09:50 - 03/04/2019
Hàng rong bỗng dưng một ngày… lên mạng
Giờ không cần xếp hàng, chỉ cần ngồi ở phòng máy lạnh, nhí nhoáy vài phút, trả thêm ít tiền giao hàng (quen gọi là shíp) là có những món hàng ưng ý.
Nhờ mạng xã hội (Facebook, Zalo…), nhờ “áp” (application – ứng dụng), ngay cả hàng rong vỉa hè cũng đưa lên mạng. Người bán và người mua… “đề huề”!
Bà T.H nay bước qua tuổi 40, là dân Sài Gòn chánh hiệu, kể: mỗi lần đi ngang qua đường Hai Bà Trưng, khúc quận 1 là nhớ “xe khô bò của dì Sáu tha thiết”. “Hồi mới yêu, tui với ông xã cứ ngồi bên công viên Lê Văn Tám, đi bộ qua mua rồi ăn. Ăn riết rồi ghiền”, bà H. kể. Chỉ là một xe bán gỏi đu đủ bò khô ven đường (259A Hai Bà Trưng, quận 1, trước toà nhà Khatoco) vậy mà nghe thiên hạ đồn, dì Sáu nuôi con du học tận Mỹ. Hồi tháng 8 năm ngoái, cứ chừng 3 – 4 giờ chiều, xe khô bò dì Sáu bỗng dưng có thêm mấy anh GrabFood, GoViet… bao vây. Hỏi ra mới biết vì quá nổi tiếng nên các dịch vụ Grab, GoViet, Now mời dì Sáu bán hàng trên “áp”, trên website của họ. Hỏi dì Sáu bán buôn ra sao, một nhân viên giúp việc cho dì, nhanh nhảu nói: “Từ ngày chạy trên mạng, hàng nhiều hơn nữa. Có bữa, vừa dọn xe ra (12 giờ trưa) là thấy mấy ông Grab, GoViet chạy tới. Bán mệt mỏi luôn”.Nghe nhân viên này nói, đơn hàng giá trị nhất cũng chừng 200.000 đồng.
Nằm ở con hẻm 62 trên đường Lý Chính Thắng (quận 3, TP.HCM) có một quán lụp xụp bán món bún Thái. Cuối năm ngoái chỉ thấy khách đi bộ tới ăn.Vậy mà sau đó vài ngày, thấy sắc đỏ của Now.vn, GoViet, rồi GrabFood đứng chờ tới lượt để mua giùm cho khách. Hay như quán cơm gà Mệ Vui trên đường Trần Quốc Toản, hổm rày cũng tràn ngập mấy anh tài xế GrabFood, GoViet… dang đầu ngoài nắng để chờ tới lượt nhận đơn hàng vì bên trong quá đông khách ghé ăn. Mà mỗi đơn hàng đâu ít, từ hai món trở lên. Tình cờ ngồi nghe một tài xế GrabFood “đặt hàng” với quán mà thấy ham: ba phần cơm gà, nửa con gà bóp gỏi, hai phần mì Quảng và một phần bún Huế! Gần 500.000 đồng chứ đâu phải ít.
Thị Quán là một điểm hẹn ăn trưa và nhậu của giới nhân viên văn phòng giao lộ Trần Quốc Thảo – Võ Văn Tần (quận 3, TP.HCM), giờ cũng gắn mấy “áp” quen thuộc lên vách. Bà chủ Thị Quán cho biết, trước đây chỉ bán món ăn tại quán, nhưng gần đây, các dịch vụ giao hàng tới đặt vấn đề quảng bá trên ứng dụng. “Chưa bán được nhiều, chỉ lai rai”, chủ quán nói vậy.
Muốn ăn…, cứ gõ “áp”
Cho đến nay, chưa có thống kê bao nhiêu quán hàng rong, quán ăn… tham gia các ứng dụng đặt thức ăn, mà chỉ biết là nhiều lắm. Kể từ khi dịch vụ mua giùm thức ăn của các dịch vụ có mặt tại các đô thị lớn như Sài Gòn, Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng, Nha Trang, Vũng Tàu, Biên Hoà, Huế, Cần Thơ, Quảng Ninh, Phan Thiết, Hội An… cũng là lúc “hệ sinh thái” được mở rộng lên tới hàng chục ngàn thành viên. Có nguồn tin cho rằng, Foody đã có vài chục ngàn đối tác là các cửa hàng ăn uống, từ “sang trọng đến nghèo hèn”. Còn GrabFood dù mới tham gia thị trường giao thức ăn hồi tháng 5/2018, chỉ tính riêng tại Sài Gòn, cũng lên tới con số hàng chục ngàn quán.
Cuối năm 2018, theo khảo sát của hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), dịch vụ giao đồ ăn đã lọt vào nhóm mười sản phẩm – dịch vụ được người bán và người mua lựa chọn với những thương hiệu có uy tín trên thị trường, như: Now.vn, GrabFood, GoViet, Loship, Vietnammm… Vì mức độ cạnh tranh khốc liệt mà nhiều thương hiệu giao đồ ăn trực tuyến đã lặng lẽ biến mất như: Foodpanda, Chonmon.vn, Lala… Tốc độ tăng trưởng trung bình trong năm 2018 của các dịch vụ giao nhận thức ăn nhanh là 70%, thấp nhất vẫn là 30%, có nhiều doanh nghiệp đạt tốc độ tăng trưởng lên tới 200%. Để cạnh tranh, các doanh nghiệp giao nhận đã thường xuyên giảm giá từ 5 – 10% so với giá niêm yết, miễn phí giao nhận và… xa mấy cũng mua để đáp ứng nhu cầu của “thượng đế”.
Làm sao quản?
Năm 2018, mô hình kinh doanh trên các mạng xã hội (MXH), chủ yếu là Facebook và Zalo, là hình thức hiệu quả với chi phí thấp, được các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các hộ kinh doanh và cá nhân lựa chọn. Bà D.T (Côn Đảo) cho biết, cách đây năm năm, dù đang làm nhân viên truyền thông của một nhà bán lẻ lớn với mức lương 20 triệu đồng, nhưng bà quyết định nghỉ việc để bán cá trên Facebook, để rồi thu nhập cách đây bốn năm là 50 triệu đồng/tháng.
“Không chỉ thu nhập cao hơn mà quan trọng là mình không bị ai “đè đầu cưỡi cổ” và có thời gian lo cho con cái. Những tháng đầu bán hàng có chút bỡ ngỡ, nhưng cũng kiếm được vài chục triệu đồng/tháng.Đó là động lực để tôi quyết đi buôn trên Facebook”, bà T. kể.
Ở thị trường Việt Nam hiện nay, để thu hút khách hàng, các MXH đã tích cực trợ giúp các hoạt động cung cấp thông tin về sản phẩm, quảng cáo, tiếp thị sản phẩm và chăm sóc khách hàng. Điều đó đã làm nhiều cá nhân và hộ gia đình hồ hởi tham gia bán hàng hoá và dịch vụ.“MXH tiếp tục là kênh tiếp thị phổ biến nhất của cộng đồng kinh doanh, từ doanh nghiệp lớn cho đến giới “buôn gánh bán bưng”. Theo khảo sát của VECOM, 45% trang bán hàng trên MXH đạt hiệu quả cao, trong khi đó ở website là 32%, qua ứng dụng di động là 22%”, ông Nguyễn Thanh Hưng, chủ tịch VECOM, cho biết tại diễn đàn về thương mại điện tử năm 2019 vừa diễn ra tại TP.HCM vào cuối tuần qua.
Tuy nhiên, các cơ quan chức năng đang “rất đau đầu” về việc quản lý hoạt động kinh doanh trên các MXH như thế nào, nhất là các MXH chưa thuộc đối tượng điều chỉnh của luật pháp Việt Nam như Facebook… Điều đầu tiên mà các cơ quan quản lý đã và đang làm là truy thuế của các cá nhân, hộ gia đình đang kiếm nhiều tiền nhờ MXH. Ông Hưng của VECOM cho rằng, người bán trên MXH chủ yếu là hộ gia đình và cá nhân nên chưa nắm kỹ những quy định về thương mại điện tử; còn doanh nghiệp dễ quản lý, vì họ đã đăng ký trách nhiệm xã hội và chịu sự kiểm soát của Nhà nước. Một chuyên gia cho rằng, để thu được thuế cá nhân kinh doanh trên MXH, Nhà nước phải có những cách: kiểm soát đầu vào hàng hoá, thanh toán không dùng tiền mặt và… “đừng trông mong vào những người buôn gánh bán bưng, vì họ đã chịu thuế khi mua nguyên vật liệu đầu vào, cũng như những đồng thuế đó chẳng đáng là bao”.
bài, ảnh Trọng Hiền (theo TGTT)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này