10:48 - 31/01/2022
TS Lê Đăng Doanh: Đây là thời điểm doanh nghiệp cần tăng tốc chuyển đổi mô hình
Đầu xuân, TS Lê Đăng Doanh đã có cuộc trao đổi với chúng tôi về vấn đề phát triển kinh tế sau đại dịch. Theo ông, các doanh nghiệp cần liên kết và tăng tốc chuyển đổi mô hình kinh doanh sao cho phù hợp với “bình thường mới” sẽ ngày càng sôi động khởi đầu từ Xuân Nhâm Dần 2022 này.
– Ông nhận định như thế nào về mức độ “sống sót” của doanh nghiệp ở thời điểm này? Liệu có cái nhìn khả quan nào cho những tháng đầu năm 2022 để thấy “trong nguy có cơ” không, thưa ông?
– Đại dịch Covid-19 với các biến thể khác nhau đã gây ra thiệt hại to lớn cho nước ta, số người nhiễm bệnh đã gần 2 triệu người, số người chết hàng chục ngàn người, trong đó TP.HCM, trung tâm kinh tế của đất nước bị thiệt hại nặng nhất. Mặc dù đã đặt ra “mục tiêu kép” vừa chống dịch, vừa tăng trưởng và phát triển kinh tế nhưng việc tổ chức thực hiện đã bộc lộ không ít thiếu sót, cần nghiêm túc rút kinh nghiệm và chỉnh sửa. Chúng ta đã không dự báo được tình hình dịch bệnh, chậm xác định việc tiêm chủng vắc xin là then chốt để phòng ngừa và ngăn chặn lây lan của dịch bệnh, dừng lại ở những khẩu hiệu “mỗi phường, xã là một pháo đài” mà không làm rõ nội dung “pháo đài chống dịch” là gì nên đã dẫn đến cảnh chăng dây thép gai, dựng chướng ngại vật làm “pháo đài”, ngăn sông cấm chợ, mỗi tỉnh lập ra các trạm xét nghiệm riêng, đòi giấy chứng chỉ, xét nghiệm riêng… gây tắc nghẽn lưu thông hàng hóa và thiệt hại kinh tế không đáng có.
Việc phong tỏa quá rộng toàn thành phố thay vì chỉ cần cách ly thật hẹp và chính xác nguồn bệnh, quá lâu cũng gây ra sự tê liệt hoạt động kinh tế – xã hội. Đại dịch cũng bộc lộ lỗ hổng trong mạng lưới y tế cơ sở. Rất may, do chính sách “ngoại giao vắc xin” tích cực đã đem lại nguồn cung vắc xin đáp ứng nhu cầu thiết yếu nhất về phòng chống dịch của đất nước. Đại dịch gây thiệt hai nặng nề cho cộng đồng doanh nghiệp và lực lượng lao động làm công ăn lương. Thiệt hại kinh tế ước lên tới 37 tỷ USD trong đó nông nghiệp đã vững vàng phát huy vai trò bệ đỡ của nền kinh tế trong khi các ngành nhà hàng, khách sạn, hàng không… bị thiệt hại nặng nhất. Đại dịch còn làm đứt gãy các chuỗi giá trị, tác động mạnh đến các ngành công nghiệp phụ thuộc vào nhập khẩu nguyên, phụ liệu từ bên ngoài.
Điều đáng mừng là xuất khẩu vẫn tăng, chủ trương đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ quốc tế đã phát huy tác dụng tích cực, đầu tư nước ngoài vẫn tiếp tục vào Việt Nam và chưa có doanh nghiệp đầu tư nước ngoài nào dời bỏ vị trí của họ ở nước ta. Chính phủ đã có những gói cứu trợ đầu tiên nhưng quy mô quá nhỏ, việc triển khai còn chậm vì những thủ tục hành chính, giấy tờ, chứng từ phiền phức nên chưa kịp thời bao quát đầy đủ các đối tượng rất cần được giúp đỡ. Dịch bệnh cũng tăng cường tình đoàn kết, tương trợ của đồng bào cả nước, lực lượng y tế cả nước đã đến những điểm nóng để cứu chữa với tinh thần làm việc quên mình, hy sinh cao cả. Bây giờ là thời điểm để kịp thời có gói cứu trợ đủ mạnh để phục hồi nền kinh tế.
– Việc phục hồi kinh tế sau đại dịch chắc chắn mang ý nghĩa rất nhiều và cũng ảnh hưởng rất nhiều đến việc tiếp tục “chống dịch”, đó là một sự tương tác qua lại ngẫu nhiên mà hợp lý. Tuy nhiên, đó cũng là bài toán khó cho các doanh nghiệp. Ông có thể chia sẻ về điều này dựa trên những phân tích về kinh tế 2021 và tầm nhìn cho 2022?
– Phục hồi kinh tế đòi hỏi những nỗ lực lớn, toàn diện để bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, cải cách thể chế, tái cơ cấu nền kinh tế, thực hiện có hiệu quả chuyển đổi số và cách mạng công nghiệp 4.0. Đại dịch đã làm thay đổi nhu cầu tiêu dùng, thói quen của người dân trên thế giới, thương mại điện tử, mua hàng qua mạng đã làm giảm số người đi siêu thị. Du lịch trên những du thuyền xa hoa nhiều tháng trên biển nay đã vắng khách vì nguy cơ bị lây lan dịch bệnh. Cái gì đúng cho ngày hôm qua có thể không còn thích hợp đối với ngày hôm nay và ngày mai, cải cách, tái cơ cấu cho phù hợp với thay đổi của thế giới là đòi hỏi đối với mỗi người chúng ta. Khám bệnh qua mạng đã phát triển mạnh, chính phủ điện tử, công dân số, xã hội số… đã hình thành và đang tiếp tục phát triển năng động.
Chúng ta phải nắm bắt các xu hướng đó, chủ động cải cách, tái cơ cấu và chuyển đổi số để không bị tụt hậu. Đã xuất hiện những điển hình tích cực kết nối trang trại với khách hàng, siêu thị, kết nối doanh nghiệp với khách hàng qua biên giới, song thách thức kết nối 800.000 doanh nghiệp tư nhân, 5 triệu hộ gia đình kinh doanh ở các thành phố và 5 triệu hộ nông dân là rất lớn, đòi hỏi sự vào cuộc của tất cả các ngành, các cấp, sự trợ giúp của nhà nước đối với các doanh nhân. Kết nối, chuyển đổi số phải là mệnh lệnh thôi thúc hành động thiết thực, hiệu quả để không bị tụt hậu so với các nền kinh tế trong khu vực và thế giới. Nếu thực hiện có kết quả ngăn chặn dịch bệnh và chuyển đổi toàn diện, có hiệu quả, hồi phục kinh tế có thể theo hình chữ U, bị giảm sút trong đại dịch, không dừng lại dưới đáy quá lâu và hồi phục, tăng trưởng GDP năm 2021 có thể đạt 2,1 – 2,2% và năm 2022 có thể hướng tới mục tiêu tăng trưởng GDP 5 – 6%. Ngoài ra cần nâng cao giá trị gia tăng trong các sản phẩm công nghiệp, sản phẩm xuất khẩu, nâng cao tỷ lệ chế biến, chế tác các sản phẩm nông lâm thủy hải sản. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Đẩy mạnh cải cách thể chế, thực hiện công khai minh bạch trong hoạt động của bộ máy quản lý, nhất là công khai thu-chi ngân sách, ngăn chặn tệ nạn lãng phí, lạm dụng công quỹ.
Ngân Hà thực hiện (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này