11:30 - 20/02/2024

Ba ơi, Hà Nội dừa!

“Chưa bao giờ Hà Nội nhiều dừa xiêm đến thế, dừa quả bán khắp các vỉa hè, đó ba ơi”, cô gái Sài Gòn ra Hà Nội, mách ba cô ở tận Sài Gòn, một cách phát hiện nhanh hơn một nhà báo tin tức 24h.

Xe dừa đi vào phố, ngõ Hà Nội.

Xôi dừa

Có một thời chưa xa, Hà Nội nổi tiếng ăn sáng với xôi dừa của U Năm ở chợ Giời, mạn phố Huế rẽ vào mua quà sáng. Xôi dừa lốm đốm hạt vừng vàng, rắc lên một nhúm dừa sợi, hoặc ăn xôi trộn sen cũng có thưa thoáng sợi dừa. Thúng xôi ở ngõ Tức Mạc gần chợ Ga Hàng Cỏ đắt đến xếp hàng mua. Còn xôi dừa người Phú Thượng làm từ ba giờ sáng với năm loại xôi, bán ở ngõ Hàng Hòm, hay ra Pháo Đài láng, gói xôi có trộn vừng vàng, dừa sợi tơi, trắng rắc phủ lên. Bữa sáng ăn gói xôi từ cái thuở năm xu một gói, thì nay đã năm ngàn đồng bạc, ai ăn khỏe gọi gói mười ngàn đồng, là no bụng, chắc dạ đi làm.

Không chỉ riêng bà Năm chợ Giời (chợ Hòa Bình) lớn nhất Hà Nội có đủ trăm thứ bán mua trên đời, đến cả xôi dừa cũng nổi tiếng cho các bà đi chợ sớm mua quà sáng cho gia đình. Ngoài Bắc, người nghèo, chẳng thể sáng nào cũng phở, bún thang, hay bún riêu cua. Người lao động tự do, số đông vẫn chỉ chăm chăm mua gói xôi dừa, xôi xéo, xôi ngô, cho chắc dạ, năm ngàn bạc ăn cho chắc bụng.

Xế trưa hay lúc mặt trời đứng bóng, ăn quà vặt Hà Nội tràn lan chè dừa, chè Thái cũng có nước cốt dừa; món chè cốm mùa thu cũng có dừa rắc lên bát, lên chiếc bánh cốm xanh xanh phủ vài sợi dừa trắng, chè thập cẩm cũng có dừa thêm nếm. Hà Nội kính thưa các loại chè dừa.

Món ngon không chỉ có chè dừa, xôi dừa hay bánh cốm dừa, mà ngay cả que kem Tràng Tiền cũng có kem dừa, kem dừa cà phê, kem cốm dừa, ở hiệu kem Bốn mùa bên hồ Gươm cũng mời chào khách quốc tế. Vị dừa đã chan cả vào hạt lúa, làm nên xôi dừa, chan vào cốc thạch sương sáo làm nên thạch cốt dừa Cao Bằng, vị Cao Bằng, Bến Tre. Chan vào lá nếp và thạch rong biển làm nên vị của món ngon có đủ đất và nước và hương cây ba miền.

Xôi dừa quà sáng và chè dừa sáng trưa chiều.

Nước dừa

Dừa Bến Tre, hay dừa Tây Ninh, chỉ biết dừa xiêm ngọt, bổ rẻ đã thịnh hành, đã trở thành món quà của cả người đi làm, chiều lòng cả sở thích của bà mẹ trẻ đang vác bụng bầu, họ uống nước dừa xiêm là nhu cầu không thể thiếu hàng ngày. Đơn giản vì dừa rẻ, có 8 ngàn đồng một quả, đầy đường Lạc Long Quân, chợ Hà Đông và vỉa hè đường Lê Văn Lương. Không cứ mùa nào, dừa xiêm về Hà Nội đang rộ và rẻ, nên hàng ngày có người vẫn dùng nước dừa uống cho đẹp da, mát bổ cơ thể.

Chị Tĩnh chuyên thồ dừa xiêm bằng chiếc xe ba gác, một ngày kéo hơn một trăm quả dừa đi bán dạo, cũng lãi được ba trăm ngàn, đó là dậy từ 5 giờ sáng kéo dừa từ bến xe Nước ngầm lên phố. Kéo đi hết phố Kim Đồng, Trương Định, Đại La, sang Trần Đại Nghĩa, qua trường Đại học Kinh tế quốc dân là hết dừa. Dừa xiêm Bến Tre đã tạo ra một cơ hội mới, tạo ra việc làm cho người đi bán dạo, kiếm cơm qua ngày. Người bán dạo chở dừa cho quán cà phê, và họ bán dừa nước trong quán với giá đắt gấp đôi cho nhu cầu các đôi bạn trẻ yêu nhau có chỗ ngồi và uống nước dừa. Có quán bán kèm chè dừa, chè thập cẩm, chè Sài Gòn cho người Sài Gòn nhớ Hà Nội, mà ngồi nhớ vị của quê hương bản quán của mình.

Đời một con người dù đã đi dài rộng khắp nơi, dù đã nếm đủ món ngon tinh hoa của nghệ thuật ẩm thực, dù có sự tinh tế của người thưởng lãm, mỗi khi chúng ta sống chậm lại, hương vị của dừa xiêm Bến Tre dù đã chế biến, sáng tạo ra nhiều món ngon từ trái dừa nhỏ, trái dừa nhỏ hơn cả ánh trăng rằm, từ món cơm dừa, xôi dừa, chè dừa, kem dừa… dừa vẫn giữ nguyên hương vị xứ sở: “dừa Bến Tre!”.