14:07 - 20/01/2016
Thị trường dược phẩm: Người Pháp trở lại
Năm 2014, nhập khẩu dược phẩm từ Ấn Độ vào Việt Nam đạt 267 triệu USD, đẩy người Pháp xuống hàng thứ hai sau nhiều năm thống trị ngôi đầu. Nhưng năm 2015, người Pháp đã giành lại ngôi vương này với 275 triệu USD, trong khi người Ấn thấp hơn với 267,5 triệu.
Thử nhìn vào bốn quốc gia mà Việt Nam nhập khẩu thuốc và nguyên liệu dược phẩm nhiều nhất, gồm Pháp, Ấn Độ, Mỹ và Trung Quốc, sẽ thấy có nhiều điều đáng nói.
Trong khi hai quốc gia phương Tây là Pháp và Mỹ đang thống trị với các loại biệt dược đắt tiền, thì hai quốc gia Á Đông là Ấn Độ và Trung Quốc đang là địa chỉ của các loại dược phẩm giá rẻ hơn. Mà một khi giá rẻ hơn thì chất lượng cũng là câu hỏi của những mối hoài nghi có cơ sở, nhất là nhập khẩu vào thị trường Việt Nam nơi các rào cản kỹ thuật được dựng lên hết sức thấp.
Việt Nam nhập khẩu từ Pháp và Mỹ chủ yếu là các loại biệt dược, hàng thuốc có thương hiệu, bản quyền (brandname) với giá thuốc khá cao. Người Mỹ cũng kịp ghi dấu khi đạt đến con số 114 triệu USD trước thềm TPP.
Trong khi đó, nhập khẩu từ Ấn Độ thì rẻ hơn nhiều do nước này được khá nhiều đại gia ngành dược cấp quyền sản xuất thuốc giá rẻ. Nhập khẩu từ Trung Quốc thì chủ yếu là nguyên phụ liệu ngành dược phẩm, với 199 triệu USD, trong khi nhập khẩu dược phẩm chỉ là 51,7 triệu USD.
Nhập khẩu thuốc đang ngày một tăng bất chấp ngành dược trong nước đang ngày càng cố gắng. Năm 2013, Việt Nam nhập khẩu 1,8 tỷ USD và cứ mỗi năm tăng thêm hơn 200 triệu USD trong hai năm tiếp theo.
Trong khi đó, ngành dược phẩm trong nước vẫn chủ yếu chỉ là sản xuất thuốc generic, tức các loại thuốc đã hết hạn bản quyền và nguồn nguyên liệu vẫn chủ yếu phải nhập, với chừng 90%.
Năm 2014, thị trường dược phẩm Việt Nam đạt mức gần 4 tỷ USD, xấp xỉ một nửa trong đó là các loại thuốc sản xuất trong nước, nửa còn lại là nhập khẩu.
Năm 2015, chưa có số liệu chính thức từ bộ Y tế, nhưng chắc chắn con số 4 tỉ USD đã được bỏ xa do tốc độ tăng trưởng của ngành dược Việt Nam vẫn được đánh giá là khá cao. Số liệu thống kê từ tổng cục Hải quan cho thấy, tính đến hết ngày 31/12/2015, Việt Nam nhập khẩu 2,320 tỷ USD, chưa kể gần 340 triệu USD nguyên phụ liệu dược phẩm.
Các dự báo cho thấy đến năm 2020, thị trường dược phẩm Việt Nam sẽ đạt đến con số 10 tỷ USD. Liệu con số này có là một dự báo quá sớm?
Doanh nghiệp Việt Nam ở đâu?
Khi thị trường dược phẩm đang phình to thì mức tiêu thụ thuốc bình quân đầu người đang giảm xuống. Nếu năm 2012, thống kê cho thấy mức tiêu thụ bình quân đầu người là 36 USD, thì đến năm 2014 chỉ còn 33 USD, một con số hết sức thấp.
Thống kê của tổ chức Y tế thế giới cho thấy mức tiêu thụ thuốc trung bình của các nước đang phát triển là 96 USD/người, trong khi mức tiêu thụ trung bình của thế giới là 186 USD/người.
Thuốc chữa bệnh là mặt hàng không thể thay thế, vì thế đây là ngành được coi là ăn nên làm ra bất chấp kinh tế suy thoái hay các biến động khác. Mức tăng trưởng lên tới hơn 17% được coi là khá cao trong giai đoạn 2010 – 2014, và với thị trường hơn 90 triệu dân, mức tiêu thụ thuốc còn thấp, thì dược phẩm vẫn còn đất dụng võ rất lớn.
Dự báo của BMI cho thấy trong các năm tới, mức tăng trưởng của ngành dược ở Việt Nam vẫn đạt chừng 16%, đóng góp tới 2,2% GDP vào năm 2018.
Nhưng sân chơi đó đang chứng kiến một cuộc đua khập khiễng, khi mà giới doanh nghiệp nội địa đang thiếu sức cạnh tranh. Về giá, các đánh giá đều cho thấy thuốc Việt Nam rất khó cạnh tranh với các loại thuốc từ Ấn Độ và Trung Quốc, do hai quốc gia này là nơi cung cấp chủ yếu nguyên vật liệu cho ngành, chiếm tới 90%.
Về chất lượng thì không thể sánh cùng với các đại gia từ Pháp và Mỹ. Chính vì thế, kênh phân phối dược phẩm lớn nhất ở Việt Nam là ETC, tức là thuốc bán theo đơn ở các bệnh viện, chiếm hơn 70%, không mấy doanh nghiệp Việt chen chân được vào. Kênh OTC, tức thuốc bán không kê đơn, là nơi cuộc cạnh tranh diễn ra khá khốc liệt.
Trần Phi Tuấn
Thế Giới Tiếp Thị
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này