09:33 - 23/06/2023
Doanh nghiệp cần liều cao ‘cải thiện môi trường kinh doanh’
Sức khỏe doanh nghiệp TP.HCM đang cạn dần sau các nỗ lực tìm cách bám thị trường, đảm bảo sản xuất và kinh doanh. Nhiều ý kiến cho rằng, cải thiện được các chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, thành phố sẽ giúp doanh nghiệp hồi sức.
Báo cáo của Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM (HUBA) cho thấy trong quý 1/2023 hầu hết mọi ngành nghề đều sụt giảm doanh thu vì thiếu đơn hàng. Ngay cả ngành hàng tiêu dùng thiết yếu như lương thực thực phẩm vẫn sụt giảm khoảng 2% doanh thu, dù Sở Công Thương TP.HCM và doanh nghiệp đã thực hiện nhiều chương trình kích cầu.
Khó khăn nhất là ngành vật liệu xây dựng, với khoảng 40% doanh nghiệp rơi vào tình trạng không hoạt động. Các nguyên nhân dẫn đến khó khăn của doanh nghiệp là do thị trường bị thu hẹp, do giá nguyên liệu đầu vào tăng, thiếu nguồn nhân lực phù hợp và thiếu vốn kinh doanh… Chỉ có 52,9% trong hội vẫn còn ổn định kinh doanh. Trong tình hình đó, doanh nghiệp gần như không tiếp cận được gói 120.000 tỷ đồng hỗ trợ lãi suất từ 1,5-2%.
Trong những khó khăn thách thức đó, việc kiểm tra thanh tra thường xuyên của các sở ban ngành không chỉ làm gián đoạn việc sản xuất kinh doanh mà còn tiêu tốn nguồn lực đang cạn kiệt của họ.HUBA cũng nhiều lần gửi báo cáo đến Thường trực UBND TP.HCM nhắc về vấn đề này.Các quy định phòng cháy chữa cháy đang được siết chặt sau khi cháy nổ xảy ra thường xuyên. Tuy vậy, các doanh nghiệp vô can vẫn bị hành khổ. Ông Kao Siêu Lực điều hành chuỗi ABC Bakery cho biết: “Mỗi lần diễn tập phòng cháy thì chúng tôi phải ngưng công việc và thêm chi phí”. Ông chủ ABC Bakery còn than thở vậy thì những doanh nghiệp nhỏ hơn sẽ gặp khó ra sao.
Trong khi đó, báo cáo Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) 2022 do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam công bố cho thấy năng lực cạnh tranh của TP.HCM đứng thứ 27, tụt 13 bậc so với 2021. Kết quả PCI cho thấy môi trường kinh doanh tại thành phố chưa đáp ứng kỳ vọng của doanh nghiệp trong tình hình kinh tế khó khăn.Một số chuyên gia cho rằng thành phố cần chủ động hơn nữa trong việc hỗ trợ doanh nghiệp để cải thiện năng lực cạnh tranh cũng là cách hồi sức cấp cứu cho doanh nghiệp của thành phố.Trong đó, các yếu tố cải thiện thủ tục hành chính, gỡ khó đầu tư công để đưa nguồn vốn vào thị trường được các chuyên gia nhấn mạnh là cách hỗ trợ doanh nghiệp tốt nhất lúc này.
Tháo gỡ nút thắt
Ông Federico Vasoli, Phó Chủ tịch Phòng Thương mại Ý tại Việt Nam (ICHAM) cho rằng cần đơn giản hoá quy trình thủ tục hành chính và phải có tính nhất quán mới loại bỏ được tình trạng quan liêu vô lý. Kế đến là thực hiện tất cả các thủ tục trên một nền tảng trực tuyến duy nhất.Singapore cũng có mô hình một cửa một dấu cho người dân và doanh nghiệp đáng để tham khảo, nền tảng SingPass dành cho người dân và nền tảng CorpPass dành cho các tổ chức có pháp nhân.
Ông Vasoli cũng cho rằng các cơ quan hành chính thành phố nên học tập mô hình hành chính công các nước để cán bộ cơ quan hành chính thực sự thực hiện chức năng nhiệm vụ của mình. Cơ quan Nhà nước cần thường xuyên mở các khóa đào tạo cán bộ để nâng cấp trình độ và thực hành đánh giá KPI (chỉ số đánh giá thực hiện công việc). Mức lương thưởng của cán bộ hành chính cũng phải tăng lên để họ yên tâm làm việc.
Ông Vasoli cũng khuyến nghị các cơ quan hành chính nên tham quan hoặc học hỏi các cơ quan hành chính công nước ngoài.Họ có nhiều chuyện để học nhằm tránh đưa ra hoặc thực hiện các chính sách trái ngược nhau, và phát huy các thủ tục hành chính thân thiện với người dân và doanh nghiệp, và cách các cơ quan nhà nước phối hợp hiệu quả.
TP.HCM đã đề ra 12 giải pháp thực hiện trong quý 2/2023 để thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội. Kế hoạch phát triển xã hội của thành phố cũng bao gồm tiếp tục khai thác lợi thế thị trường nội địa thị trường hơn 10 triệu dân ngay tại TP.HCM và những vùng kinh tế lân cận cùng với đẩy mạnh hoạt động du lịch.
Ông Đỗ Hoà, giám đốc công ty Tinh Hoa Quản Trị, đánh giá rằng sau đại dịch, thành phố vẫn chưa lấy lại tiềm năng của thị trường nội địa và thị trường du lịch. Khi kinh tế sụt giảm thì thành phố cần tạo không gian cho doanh nghiệp phát triển tức là nới lỏng các kiểm soát, rà soát lại những quy định đang siết chặt thương mại, dịch vụ và du lịch để tháo gỡ trước khi doanh nghiệp tìm đến các tỉnh thành có quy định thuận lợi hơn. “Trong lúc này, doanh nghiệp cần có một không gian vùng vẫy để tự cứu mình, chứ chính quyền không làm thay được.Khi bớt bị siết chặt, họ có thể tự bơi”, ông nhấn mạnh.
Cụ thể, trước đây khi kinh tế nhộn nhịp, đường quá đông xe cộ nên chỗ nào cũng có biển cấm đỗ, cấm dừng, cấm quẹo và cấm xe chạy theo giờ. Hiện nay kinh tế èo uột, đường vắng dần, nên tháo bớt các biển cấm đó. Doanh nghiệp mở văn phòng công ty ở đường Lê Lợi, hay đường Đồng Khởi không có chỗ cho xe ra vào hay đậu chờ. Tạo điều kiện cho đường đi thông thoáng, địa điểm giao thương thuận lợi thì doanh nghiệp mới dễ giao dịch và có hợp đồng mới, có khách hàng thì mới bán hàng được. Trước kia, khi còn kinh doanh có lãi, họ có thể xem chi phí phạt đậu xe tại khu trung tâm là chi phí sản xuất kinh doanh. Hiện nay, không kinh doanh được nên doanh nghiệp phải tiết kiệm mà còn bị quản lý khó khăn thì rất khó phát triển.
Du lịch nội địa vẫn chưa được tạo thuận lợi. Đơn cử, khu trung tâm Nguyễn Huệ và Lê Lợi chưa đủ chỗ đỗ xe. Sở Du lịch mở nhiều chương trình, lễ hội nhưng xe khách 50 chỗ từ miền Tây lên tham quan dừng xe, đậu xe lại lo ngay ngáy bị phạt. Những điểm tắc này có thể nới lỏng ngay, sớm thì sẽ phát huy hiệu quả tức thì. Đây là những cái điều tối thiểu thành phố có thể làm được và yêu cầu bên công an và giao thông nghiên cứu cách tạo điều kiện phát triển kinh tế xã hội.
Ở góc độ của doanh nghiệp nước ngoài hoạt động tại Việt Nam, ông Michele D’ercole, chủ tịch ICHAM, khuyến nghị thành phố nên tạo điều kiện cho việc cấp giấy phép lao động điện tử cho lao động nước ngoài dễ dàng hơn để thu hút thêm đầu tư từ nước ngoài và cải thiện tốc độ tăng trưởng kinh doanh.
Giải cứu đầu tư công
Ông D’ercole kiến nghị tập trung đẩy mạnh xây dựng hạ tầng đô thị, quy hoạch và quản lý sử dụng tài nguyên đất và cải thiện môi trường đầu tư. Bên cạnh đó, các dự án giao thông trọng điểm, liên vùng trên địa bàn và trang thiết bị y tế cho các bệnh viện thành phố phải được định hướng đúng và tạo điều kiện để phát triển.
Hiện nay, hàng loạt các dự án cơ sở hạ tầng được bố trí vốn nhưng vẫn chưa được giải ngân nên nguồn vốn chưa ra tới thị trường. Ông Troy Griffiths, Phó tổng giám đốc Bộ phận Quản lý Cấp cao Savills TP.HCM, cho rằng để cải thiện năng lực cạnh tranh, TP.HCM trước tiên phải giải quyết được sự lấp lửng trong quản lý, đặc biệt liên quan đến việc phát triển đất đai và bất động sản.
Hầu như mọi công tác hành chính về pháp lý, quy hoạch, giải phóng mặt bằng, cấp phép đều đang bị tê liệt, cản trở sự phát triển và làm chậm tăng trưởng kinh tế.Dù quá trình cải thiện sẽ rất phức tạp vì có nhiều nhóm lợi ích trong việc giải phóng mặt bằng nên chính quyền thành phố phải có quyết tâm thật mạnh mẽ. Tín hiệu đáng mừng là Chính phủ đã nhận thức được thách thức trước mắt và gần đây đã tích cực thúc đẩy các bộ ban ngành thay đổi nhiều chính sách. Nhưng cốt lõi vấn đề sẽ giải quyết được khi xây dựng được khung giá đất hiện nay đang còn cản trở quá trình phát triển và kìm hãm tăng trưởng kinh tế.
Mỹ Huyền (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này