16:02 - 23/09/2016
Cổ phần hóa có giúp Vinafood 2 thoát lỗ nghìn tỷ?
Dù được hưởng nhiều ưu đãi, kinh doanh trong ngành được hỗ trợ nhiều từ Nhà nước nhưng TCT Lương thực miền Nam (Vinafood 2) đang lỗ lũy kế gần 1.000 tỷ đồng, nợ khó đòi lên tới hàng trăm tỷ đồng.
Tại sao? Và điều này sẽ tác động như thế nào đến việc cổ phần hóa (CPH) DN này theo chỉ đạo của chính phủ? Liệu sau khi CPH, DN này có thoát lỗ và bứt phá?
Lỗ chồng lỗ
Báo cáo mới đây của Vinafood 2 với Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN&PTNT), từ năm 2012-2015, tình hình sản xuất kinh doanh của Vinafood 2 gặp nhiều khó khăn.
Năm 2012 lợi nhuận trước thuế đạt hơn 167 tỷ đồng. Năm 2013 lỗ hơn 268 tỷ đồng, đặc biệt năm 2014 lỗ tới gần 900 tỷ đồng
Theo ban lãnh đạo DN này, một trong những nguyên nhân gây lỗ năm 2014 là do khi VN trúng thầu 800.000 tấn gạo Philippines, trong đó Vinafood 2 trúng thầu 600.000 tấn, giá gạo trong nước lại tăng cao. Việc thực hiện hợp đồng này khiến DN lỗ hơn 213 tỷ đồng.
Năm 2015, đứng trước nguy cơ tình hình tài chính ngày càng khó khăn, tuy nhiên, với nhiều biện pháp, Vinafood 2 đã ngăn chặn được lỗ, từng bước có lãi.
Năm 2015 lãi trước thuế đạt hơn 155 tỷ đồng. Nhờ thế, số lỗ lũy kế đến cuối 2015 còn hơn 948 tỷ đồng. Vinafood 2 cho hay tổng số nợ phải thu đến cuối 2015 là hơn 2337 tỷ đồng. Trong đó, 653 tỷ đồng nợ khó đòi.
Theo giải trình của TCT, nguyên nhân lỗ do thị trường xuất khẩu gạo gặp sự cạnh tranh khốc liệt. Đối với gạo cao cấp chủ yếu do Thái Lan chiếm thị phần lớn, Vinafood 2 gặp khó khăn trong chương trình thu mua lúa giá cao cho nông dân dẫn đến tồn kho lớn và phải hạ giá để xả hàng tồn kho. Đối với thị trường gạo cấp thấp, gặp phải sự cạnh tranh lớn từ gạo Ấn Độ.
Bên cạnh đó, một số nước dần chuyển từ nhập khẩu gạo theo hợp đồng tập trung sang hợp đồng thương mại nhỏ lẻ để cạnh tranh về giá cũng làm cho sản lượng nhập khẩu gạo theo hợp đồng giảm.
Ngoài ra, thị trường Trung Quốc phần nhiều nhập khẩu gạo theo đường tiểu ngạch, chứa đựng nhiều rủi ro hạn chế khả năng xuất khẩu gạo của Tcty.
Tuy nhiên theo đánh giá của các chuyên gia kiểm toán, một trong những tồn tại lớn nhất của Vinafood 2 là công tác quản lý công nợ phải thu chưa chặt chẽ, năng lực quản lý và điều hành của một số DN trực thuộc còn nhiều hạn chế, phát sinh chi phí, ảnh hưởng đến khả năng thanh toán nợ đến hạn, gây áp lực thanh toán cho công ty mẹ.
TCT cũng cho biết, tình hình tài chính có thời điểm đứng trước nguy cơ phá sản do kết quả kinh doanh năm 2014 thua lỗ.
Sau kết luận của Thanh tra Chính phủ, một số ngân hàng thắt chặt hạn mức tín dụng khiến hoạt động kinh doanh càng khó khăn thêm.
Thoát lỗ nhờ cơ chế đặc thù
Trước thực tế này, Vinafood 2 kiến nghị cơ quan chức năng có cơ chế đặc thù cho TCT về xử lý các khoản nợ phải thu khó đòi và tài sản không cần dùng chờ thanh lý, không đủ điều kiện để xử lý theo quy định hiện hành khi thực hiện.
Cụ thể hơn, theo ông Phạm Hoàng Hà – Chủ tịch Hội đồng thành viên Vinafood2, trong văn bản gửi lên Bộ NN&PTNT đã xin cơ chế đặc thù cho TCT:
Đó là, các tài sản mới đầu tư và đưa vào sử dụng dưới 5 năm hoặc có giá trị còn lại theo sổ sách kế toán dưới 50% nguyên giá của tài sản thì đề nghị Bộ NN&PTNT thông qua phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất sau CPH; Xem xét và trình Thủ tướng đưa Vinafood 2 ra khỏi diện tăng cường giám sát, nhằm tạo điều kiện cho Tcty trong quan hệ tín dụng với các ngân hàng.
Tính đến cuối năm 2015, Vinafood 2 nợ ngân hàng hơn 7.000 tỷ đồng, trong đó chủ yếu là vay nợ ngắn hạn.
Ông Hà nhấn mạnh, nếu được tháo gỡ khó khăn, TCT dự định phát triển thương hiệu gạo, tăng tính cạnh tranh, giữ vững thị phần ở các thị trường truyền thống, mở rộng thị trường mới.
Năm 2016, Vinafood 2 dự định tiêu thụ khoảng 2,56 triệu tấn gạo, doanh thu vượt 24.000 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 150 tỷ đồng…
Lối thoát từ CPH?
Tuy nhiên, những đề xuất này chưa được tháo gỡ thì mới đây Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu Bộ NN&PTNT chỉ đạo Vinafood 2 khẩn trương thoái vốn nhà nước ở các đơn vị mà TCT đã góp vốn theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng, sớm trình Thủ tướng phương án CPH công ty mẹ.
Theo đó, căn cứ vào đặc điểm và tình hình thực tế, Vinafood 2 chọn hình thức CPH là kết hợp vừa bán bớt một phần vốn Nhà nước vừa phát hành thêm cổ phiếu để tăng vốn điều lệ.
Vốn điều lệ của Vinafood 2 sau CPH dự kiến là 5000 tỷ đồng, được chia thành 500 triệu cổ phần, với mệnh giá 10.000 đồng/cổ phần.
Trong đó, Vinafood 2 phát hành thêm gần 16,5 triệu cổ phần (gần 165 tỷ đồng) để bổ sung vào vốn điều lệ.
Cũng theo phương án này, cổ đông Nhà nước sẽ nắm giữ 65% số cổ phần (tương đương 3250 tỷ đồng), nhà đầu tư chiến lược trong nước là 25% (1250 tỷ đồng), bán đấu giá cho các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài 8,95%.
Phần còn lại, cổ đông sẽ là cán bộ công nhân viên, tổ chức Công đoàn Tcty. Toàn bộ cổ phần tại thời điểm thành lập là cổ phần phổ thông.
Theo nhận định của nhiều chuyên gia, khó khăn lớn nhất của Vinafood 2 khi CPH chính là vùng nguyên liệu.
Từ trước tới nay, theo phân công của nhà nước, Vinafood 2 phụ trách miền Nam, Vinafood 1 phụ trách miền Bắc. Tuy nhiên, Vinafood 1 không có nguyên liệu nên phải vào ĐBSCL mua gạo.
Khi CPH, Vinafood 2 sẽ phải cạnh tranh vùng nguyên liệu với Vinafood 1, nhất là khi ảnh hưởng của nhà nước giảm đi thì DN nào làm tốt hơn, có chiến lược kinh doanh bài bản sẽ thắng.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, một điều chắc chắn, sau CPH chính sách kinh doanh của Vinafood 2 sẽ thay đổi theo hướng sòng phẳng và đúng nghĩa hơn bởi nó có sự tham gia đóng góp của các cổ đông ngoài nhà nước.
Do ảnh hưởng tới quyền lợi, lợi nhuận của các cổ đông nên mọi phương án kinh doanh của Vinafood 2 phải được cân nhắc kỹ càng hơn chứ không phải chỉ nhắm vào những mục tiêu khác nữa.
Đó là nhiều khi, vì mục tiêu chính trị, Vinafood 2 phải hy sinh lợi nhuận, đặc biệt là đối với những thị trường mục tiêu…
Đồng thời sau CPH sẽ làm thay đổi phương thức kinh doanh của Tcty, từ DNNN kinh doanh nửa vời (kinh doanh không quan tâm lỗ lãi) chuyển sang kinh doanh cạnh tranh thực sự theo cơ chế thị trường…..
Theo DĐDN
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này