15:27 - 07/05/2019
Thái Lan lo ngại về ‘ngân hàng trong bóng tối’
Hệ thống tài chính của khối ASEAN trở nên mong manh và dễ đổ vỡ trước các nguy cơ do “ngân hàng trong bóng tối” gây ra, Thống đốc Ngân hàng Thái Lan Veerathai Santiprabhob cảnh báo trong một cuộc phỏng vấn với tờ Nikkei Asian Review.
“Ngân hàng trong bóng tối” – hay shadow banking – là thuật ngữ chỉ ngân hàng ngầm hay ngân hàng đen mà chính hệ thống ngân hàng cũng không thích. Đây là những hoạt động tài chính của lĩnh vực phi ngân hàng bao gồm quỹ chứng khoán, quỹ hưu trí, quỹ đầu tư, quỹ tín dụng và các công ty tài chính và cho vay. Trị giá của hệ thống ngân hàng đen này lên tới 52.000 tỷ USD, trong đó Hoa Kỳ chiếm đến 15.000 tỷ USD, tức tỷ lệ gần 30% của toàn cầu.
Trong khi hệ thống “ngân hàng trong bóng tối” đang suy giảm trên thế giới, thì hệ thống này tại Trung Quốc lại có sức tăng trưởng mạnh mẽ và đạt giá trị 8.000 tỷ USD, tức chiếm tỷ lệ 16% toàn cầu.
“Chúng tôi lo ngại về sự ổn định của nền tài chính nội địa”, Thống đốc Veerathai phát biểu. Ông cho rằng hệ thống ngân hàng của khu vực vẫn khỏe mạnh, với các vùng đệm an toàn tạo được sau cuộc khủng hoảng tài chính châu Á cách đây hơn hai thập niên. Nhưng ông thống đốc nói rằng, ông nhận ra các nguy cơ đang phát triển ở lĩnh vực tài chính nằm ngoài mạng lưới ngân hàng truyền thống.
“Các hoạt động ngân hàng trong bóng tối đã thật sự tồn tại trong thời gian dài, nhưng việc tỷ lệ lãi suất quá thấp trong thời gian dài đã góp phần cho ngân hàng đen phát triển bởi mọi người ai cũng lo tìm kiếm lợi nhuận”, ông Veerathai phát biểu. Ông cũng nói rằng ngân hàng trong bóng tối chiếm hơn 10% lượng tiền gửi tại Thái Lan và đây là tỷ lệ có nguy cơ. Hai tháng trước, Thái Lan đã thông qua luật kiểm soát các hoạt động của các tổ chức tín dụng và hợp tác xã tiết kiệm, với hy vọng kềm chế các hoạt động ngân hàng đen.
Thống đốc Veerathai cũng nêu bật ba yếu tố toàn cầu cần được theo dõi sát sao nhằm giữ vững tính ổn định của hệ thống tài chính khu vực: căng thẳng thương mại Hoa Kỳ – Trung Quốc kéo dài, chính sách tiền tệ của các nước phát triển, và tỷ lệ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc trong khi nước này thực hiện các chương trình cải cách.
Thái Lan sẽ chủ trì các hội nghị thượng đỉnh của khối ASEAN trong năm nay, bên cạnh đó là các cuộc họp của bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng. Điều này cũng đồng nghĩa Thống đốc Ngân hàng Trung ương Thái Lan lãnh trách nhiệm dẫn dắt các hội nghị và thảo luận về việc duy trì nền tài chính vững mạnh trong khối ASEAN.
Cuộc họp các bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương các nước ASEAN vào đầu tháng 4/2019 vừa rồi đã cam kết tìm kiếm sự ổn định khi “sự bất ổn tăng cao do những căng thẳng thương mại và thay đổi chính sách của các nền kinh tế tiên tiến”.
Các thách thức khác đến từ việc chuyển mạnh sang tài chính điện tử, Thống đốc Veerathai đặc biệt nhấn mạnh.
Các hoạt động ngân hàng trực tuyến và thanh toán bằng mã QR đã trở nên phổ biến ở Đông Nam Á. Khách hàng đã bỏ qua các hoạt động tài chính truyền thống như giao dịch trực tiếp tại quầy và thẻ tín dụng. Tại Thái Lan, trên 70% người dùng Internet thực hiện các giao dịch ngân hàng qua mạng – đây là tỷ lệ cao nhất thế giới.
Ông Veerathai nhấn mạnh sự quan trọng về tiêu chuẩn hóa các dịch vụ như vậy tại ASEAN. “Thật đáng khích lệ khi thấy nhiều nước thành viên ASEAN đang hợp tác để hướng đến sử dụng cùng mã QR tiêu chuẩn hóa. Người Thái hiện có thể dùng mã QR ở Thái Lan để thực hiện các giao dịch ngân hàng di động”, ông phát biểu.
Khi các nền tảng thanh toán số như Alipay, WeChatPay hoặc Line Pay mở rộng trong khu vực, Ngân hàng Thái Lan đã phát triển nền tảng riêng của mình với tên PromptPay. Các nước như Singapore, Malaysia và Indonesia cũng có hành động tương tự.
Ông thống đốc giải thích rằng PromptPay là nỗ lực ngăn chặn hệ thống thanh toán của Thái Lan bị “vỡ vụn” khi sử dụng trên nền tảng của đối tác thứ ba. Sự đổ vợ đó sẽ dẫn đến việc khách hàng bị chặn ngay chính trên PromptPay. “Chúng tôi muốn duy trì giá trị của hệ thống thanh toán của Thái Lan”, ông khẳng định
Hợp tác an toàn mạng cũng là một ưu tiên. Ông Veerathai nói các cơ quan chức năng của một nước không thể đương đầu với “nguy cơ xuyên biên giới”.
ASEAN đang xem xét xây dựng hệ thống chia sẻ thông tin mạng. “Các nền tảng hiện nay được xây dựng cho khu vực tư nhân hơn là cơ quan kiểm soát trung ương. Hình thành nền tảng mới cho các ngân hàng trung ương trong khu vực là một đề tài thảo luận tại hội nghị các bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương trong năm nay”, Thống đốc Veerathai thông báo.
Thái Lan đã hành động trước. Tháng 9/2018, Thái Lan hợp tác với Nhật Bản mở viện đào tạo an toàn mạng dành cho cả khu vực. “Chúng tôi cần các chuyên gia có hiểu biết sâu sắc và có năng lực đương đầu với các cuộc tấn công mạng, nhất là vào hệ thống ngân hàng”, ông nói.
Song Hảo (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này