09:03 - 25/01/2016
Vũ Kim Hạnh: Chuyện kể về bạn bè tôi… (P.1)
Làm nông kiểu khác và những hành trình mới, đó là câu chuyện về những người bạn tôi đang bán xoài sấy, nấm rơm, gạo sạch hay đang bán bếp. Nhưng tôi không marketing cho sản phẩm của họ…
Ai đó vừa kêu lên, mùa đông năm nay sao kỳ lạ. Mùa đông gì mà… miền Trung thường ẩm ướt lạnh lẽo thì đang oi bức, còn vùng lũ Đồng Tháp Mười thì chẳng thấy lũ đâu, phù sa đi vắng, cá linh chừng biến mất, nước mặn vào sâu trong đồng…
Cái sự kỳ lạ này, nỗi lo vô hình đang hiển hiện dần, trong thâm sâu đã thôi thúc bạn bè tôi bắt tay vào công việc mới, hay khởi đi những chặng hành trình khác.
Nói gọn về họ, thì họ đang bán xoài sấy, nấm rơm, gạo sạch hay đang bán bếp. Nhưng tôi không marketing cho sản phẩm của họ, tôi kể về những chặng đường mới làm ra những sản phẩm mới rất khác trong niềm khát khao góp những nét phác hoạ cho diện mạo một nền nông nghiệp mới của Việt Nam.
Mít xoài mận ổi may áo mới…
Cửa hàng còn chưa khai trương, anh mời tôi vào xem các sản phẩm sắp tung bán Tết. Xoài sấy dẻo “áo” sôcôla.
Tôi vuốt chầm chậm cái bao bì mượt mà, sang trọng, nghe vị ngọt dịu nguyên sơ của xoài hoà vị đắng tinh tế của sôcôla tan trên lưỡi, và chợt cảm động.
Như thấy được biết bao nhọc nhằn cùng niềm say mê sáng tạo. Xoài cát chu Đồng Tháp, cacao Bến Tre qua dây chuyền Vinamit Bình Dương, từ cửa hàng organic Sài Gòn này mai kia sẽ bay đến châu Âu, Úc, Mỹ. Bên cạnh là những gói ổi, mận, khoai tím… của Vĩnh Long, An Giang, Tiền Giang đều đã mặc áo mới.
Vụt đến trong đầu tôi những lần anh kể về các chuyến đi, đi thăm nông trại ở Cam Ranh, kiểm tra lắp dây chuyền sấy mới, nghe công thức chế sôcôla (từ thứ cacao nguyên liệu của Bến Tre đã được chuyên gia ẩm thực quốc tế đánh giá là ngon nhất thế giới), gặp chuyên gia tư vấn về giấy chứng nhận organic của USDA, đi Đài Loan học làm phân vi sinh, gặp chuyên gia châu Âu về công nghệ sinh hoá, gặp hoạ sĩ thiết kế cửa hàng cùng chuyên gia tư vấn về franchise…
Xếp lại, chắp nối lại những mảnh Lego ấy, chợt nhận ra, à, đúng là đủ các bước, các thành tố của chuỗi giá trị rau quả sạch xuất khẩu.
Vinamit và Nguyễn Lâm Viên từ lâu được biết với đủ loại rau quả sấy bán nhiều nơi trên thế giới, bán chính ngạch ở nhiều siêu thị lớn Trung Quốc, và nay, anh đang chuẩn bị công phu trình làng nhãn mới, Vinamit Natural, Vinamit Organic đúng xu hướng lớn nhất của tiêu dùng thực phẩm thế giới hiện nay: an toàn, hữu cơ, dinh dưỡng.
Hôm trước, lặng lẽ anh nhắn cho tôi một tin ngắn khi nghe chuẩn bị bàn về hội chợ Hàng Việt Nam chất lượng cao 2016, năm mà chương trình tròn 20 tuổi: chị sẽ thấy xuất hiện một Vinamit hoàn toàn khác và mới.
Cái giá của mấy năm trời…
Cuộc chiến của chàng trai Hồng Ngự trồng lúa sạch
Cánh đồng lúa sạch của Võ Văn Tiếng cách biên giới Campuchia chừng 8km. Là khá xa với Sài Gòn, tôi vẫn được tin em hàng ngày qua face. Tiếng đang tiếp tục thử nghiệm phương pháp trồng lúa sạch mùa thứ hai, giảm hơn nữa lượng phân hoá học, thay dần bằng phân vi sinh và hữu cơ và tuyệt đối không xài thuốc diệt cỏ, trừ sâu.
Sau mấy tháng đầu năm 2015 đi dọc hết các tỉnh Tây Bắc, Bắc Kạn, Điên Biên, Hà Giang, Cao Bằng, chiêm nghiệm cách trồng lúa theo tự nhiên của người dân tộc, phối hợp với kỹ thuật, kinh nghiệm làm lúa hàng hoá của đồng bằng sông Cửu Long, Tiếng bắt đầu làm lúa kiểu khác.
Mấy ngày này, em đang ráo riết làm cỏ lúa, xua các con thiên địch chiến đấu với sâu, rầy phá lúa. Lối xóm đang làm lúa ở những cánh đồng bên cạnh thấy lạ, phản đối và khích bác, vì đã 40 ngày qua, Tiếng chưa một lần xài thuốc diệt cỏ, diệt rầy trong khi họ đã “xử” ba cơn dịch với bốn, năm đợt xịt thuốc.
Tiếng chậm rãi trấn an họ, lúa đang bị cảm cúm, mình dập thuốc nó sẽ lờn, cứ dùng các con thiên địch ăn sâu rầy, chăm sóc kỹ, nó sẽ khỏi bệnh mà. Và đến nay, lúa của Tiếng vẫn khoẻ trong khi chung quanh tiếp tục xài thuốc. Tôi đoán là Tiếng còn có một cuộc chiến lặng lẽ nữa trong lòng.
Anh chàng hướng đạo có máu du mục từng đi xe đạp chu du từ Nam ra Bắc, và đi bộ khắp đất Bắc vừa đi chơi vừa làm thuê không bỏ một đồng trong túi… hẳn mùa này đang rục rịch thèm đi lắm mà phải tự trói chân mình với mảnh ruộng và cái chòi cô độc giữa đồng, để mà “nhất quyết không xài thuốc sâu, liều thêm lần nữa lấy kinh nghiệm truyền cho các chú mùa tới liều theo mình luôn”.
Mùa đầu, với 1,7ha, Tiếng thu hoạch được 4,1 tấn lúa cao cấp Nàng Hoa (70% sản lượng nếu so kiểu làm cũ). Anh dành cho nhà ăn một ít, còn đem bán ở Sài Gòn đo thị trường. Giờ là mùa thứ hai rồi. Tiếng thiết tha muốn hướng dẫn các bạn trẻ quê anh cùng làm lúa sạch, để có thêm người thành công thì sẽ kéo được thêm nhiều xã, huyện khác cùng làm, bảo đảm sức khoẻ cho người trồng lẫn người ăn gạo.
Lần gặp Tiếng ở cái chòi cheo leo trên mô đất giữa đồng, tôi nghe Tiếng nói mấy lần: “Quê con giàu có lắm cô, cô nhìn con kênh này đầy cá nhưng người dân cứ tự do đánh bắt kiểu huỷ diệt, bắt hết cá con thì còn gì để khai thác lâu dài, tài nguyên giàu mấy rồi cũng cạn”.
Tình yêu nào thôi thúc chàng trai chưa một ngày học đại học này chạm tới những vấn đề thời đại toàn cầu về một nền nông nghiệp sạch: coi trọng sức khoẻ của người trồng, người tiêu thụ và sức khoẻ của đất, nước, thiên nhiên?
Ở cách Tiếng không xa, cũng trên tỉnh Đồng Tháp, một người làm nông khác lại đang miệt mài trong phòng thí nghiệm cùng các kỹ sư trẻ tìm ra giải pháp mới ứng dụng công nghệ sinh học tạo ra những chế phẩm mới từ các phụ phẩm của cây lúa, con cá.Phạm Minh Thiện nắm vững lý thuyết, anh nói về Gamma Oryzanol say sưa như những người trẻ khác kể chuyện phim Fast & Furious hay Hunger Games. Anh cũng say sưa với nhà màng và rơm sạch đang cho ra những mẻ nấm rơm sạch đầu đời “nướng mọi ngon tuyệt vời”.
Đó là sản phẩm đầu tiên mà công ty mới Cỏ May Essential đang kiên trì theo đuổi, biến những phụ phẩm của cây lúa (rơm, rạ, cám, trấu…) thành… chính phẩm. Đầu tư hơn 20 tỷ cho một trung tâm thí nghiệm để thực hiện giấc mơ đem công nghệ mới, công nghệ cao tạo ra giá trị gia tăng cao cho nông sản thay vì cứ mãi “lấy công làm lời”, Thiện muốn làm khác theo cách chuyên nghiệp, công phu và không ngại rủi ro, thất bại.
Một lần, anh hỏi tôi, nếu không có doanh nghiệp thì người nông dân nào dám chọn giống lúa mùa dài gấp đôi thời gian và không xài hoá chất để có gạo sạch, ngon và giá cao? Anh là lớp doanh nhân – nông dân mới kinh doanh nông sản kiểu khác, chấp nhận mọi sáng tạo nhưng có kỷ luật sắt: không hại môi trường và mang giá trị cao cho xã hội.
Kim Hạnh
Thế Giới Tiếp Thị
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này