
09:06 - 17/01/2023
Tiến sĩ vật liệu và năng lượng mang công nghệ về đồng bằng
Với phát minh công nghệ in offset CTP, TS. Nguyễn Thanh Mỹ đã góp phần thay đổi cục diện ngành in ấn xuất bản thế giới. Nay những người nông dân ở đồng bằng lại biết đến ông là ông “nông dân công nghệ cao”.

Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ (trái) cùng các chuyên gia nước ngoài trao đổi về hệ sinh thái và phát triển nông nghiệp bền vững ở ĐBSCL.
Ông TS. khoa học vật liệu và năng lượng tại Canada và Mỹ đó đã làm những gì ở đồng ruộng miền Nam?
Trước khi trở thành doanh nhân, TS. Thanh Mỹ sở hữu hàng trăm bằng sáng chế cùng bề dày kinh nghiệm khi từng làm việc tại những công ty lớn ở quốc tế như IBM, Sun Chemical, Kodak Polychrome Graphics. Đến năm 1997, ông chính thức bước vào lĩnh vực khởi nghiệp với mở đầu là công ty American Dye Source (ADS). Năm 2004, ông thành lập tập đoàn Mỹ Lan và làm việc với vai trò là CEO của tập đoàn cho đến khi về hưu.
Bắt đầu bằng trạm quan trắc độ mặn nước sông Cổ Chiên
Khi về sống ở cù lao Long Trị, ông tò mò tự hỏi, sao cây trồng xung quanh đang dần bị héo và cây xanh chuyển sang màu nâu? Dân trả lời: vì không có nước để tưới, chỉ có nước mặn. Tìm hiểu tiếp, ngày có những lúc độ măn nước sông thay đổi, biết khi nào nước ngọt thì tưới cây được.
Vậy là nhen nhóm ý tưởng khởi nghiệp trong ông. Ông tìm đến kỹ sư của công ty Mỹ Lan anh Hồng Quốc Cường bàn chuyện làm phao quan trắc, thả xuống sông thì sau mỗi 15-20 phút nó sẽ gửi thông tin về độ mặn, độ pH, mực nước… là biết lúc nào nước sông ngọt. Ba tuần sau, cả hai đã có phao quan trắc đầu tiên thả dưới sông.
Đạt hiệu quả cao nên ông tiếp tục làm thêm phao quan trắc thứ hai để có thể mở rộng nhiều trạm hơn rồi mở rộng tiếp, cứ như vậy ông xây dựng được hệ thống 3 trạm phao quan trắc nối tiếp ra biển.
Năm 2015 – 2016 là giai đoạn mà các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long cũng như tỉnh Trà Vinh gặp phải mùa khô lịch sử. Nhận thấy vấn đề khó khăn này cũng chính là cơ hội tốt để ứng dụng công nghệ 4.0 vào nông nghiệp, ông lập công ty khởi nghiệp Rynan Technology Việt .
Nhưng cảm biến trong các phao gặp nước phèn luôn phải thay mỗi ba tháng, tốn tiền mua. Ông quyết định tự sản xuất hệ thống cảm ứng cho trạm quan trắc. Ông đã nghiên cứu sâu tìm được nguyên nhân là do hệ thống cảm ứng vận hành bằng pin bên trong nên khi thả xuống nước, đặc biệt là nước mặn sẽ rút ngắn thời gian sử dụng. Ông quyết định sử dụng pin năng lượng mặt trời để có hiệu quả hơn.
Ông Nguyễn Thanh Mỹ cho rằng: “Khởi nghiệp là bằng trái tim chứ không phải bằng bao tử. Người khởi nghiệp đầu tiên là phải nhìn thấy nhu cầu tại cộng đồng của họ hoặc là vấn đề của xã hội rồi có ý tưởng để giải quyết”.
Tại sao lại xây dựng mạng lưới giám sát sâu rầy?
Người dân sinh sống ở cù lao Long Trị nơi ông sinh sống hiện nay trồng trọt nhiều loại trái cây với diện tích lớn thường bị sâu rầy phá hoại nên họ phải phun nhiều thuốc bảo vệ thực vật. Ông xây dựng hệ thống giám sát sâu rầy thông minh giúp người nông dân dễ dàng theo dõi sâu bệnh và xác định thời gian phun thuốc hợp lý. Hệ thống mới sử dụng đèn LED có thể thu hút nhiều côn trùng hơn, sau đó sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tự động nhận dạng các loại sâu rầy và phân tích. Ngoài ra, thiết bị còn có khả năng tự động vệ sinh và làm sạch đảm bảo dữ liệu luôn cập nhật chính xác.
Hệ thống giám sát sâu rầy thông minh của ông – công ty Rynan Technologies được đặt ở nhiều xã trở thành một mạng lưới rộng lớn với gần 55 trạm và nay đã mở rộng thành bản đồ giám sát sâu rầy. Điều này cho phép drone tự động bay đến đúng điểm có sâu bệnh và dùng đúng loại thuốc, phun đúng liều lượng (spot spraying). Sự trợ giúp này giúp người nông dân giảm hơn 90% liều lượng sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Ăn và cúng?
Khi một người làm nghiên cứu khoa học đi làm kinh doanh, người ấy luôn phải cân bằng giữa cống hiến và lợi ích. Nghiên cứu và kinh doanh để tồn tại song song quả thực đặt ra nhiều khó khăn. Dù tìm ra giải pháp hiệu quả nhất, giải quyết hết những trăn trở của người dân nhà nghiên cứu làm kinh doanh đó không được quên tính thực tiễn, chi phí, cách thức vận hành sao cho đạt hiệu quả.
Để có thêm sản phẩm kinh doanh, ông và cộng sự cùng nhau sản xuất máy in phun Date Code cho các mã vạch, định danh, QR,.. được xuất khẩu qua 72 quốc gia trên thế giới. Doanh thu từ sản phẩm này được dùng để xoay vòng phục vụ cho các công việc khác. Từ cơ chế điều hòa vốn mà hiện nay công ty Rynan Technology đang bước vào giai đoạn hòa vốn (Break – even) và không còn lỗ nhiều như các năm trước.
Cơ chế tự nuôi là phương pháp hiệu quả giúp Rynan có thể cân bằng được giữa việc giúp cộng đồng và cũng giúp doanh nghiệp đạt được doanh thu tốt hơn.

Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ (phải) trao đổi cùng Tiến sĩ Nguyễn Quân – nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (trái).
Từ quan trắc nước đến trạm bắt côn trùng đến mô hình TOMGOXY
Ngành tôm Việt Nam xuất khẩu mạnh nhưng gây ô nhiễm môi trường, không thể lấy chất thải hữu cơ ra khỏi ao nuôi. Sau nhiều chuyến đi thục tế và nghiên cứu, ông đưa ra mô hình TOMGOXY (viết tắt của tôm giàu oxy) – hình thức siêu thâm canh giàu oxy công nghệ số. Mô thức có nghĩa là tư duy, lý thuyết và những tiêu chuẩn mới… đáp ứng nhu cầu mới của xã hội.
Thay vì phương pháp sục không khí để tăng oxy hòa tan cơ học với hiệu quả dưới 2%, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ đã thay đổi nguyên lý dòng chảy ứng dụng công nghệ số thì hiệu quả thu được là 90% . Chỉ cần đưa dòng chảy về một chiều đảm bảo tốc độ dòng nhanh hơn nhằm tránh thất thoát oxy. Đồng thời, lắp đặt xi phông dẫn ra ngoài giải quyết vấn đề chất thải hữu cơ không tan trong nước. Ông đã đầu tư vào trang trại nuôi tôm 7,5 hecta của các nhân viên Rynan xây dựng và áp dụng mô thức TOMGOXY. Sở dĩ làm như vậy vì muốn người dân tin vào hiệu quả cao mà mô thức mới mang lại.
Công nghệ đi cùng mô hình kinh doanh, đó là cách ông “make money”. Có ba mô hình kinh doanh song hành cùng mô thức TOMGOXY: thứ nhất là hợp tác đầu tư, khi người dân có đất mà không có đủ tiền xây dựng hệ thống. Thứ hai là chuyển giao công nghệ khi người dân đã có điều kiện để xây dựng. Khi đó, công ty giúp quản lý dữ liệu, cung cấp vật tư đầu vào với giá rẻ hơn và thu mua tôm thì đắt hơn. Thứ ba là sẵn sàng chuyển giao công nghệ cho các công ty lớn như Minh Phú, Việt Úc và tính toán chi phí bản quyền.
Công ty ông Mỹ đang hợp tác với tỉnh Đồng Tháp về chuyển đổi số
Đơn vị cụ thể của Đồng Tháp hợp tác với ông Thanh Mỹ là Sở Nông nghiệp & PTNT… Chuyển đổi số có ba phần, đầu tiên là số hoá dữ liệu, thứ hai là số hoá quy trình, thứ ba là quản lý số. Hai phần đầu là số hoá dữ liệu cần có sự hỗ trợ bên sở nông nghiệp, phòng nông nghiệp, phòng khuyến nông. Tất cả các dữ liệu được nhập vào file excel được chuyển qua nền tảng gọi là VDAPES (VietNam Digital Agriculture Platform Ecosystem) – Hệ sinh thái nền tảng nông nghiệp số Việt Nam. Tỉnh Đồng Tháp có khả năng chuyển đổi số nhanh hơn so với các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, hơn thế nữa phòng nông nghiệp sẵn sàng thay đổi công nghệ, tiếp thu cơ chế mới và đội ngũ nhân viên năng động. Đồng thời công ty Rynan đã lấy dữ liệu ảnh viễn thám từ vệ tinh xuống để xem tình hình vụ mùa và sâu rầy. Từ cơ sở dữ liệu này phải kết hợp cùng dữ liệu tại các trạm giám sát trên mặt để để có thể cân chỉnh chính xác dữ liệu trên điện toán đám mây. Giống như Đồng Tháp đang có hiện trạng lũ lụt xảy ra trong những năm gần đây, dữ liệu từ viễn thám cho thấy 70% Đồng Tháp nằm dưới nước nhưng độ cao mực nước chưa xác định nên các trạm giám sát mặt đất sẽ làm nhiệm vụ này. Hai cách làm đối chiếu song song nhằm đưa ra kết quả chính xác với thực tế nhất.
Việc chuyển đổi số hiện nay đang ở giai đoạn nào?
Hiện nay tỉnh Đồng Tháp đang thực hiện số hóa dữ liệu. Các dữ liệu nông nghiệp được chuyển hóa vào trong dịch vụ điện toán đám mây (cloud service). Dịch vụ này bao gồm ba lớp, đầu tiên là IAAS (Infrastructure as a Service) là cơ sở hạ tầng; thứ hai là PAAS (Platform as a Service) là dịch vụ nền tảng; thứ ba là SAAS (Software as a Service) là dịch vụ phần mềm. Để hoàn thiện các lớp phải có sự đầu tư trang thiết bị mặt đất và cảm ứng nhằm thu thập dữ liệu chính xác, đầy đủ. Tiêu biểu như cơ sở dữ liệu của Rynan ở Đồng Tháp thì có thể biết được chính xác trồng lúa gì, vị trí ở đâu, thời gian thu hoạch, tình trạng giống cây,… Việc nắm các thông tin dữ liệu giúp Sở Công thương, Sở Nông nghiệp hay các thương lái thu mua liên quan có thể nắm rõ.
Ông Mỹ rất an tâm khi thấy tỉnh Đồng Tháp nhạy bén trong chuyển đổi số qua liên kết chặt chẽ các thông tin và đội ngũ nhân viên rất nhiệt tình, chịu khó. Sau Đồng Tháp, ông Mỹ mở rộng sang Bến Tre và nhận được nhiều đồng thuận từ người dân.
Việc ứng dụng công nghệ vào nông nghiệp đã mang lại nhiều hiệu quả cho người nông dân. Những đóng góp của Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ không chỉ góp phần phát triển tỉnh Đồng Tháp, Trà Vinh, Bến Tre mà còn góp phần khơi mở quan trọng cho toàn bộ hệ thống trên toàn quốc.
Vũ Khánh (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này