08:02 - 09/02/2016
Rồi 30 năm sau, về đâu người nội trợ toàn cầu?
Câu chuyện 30 năm gói gọn đổi thay ghê gớm của ngành bán lẻ. Điểm mốc 2016 lại là tâm điểm của 30 năm này.
Nghiên cứu mới đây của McKinsey về thay đổi của thế giới 15 năm qua cho thấy. Năm 2000, 30% dân số các nước đang phát triển phải sống ở mức vô cùng nghèo khó, nay, con số này dưới 15%.
Chỉ 12% dân số lúc đó sở hữu một máy điện thoại di động, bây giờ là hơn 60%. Facebook lúc đó còn là một hạt bụi lơ lửng đâu đó và giờ đã có tới khoảng 1,5 tỷ người sử dụng. Những thay đổi trong cách sống, suy nghĩ, mua sắm đang liên tục gia tăng.
trong 15 năm qua, ngành bán lẻ thế giới chứng kiến nhiều thay đổi “vật đổi sao dời”. Năm 2000, Kmart là nhà bán lẻ lớn thứ ba của Mỹ với doanh số 36 tỷ USD, tới năm 2014, doanh số này đã giảm tới 2/3.
Cùng kỳ, doanh số hàng năm của Amazon đã tăng từ 2,8 tỷ USD lên 89 tỷ USD, còn Alibaba, vừa sinh nhật lần 15 năm 2014 thì ngay lần IPO đầu tiên đã được định giá 25 tỷ USD. Vô số công ty hàng tiêu dùng từng dẫn đầu năm 2000 giờ đã bị mua lại bởi nhiều tay chơi nhỏ hơn.
Những xu hướng nào đáng quan tâm nhất?
Đâu là các xu hướng chính đang bắt đầu và sẽ có ảnh hưởng nhất đến ngành tiêu dùng. McKinsey chia các xu hướng thành năm mảng chính: sự thay đổi của người tiêu dùng (NTD), những biến động địa chính trị, các mô hình tiêu dùng cá nhân mới, các tiến bộ công nghệ và những chuyển dịch trong cấu trúc ngành.
Một xu hướng rõ là tiêu dùng của khách hàng trung lưu toàn cầu sẽ tăng mức gấp ba khi tới năm 2030 hay hơn 75% dân số thế giới sẽ có điện thoại di động.
Mỗi xu hướng cũng sẽ có một mức độ tác động khác nhau đối với các ngành công nghiệp tiêu dùng. Bằng việc nhìn vào những xu hướng có tác động cao, chúng ta có thể xây dựng được một cơ sở căn bản để xem xét bức tranh tổng thể về ngành tiêu dùng trong 15 năm nữa.
Với mức độ dân số đô thị tăng mức 65 triệu mỗi năm, đa số dân số tiêu dùng sẽ là dân đô thị. Khoảng 75% trên tổng dân số 8,5 tỷ vào thời điểm năm 2030 sử dụng internet và mobile. Tầng lớp trung lưu ở các thị trường đang phát triển sẽ ngày càng lớn lên, chi tiêu lớn. Dữ liệu lớn (big data), số hoá và phân tích cần dùng để phân tích tốt hơn.
Năm câu hỏi trọng tâm
Nghiên cứu của McKinsey cho thấy đã có gần 20% công ty hàng tiêu dùng gặp khó khăn tài chính – nên cần nghiên cứu, xác định các xu hướng trọng tâm.
1. Điều gì tạo nên sự khác biệt của ta?
Ngành bán lẻ có tính cạnh tranh đỉnh điểm, các công ty cần phải sẵn sàng để đánh giá và tư duy lại hệ thống kinh doanh của họ. Nhiều công ty đã có quyết định mạnh mẽ là loại bỏ những gì không tạo nên sự khác biệt, chỉ giữ lại những gì là lợi thế cạnh tranh duy nhất so với đối thủ. Như Coca-Cola đã dẹp việc sở hữu hệ thống phân phối của công ty này tại Mỹ trong hai năm qua, hay việc P&G đã loại bỏ 100 thương hiệu để chỉ tập trung vào khoảng 70 thương hiệu chính.
2. Làm sao gắn kết, tương tác liên tục với người tiêu dùng?
Trả lời câu hỏi này, lại phải chú trọng tới các câu hỏi phụ như: Ta đã quan tâm đủ chưa tới truyền thông xã hội? Mạng xã hội đã trở nên vô cùng quan trọng trong việc tác động tới quyết định mua hàng. Kết quả một nghiên cứu gần đây, có tới 26% quyết định mua hàng là do tác động của mạng xã hội.
Khi điện thoại thông minh trở nên thông minh hơn, các mạng xã hội trở nên tinh tế hơn, thì NTD thường xuyên chia sẻ ý kiến của họ về các sản phẩm, dịch vụ… và có khả năng áp đặt quan điểm của họ lên những người khác. Các công ty không thể bỏ qua những cuộc đối thoại của họ mà cần phải đầu tư nhiều hơn để lắng nghe và còn tạo thêm các hiệu ứng trên mạng xã hội.
Câu hỏi phụ nữa có thể là Làm thế nào để ta gắn kết NTD vào việc sáng tạo thương hiệu? Những điểm tiếp xúc khách hàng mới nào mà ta có thể cung ứng? Với những câu hỏi này, các công ty cần tạo ra một môi trường đa kênh để tương tác với khách hàng đa dạng hơn, liên tục và trực tiếp hơn.
Ví dụ như hãng bán lẻ nổi tiếng Nordstrom giúp khách hàng không chỉ có thể mua ở cửa hàng, trên website mà còn có thể mua bằng ứng dụng mobile, trên Instagram hay qua tin nhắn… và họ có thể nhận hàng, đổi trả… các sản phẩm này tại tất cả hệ thống cửa hàng của hãng.
3. Ta đã hoạch định các nguồn lực một cách linh hoạt trong
chuyển đổi và ở những quy mô ổn chưa?
Sự biến động nhanh chóng đòi hỏi các công ty cần phải vô cùng linh hoạt trong việc hoạch định các nguồn vốn, nhân lực tài năng hay năng lực lãnh đạo ở các thị trường địa lý khác nhau, các mô hình kinh doanh hay các phân khúc khách hàng khác nhau.
Ví dụ như việc hoạch định một khoản đầu tư lớn ở các thị trường đã phát triển có thể chỉ nên dừng ở mức ngắn hạn, mà thay vào đó nên tập trung hơn ở các thị trường đang phát triển – điều này cũng đã cho thấy ở một thực tế đang diễn ra là các tập đoàn CPG toàn cầu thường có thị phần ít hơn các đối thủ địa phương ở các nền kinh tế mới nổi.
Việc hoạch định nguồn lực theo cách thức truyền thống, an toàn rất khó còn phù hợp với thời cuộc này. Các lĩnh vực cần được chú trọng hơn trong khi hoạch định nguồn lực là R&D, nhân sự và đào tạo nhân sự…
4.Những quan hệ chiến lược nào ta đang tìm kiếm và cần nuôi dưỡng?
Đây là một câu hỏi khó vì tình trạng thay đổi liên tục hiện tại, các mối quan hệ đối tác và các vấn đề mua lại hay sáp nhập đặc biệt tối quan trọng trong hai lĩnh vực: quản trị tốt hơn chuỗi cung ứng và cần có những ý tưởng mới. Cần làm rõ việc: Có cơ hội nào chăng cho việc hợp nhất từ trên hay dưới của chuỗi giá trị?
Ai đang ở trong “hệ sinh thái sáng tạo” của ta? Trong chuỗi giá trị, bất kể những cơ hội đó tới từ đầu nguồn hay tới từ khâu cuối của chuỗi giá trị, hay những đối tác tiềm năng trong hệ sinh thái, bao gồm cả những cơ sở nghiên cứu từ các viện, trường… đều cần được làm rõ để xây dựng những mối quan hệ chiến lược cần thiết.
5. Ta có thể sử dụng công nghệ thế nào để tạo ra khác biệt?
Thực tế đang chứng minh rằng những công ty đứng đầu trong ngành tiêu dùng hiện tại và chắc chắn trong cả tương lai gần sẽ đều là những công ty công nghệ hàng đầu. Nhiều công ty trong ngành đã đầu tư và sở hữu các công ty công nghệ từ các nôi công nghệ hàng đầu thế giới như thung lũng Silicon.
Ví dụ như WalmartLabs có tới hơn 3.000 nhân viên, hay Coca-Cola, công ty Hershey hay Lowe đều đầu tư vào trung tâm thí nghiệm SU – một chương trình của trường ĐH Singularity (Đơn nhất – Duy nhất) tại Silicon. Việc cần có một tư duy “di động trước tiên” hay số hoá tất cả các công đoạn hay quy trình, phân tích dữ liệu một cách đột phá… là những ưu tiên và đòi hỏi bắt buộc của những công ty CPG hàng đầu.
Những nhà bán lẻ và những công ty CPG thông minh nhất sẽ đoán định được tương lai của họ dựa vào sự chuẩn bị kỹ càng từ hôm nay, trên cơ sở phân tích những dữ liệu và xu hướng của ngành.Với việc trả lời những câu hỏi trọng tâm, họ sẽ có được sự chuẩn bị và định vị rõ ràng để trở thành những người chiến thắng trong tương lai.
Điệp Giang tổng thuật
Thế Giới Tiếp Thị
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này