Vấn đề: có công bằng không khi taxi truyền thống bị quản quá chặt?

Ngày 9/10, Bộ Công Thương cho biết đã yêu cầu Cục Quản lý cạnh tranh thu thập các thông tin liên quan đến việc một số taxi truyền thống dán đề can phản đối Uber, Grab.

Taxi truyền thống bị “quản” quá chặt

Luật sư Trương Thanh Đức, Công ty luật Basico, cho rằng nguyên nhân dẫn đến mâu thuẫn giữa taxi truyền thống và taxi công nghệ bị đẩy lên cao như hiện nay là do quản lý yếu kém, không ban hành chính sách kịp thời tạo ra sự không hợp lý, bất bình đẳng trong môi trường cạnh tranh.

Taxi truyền thống hiện nay bị quản quá chặt, phải thông qua đến 13 điều kiện kinh doanh, vi phạm nghiêm trọng đến tự do kinh doanh của DN. Trong khi Uber, Grab là mô hình kinh doanh mới, được tự do kinh doanh, nhà nước không được ngăn cản mà chỉ có thể xử lý theo kiểu phạm đâu phạt đấy. Khi chưa có quy định cụ thể đã đưa ra thí điểm, rõ ràng có bất cập về mặt chính sách.

Theo ông Đức, bất cứ một mô hình kinh doanh nào cũng phải chấp hành pháp luật. Vấn đề hiện nay của các nhà quản lý là phải điều tiết cho hợp lý, giảm khó cho taxi truyền thống chứ không phải gây khó cho taxi công nghệ. Phải ủng hộ cái mới, cái hiệu quả, hợp lý. Công nghệ là xu hướng mà bất kể DN nào cũng phải làm vì hiệu quả cho xã hội, bản thân DN cũng tốt hơn và đặc biệt là đem lại lợi ích cho người tiêu dùng. Tự do trong kinh doanh phải tự do cạnh tranh. Tuy nhiên, các hãng taxi truyền thống nên có chiến lược thích ứng, thay đổi, bắt kịp công nghệ thay vì có hành vi gièm pha DN, có thể vi phạm luật cạnh tranh như những ngày qua.

Ông Lê Trung Tính, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hành khách liên tỉnh và du lịch TP.HCM, cũng cho rằng Bộ GTVT nên gỡ bỏ các điều kiện kinh doanh đang gây khó cho taxi truyền thống như hạn chế số lượng taxi, ấn định giá cước hay việc yêu cầu tái kiểm định đồng hồ theo chu kỳ 1 năm gây tốn kém rất nhiều cho các hãng taxi lớn có hàng trăm, hàng ngàn xe.

“Chúng ta đang sống trong nền kinh tế thị trường, nên để cung – cầu trên thị trường quyết định số lượng hay giá cả. UBND TP cũng cần tính toán quy hoạch các bãi đậu xe trên đường cho taxi, tránh tình trạng taxi phải chạy lòng vòng đón khách, vừa thiệt hại cho DN vừa gây ách tắc giao thông TP”, ông đề xuất.

Tỷ lệ nộp thuế tương đương

“Tội” lớn nhất của Grab, Uber mà các doanh nghiệp (DN), hiệp hội taxi trong nước dùng để “tố” trong thời gian qua là được ưu đãi thuế, nộp thuế ít, trốn thuế. Vậy sự thực nghĩa vụ thuế của các DN này như thế nào? Cao hay thấp so với taxi truyền thống?

Theo tìm hiểu của chúng tôi, chính sách thuế áp dụng đối với xe Uber, Grab được thực hiện như sau: các cá nhân kinh doanh hợp tác với Uber, Grab (tài xế) chịu thuế 4,5% trên phần được hưởng 80% tổng doanh thu. Trong đó thuế giá trị gia tăng (GTGT) 3%; thuế thu nhập cá nhân (TNCN) 1,5%. Phần 20% tổng doanh thu còn lại, Uber, Grab nộp thuế GTGT 3% và thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) 2%. Còn chính sách thuế áp dụng với taxi truyền thống là GTGT 10% (thuế GTGT phải nộp bằng thuế GTGT đầu ra trừ thuế GTGT đầu vào); thuế TNDN 25% trên lợi nhuận (theo phương pháp kê khai).

Ông Nguyễn Thái Sơn, Giám đốc Công ty tư vấn thuế Sài Gòn, giải thích Uber, Grab ăn chia doanh số với tài xế lái xe theo tỷ lệ 20% – 80% nên DN nhận doanh thu bao nhiêu thì tính thuế bấy nhiêu. Tài xế Uber, Grab cũng phải nộp thuế GTGT, TNCN của phần 80% doanh thu còn lại. Với cách ấn định thuế trên doanh thu, dù Uber, Grab có lỗ cũng phải đóng thuế. Còn các DN taxi trong nước được khấu trừ các chi phí trước khi tính thuế TNDN, nên có năm một số DN không phải đóng thuế, hoặc đóng thuế TNDN rất thấp nếu tính trên doanh thu.

Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, ông Trần Xoa, cũng khẳng định, thuế suất thuế TNDN đối với DN taxi trong nước 25% nhưng tính trên lãi. Nghĩa là DN có lãi thì mới đóng thuế, không có lãi thì cũng không phải nộp thuế. Trong khi đó, tỷ lệ thuế của Uber, Grab là tính trên doanh thu, DN có lỗ cũng phải nộp thuế này nên mới có ấn định mức thuế suất 2%. Nhìn vào 2 mức thuế “tưởng” DN taxi trong nước đóng nhiều hơn nhưng thực tế nhiều DN số thuế TNDN nộp thấp hoặc không nộp. “Nói DN khác nộp thuế nhiều hay ít, chính sách thuế có công bằng hay không, DN gian lận, trốn thuế hay không cũng phải có cơ sở chứ không thể nói bừa”, ông Trần Xoa nhận định.

Số liệu thực tế nếu tính trên doanh thu như cách tính với Uber, Grab cho thấy, Công ty taxi Mai Linh năm 2015 có tỷ lệ thuế TNCN, GTGT, TNDN và thuế khác trên doanh thu là 3,47%, 2016 là 3,93%. Công ty Vinasun tỷ lệ tương tự là 7,65% vào năm 2015 và 7,29% vào năm 2016. Nếu trừ đi thuế TNCN, tỷ lệ thuế 2016 Công ty Mai Linh chỉ ở mức 3,49%, còn Vinasun là 5,11% doanh thu, tương đương với tổng mức thuế của Uber, Grab là 5%, tài xế của 2 hãng này đóng 4,5%.

Theo thống kê của ngành thuế, 10 DN vận tải lớn trên địa bàn TP.HCM thì có 2 DN phát sinh thuế GTGT được khấu trừ, một số DN khác có tỷ lệ nộp thuế GTGT trên doanh thu dưới 3%. Hầu hết DN còn lại đều có tỷ lệ nộp thuế TNDN trên doanh thu ở mức thấp, chỉ khoảng 0,01 – 0,06%, thậm chí không phát sinh thuế TNDN phải nộp.

Ông Trần Ngọc Tâm, Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM, cho biết cơ quan thuế đang thực hiện thu đúng theo quy định hiện nay đối với các DN taxi, Uber, Grab. Riêng Uber, Cục Thuế vừa ra quyết định truy thu thuế và xử phạt Uber 66,68 tỷ đồng. Cho đến thời điểm này Uber vẫn chưa thực hiện nộp số tiền này vào ngân sách nhà nước. Cơ quan thuế hiện vẫn đang xử lý vụ việc này.

Công ty Grab VN cũng có văn bản phản hồi thông tin mỗi năm Grab chuyển 3.600 tỉ đồng ra nước ngoài là hoàn toàn sai lệch và thiếu căn cứ. Grab VN khẳng định luôn nghiêm túc thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế của mình, việc đóng góp nghĩa vụ thuế vào ngân sách nhà nước của Grab VN luôn tăng trưởng gần 300% mỗi năm.

Doanh nghiệp – tài xế vẫn đổ lỗi cho nhau

Ngày 9/10, ông Tạ Long Hỷ, Phó tổng giám đốc Công ty CP Ánh Dương Việt Nam, kiêm Giám đốc Taxi Vinasun, khẳng định việc dán đề can phản đối Uber, Grab không phải là chủ trương của công ty mà có thể bắt nguồn từ sự bức xúc dồn nén của một số tài xế. Theo ông Hỷ, số lượng tài xế của Vinasun lên đến hàng nghìn, có thể có vài trăm tài xế không kìm được bức xúc do quyền lợi bị thiệt hại đã dẫn đến việc dán đề can để phản đối, cũng không loại trừ đối thủ cài người kích động. “Do sự việc đột ngột xảy ra vào ngày cuối tuần (chủ nhật) nên đến sáng nay (thứ hai, ngày 9/10) chúng tôi đã tổ chức họp khẩn và thống nhất yêu cầu anh em lái xe phải gỡ toàn bộ đề can ngay lập tức. Với những xe đang hoạt động rước khách không thể gỡ ngay ngoài đường thì khi quay về các đội để giao ca phải gỡ ngay. Việc gỡ đề can khẩu hiệu phải xong trước 7 giờ sáng mai (10/10)”, ông Hỷ nói.

Nhưng các tài xế mà chúng tôi gặp thì khẳng định, đây là chủ trương từ công ty và họ phải làm theo. Tài xế M. cho biết từ tối 7/10, các tài xế được phát mỗi người một khẩu hiệu để dán lên xe của mình. Đây là yêu cầu từ tổ trưởng theo “lệnh của bên trên” chỉ đạo như vậy. “Thực sự dán những dòng này chạy xe tôi cũng thấy mắc cỡ, không khác gì cầm cờ biểu tình. Vậy mà giờ lãnh đạo còn phát biểu với báo chí đổ lỗi cho tài xế là không thể chấp nhận được”, anh M. bức xúc.

Để kiểm chứng, chúng tôi tìm tới một số khu vực khác gặp nhiều tài xế khác nhau, họ đều khẳng định đây là chủ trương của công ty. “Công bằng hay không là vấn đề của nhà nước, bên nào làm ăn vi phạm pháp luật đã có pháp luật lo. Công ty kêu làm thì phải làm thôi chứ tài xế đâu biết gì”, tài xế T. nói.

Theo Thanh Niên

Ý kiến của bạn về bài viết

Không có chức năng bình luận cho bài viết này