Chiến tranh tiền tệ và hành động của Việt Nam

Không ít chuyên gia cho rằng, đây là cơ hội để hạ lãi suất nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trong nước. Tuy nhiên, trước mắt, cần kiểm soát kỹ nguồn hàng transshipment, để tránh các biện pháp trừng phạt vạ lây trong cuộc thương chiến giữa hai cường quốc kinh tế này.

Trong thương chiến, Việt Nam được cho là hưởng lợi, còn trong chiến tranh tiền tệ, phần vạ lây lại là chủ đề được nhắc đến nhiều hơn cả.

Thông thường, khi đồng nội tệ của một quốc gia suy yếu, điều đó có tác dụng hỗ trợ cho hàng xuất khẩu của nước đó, hàng nhập khẩu sẽ trở nên đắt đỏ hơn.Ở trường hợp Trung Quốc, việc để NDT suy yếu là nhằm mục đích đó.

Đồng VND của Việt Nam cũng neo vào đồng USD của Mỹ, vì thế khi đồng NDT suy yếu, VND giữ nguyên, đồng nghĩa là NDT cũng “phá giá” so với đồng VND. Điều này cũng có nghĩa là hàng Trung Quốc xuất khẩu vào Việt Nam càng có lợi thế hơn, giá lại càng rẻ hơn, và ngược lại, hàng Việt xuất vào Trung Quốc lại trở nên đắt hơn.

Rất khó để Việt Nam có thể “điều chỉnh” tỷ giá VND theo kịp với đà mất giá của NDT, trong khi đó, một số quốc gia khác trong khu vực lại có thể làm điều này. Như vậy, hàng xuất khẩu của Việt Nam gặp bất lợi so với các đối thủ.Điều này đồng nghĩa với việc, để có thể cạnh tranh, các doanh nghiệp phải cắt giảm lợi nhuận.Sẽ là một cuộc cạnh tranh giảm giá (xét về mặt thị trường là điều không lành mạnh) diễn ra giữa các doanh nghiệp Việt, thậm chí một số công ty sẽ phải đối diện với một năm 2019 lợi nhuận âm.

Chẳng hạn, với mặt hàng sợi, một trong những mặt hàng Việt Nam xuất khẩu qua Trung Quốc. Việt Nam nhập khẩu bông từ Mỹ, làm thành sợi. Nhưng khi Trung Quốc bị cắt đơn hàng, nhập khẩu sợi sẽ bị ảnh hưởng. Trung Quốc nhập sợi từ ba quốc gia, gồm Việt Nam, Ấn Độ và Pakistan.Ấn Độ là quốc gia chủ động phá giá đồng rupee của mình, vì thế, hàng xuất khẩu của nước này vào Trung Quốc cạnh tranh hơn so với hàng Việt.

Ấn Độ không chỉ là nhà cạnh tranh với Việt Nam về sợi, mà còn là các mặt hàng như thuỷ sản tại thị trường Trung Quốc.

Thực tế, những thời điểm khó khăn như thế này là lúc mà các nhà nhập khẩu từ Trung Quốc “giở chiêu” ép giá với các doanh nghiệp Việt. Nếu không giảm giá thì họ sẽ không mua hàng, và quay qua đối thủ. Nếu bị ép giá thì sẽ phải chịu đòn đau thương về lợi nhuận, doanh thu…

Sáu tháng đầu năm 2019, xuất khẩu của Việt Nam qua Trung Quốc chỉ tăng 0,3% so cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân là tác động của thương chiến khiến nhiều doanh nghiệp Trung Quốc khó khăn khi phải cắt giảm đơn hàng.

Khó khăn về tỷ giá giữa VND với NDT khiến hàng Việt trở nên kém cạnh tranh hơn.Nhưng nếu thực sự diễn ra một cuộc chiến tranh tiền tệ, sẽ không chỉ Trung Quốc, mà một số quốc gia khác cũng phải viện đến con bài tỷ giá để cứu nền kinh tế của mình.Cứu mình thì có nghĩa là “hại người”, và nếu đó là một cuộc đua, kinh tế toàn cầu sẽ dẫn đến một cuộc suy thoái mạnh mẽ.

Cũng cần phải nhắc đến một chiều khác, đó là xuất khẩu Việt Nam vào Mỹ đang có những mặt hàng “tăng đột biến”, theo bộ Công Thương.

Năm 2018, có khoảng 13 mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam vào Mỹ tăng cao, thì sáu tháng đầu năm nay có 15 mặt hàng tăng “đột biến”, như xơ sợi dệt tăng đến 92,87%, sắt thép tăng hơn 81%, thức ăn gia súc và nguyên liệu tăng 51%, điện thoại và linh kiện tăng 13%, dây cáp điện hơn 100%, máy quay phim và thiết bị điện tử 83%…

Tín hiệu này chưa thể gọi là vui, khi có thể khiến cho thâm hụt thương mại của Mỹ với Việt Nam càng gia tăng, và nguy cơ bị áp thuế phòng vệ thương mại hiển hiện. Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh đã lên tiếng cảnh báo về nguy cơ gian lận xuất xứ. Hàng Trung Quốc có thể mượn đường Việt Nam để trung chuyển (transshipment) qua Mỹ, nhằm né thuế. Nguy cơ thiệt đơn hại kép càng gia tăng.

 Hoàng Duy (theo TGHN)

Ý kiến của bạn về bài viết

Không có chức năng bình luận cho bài viết này