Xe rác nhong nhong trên phố đến bao giờ?

“Đã đến lúc phá bỏ thế “bất khả xâm phạm” của nhóm thu rác dân lập thông qua tổ chức đấu thầu công khai, minh bạch.

“Một thành phố đang chi hàng chục vạn tỷ đồng để thực hiện các chương trình chỉnh trang đô thị. Vậy mà, chuyện xe rác dân lập gây phản cảm, nhưng tồn tại từ hàng chục năm qua vẫn chưa có cách giải quyết. Thật là vô lý”, ông Nguyễn Anh Tuấn (giám đốc một công ty du lịch tại quận Tân Phú, TP.HCM) bức xúc.

“Bom dơ” khắp nơi

Ông Tuấn bực bội với hình ảnh những chiếc xe ba gác chở đầy rác, còn người xếp rác ngất ngưởng bon bon trên đường phố bất kể sáng, trưa, chiều và tối. Rác không được che kín nên đi tới đâu là mùi hôi thối lan toả tới đó. Thùng xe ba gác chở rác bị lủng, nước rỉ rác vương vãi khắp các tuyến đường, người dân hai bên đường không ít lần chửi đổng. Khổ nhất là người đi đường. Kẻ bịt mũi, người vội vàng tránh xa những chiếc xe rác. Khổ nhất là những chiếc xe ba gác chở rác bị vướng trong giờ cao điểm. “Gặp những chiếc xe rác, về nhà chẳng muốn ăn uống gì”, ông Tuấn nói.

Ở TP.HCM, chuyện những người thu gom rác không lấy rác đúng giờ diễn ra phổ biến, thậm chí là không lấy rác nhiều ngày. Còn vì sao không lấy rác có hàng trăm lý do. Có thể là người lấy rác bệnh, gia đình có việc, xe hư, hoặc có hộ dân quên đóng tiền… “Họ thích dời lịch lấy rác lúc nào là quyền của họ.Chẳng ai làm gì được”, lãnh đạo quận 4 nhận xét trong buổi họp với lãnh đạo thành phố về vấn đề xử lý rác hiện nay.

Hậu quả của việc lấy rác tuỳ tiện của những người thu rác dân lập là rác dồn nhiều ngày, ùn ứ ở các trạm trung chuyển, nên các xe ép rác chở không kịp. Đầu tháng 5, rác ùn ứ tại hai trạm trung chuyển rác ở phường Hiệp Bình Chánh và phường Tam Phú (quận Thủ Đức) đã làm người dân khu vực này phản ứng gay gắt.

Bất khả xâm phạm?

Hiện TP.HCM có khoảng 1.000 xe ba, bốn bánh tự chế và hơn 2.500 thùng gom rác loại 660 lít của những người thu rác dân lập đang hoạt động. Đa số các phương tiện đã cũ, khoảng 45% không có hệ thống thu gom nước rỉ rác, che chắn mùi hôi. Năm 2016, UBND TP.HCM đã giao sở Tài nguyên và môi trường triển khai kế hoạch chuẩn hoá phương tiện thu gom rác thuộc các nhóm thu rác dân lập, giám sát việc thu gom rác phải đảm bảo đúng giờ, không được để rác ùn ứ trong khu dân cư, hoặc tuỳ tiện chạy trên đường cản trở giao thông và ô nhiễm môi trường. Theo kế hoạch này, xe vận chuyển rác từ nội đô đến các bãi rác tập trung phải sạch sẽ, còn người thu gom có bảo hộ lao động…

Từ đó đến nay đã hai năm, nhưng theo đại diện các quận, huyện trên địa bàn TP.HCM, những người thu rác dân lập vẫn cứ ì ra đó. Lý do họ đưa ra là không có tiền thay thế phương tiện, chuyện chậm lấy rác trong khu dân cư là vì xe hư và toàn đưa ra những lý do khách quan, dù nhiều người “tố” là họ tuỳ tiện. Nhiều quận làm căng đòi thu xe không đảm bảo, đòi tuân thủ giờ giấc lấy rác nếu không sẽ xử lý, nhưng họ cũng mặc kệ! Bắt buộc không được, phải xoay qua vận động, nhưng lần nào vận động cũng bị phản đối. Cuối cùng chính quyền… bó tay!

Tại sao lực lượng rác dân lập “mạnh” đến vậy? Nếu ai hiểu lĩnh vực này, có thể trả lời ngay là các nhóm thu rác dân lập không khổ như họ than, mà đang biết cách nắm thế… độc tôn. Để làm chủ địa bàn thu gom rác phải chi hàng trăm triệu đồng! Cơ chế hoạt động của những nhóm thu gom rác dân lập đang tồn tại và phát triển theo kiểu “phi chính thống”, sang nhượng bằng những hợp đồng viết tay hoặc “cha truyền con nối”.

Thu gom rác dân lập là một “thế giới ngầm”. Họ đã nhiều lần gây áp lực đối với chính quyền khi lấy người dân làm “con tin”, bằng cách để rác ùn ứ trong khu dân cư. Sở dĩ nhóm rác dân lập lộng quyền, là do hiện nay các công ty dịch vụ công ích thuộc UBND các quận, huyện chỉ thu gom rác sinh hoạt ở các tuyến đường lớn, còn các con hẻm là là “xã hội hoá” dành cho nhóm thu rác dân lập. Vì lẽ đó, họ có quyền áp đặt cuộc chơi theo cách của họ: không lấy rác đúng giờ, không chịu chuyển đổi phương tiện… Đã có những nhóm thu rác dân lập chuyển từ xe ba – bốn bánh sang xe tải nhỏ, nhưng số lượng còn quá ít.

“Đã đến lúc phá bỏ thế “bất khả xâm phạm” của nhóm thu rác dân lập thông qua tổ chức đấu thầu với điều kiện phương tiện an toàn, vệ sinh và cam kết những nguyên tắc với các hộ dân, lúc đó mới mong xoá được những hình ảnh phản cảm mà những người thu rác dân lập tạo ra hàng chục năm nay”, ông Tuấn chia sẻ.

Giang Thanh – Đằng Giang (theo TGTT)

Ý kiến của bạn về bài viết

Không có chức năng bình luận cho bài viết này