nghi với tình hình mới?
– Hầu hết các thành phố dùng bóng đèn tiết kiệm năng lượng trang trí cây thông. Nhiều gia đình vẫn tiếp tục truyền thống trang trí sân vườn trước nhà, nhưng giảm thời gian chiếu sáng.
– Tổ chức ngày “đổi đồ chơi” trên khắp nước Pháp ngay từ giữa tháng 11.
– Tổ chức Giáng sinh không rác thải.
Tại TP. Cachan, ngoại ô phía nam Paris, ngày “đổi đồ chơi” các gia đình hay cá nhân cứ mang đồ chơi đến góp, mỗi món đổi lấy một phiếu và dùng phiếu đó đổi một món khác. Sau khi mọi người tự do chọn và đổi rồi, cuối ngày, những món đồ còn lại sẽ được gửi cho các hiệp hội, các cửa hàng nhân ái hay các trung tâm văn hóa xã hội”. Vây là món đồ chơi được sống “Vòng đời thứ hai”.
Ngoài ra còn ĐỔI SÁCH, cũng theo cách làm tương tự. Cũng đã có những bộ đồng phục tập võ hay chơi thể thao được đổi. Một số siêu thị lớn cũng có chương trình đặc biệt mùa lễ: bán hàng là đồ đã qua sử dụng. Nhiều trang web đổi đồ cũng được lập làm trung gian giữa hai bên.
Một Giáng sinh không rác thải, thành phố Cachan nhờ cậy hai hiệp hội tổ chức hướng dẫn tái chế tại chỗ. Đặc biệt là chương trình hướng dẫn dùng vải gói quà, theo nghệ thuật Furoshiki của Nhật Bản. Trước đó, đơn vị hướng dẫn tái chế đã mời mọi người mang đến các tấm trải giường, các loại màn, các món vải vụn, khăn trải bàn để có thể bọc quà mà mọi người đổi trong ngày.
Các tấm vải thu được, có đủ màu sắc rất đẹp. Nghệ thuật gói quà Furoshiki được hướng dẫn cho những ai quan tâm học làm tại chỗ. Nhiều kiểu gói quà cho đồ chơi, sách, chai hủ… thật điệu nghệ độc đáo được phô diễn, vừa đẹp, vừa đỡ tốn loại giấy gói chỉ dùng một lần. Nghệ thuật này rất cao cấp: có những kiểu gói quà cho đám cưới hoặc cho những sự kiện truyền thống và tấm vải bọc quà có giá trị còn lớn hơn món quà.
Khái niệm trao đổi và cách tiêu dùng này ngày càng thu hút đông đảo người dân Pháp vì vừa tiết kiệm, giúp cân đối ngân sách, vừa bảo vệ môi trường. Ý nghĩa sâu sắc của cách tiêu dùng này đã đảo lộn cách nghĩ cũ: Quà tặng vẫn đáng quí khi là những món đồ đã qua sử dụng vì nó mang một ý nghĩa và giá trị của kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.
Tâm Hải tổng hợp (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này