23:18 - 12/01/2018
Phát triển khoa học công nghệ: kiến nghị từ địa phương, doanh nghiệp
Trong hội nghị tổng kết hoạt động của ngành khoa học và công nghệ (KH&CN), đại diện các địa phương và doanh nghiệp đã chỉ ra những kết quả đáng ghi nhận trong năm 2017 nhờ sự hỗ trợ của KH&CN.
Bên cạnh đó, các đại biểu cũng đưa ra nhiều kiến nghị như cần các chương trình hỗ trợ nông dân tiếp cận tri thức của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, hay tăng cường tạo ra các nghiên cứu đột phá trong y tế dự phòng, y học thảm họa…
Ông Lê Minh Hoan, Bí thư tỉnh ủy Đồng Tháp: Cần chương trình hỗ trợ nông dân tiếp cận tri thức
Thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 16 về tăng cường năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Từ cuộc cách mạng này, thế giới đã tiến vào nền nông nghiệp 4.0 lấy tri thức và khoa học công nghệ làn nền tảng để nâng cao năng suất lao động, tạo ra nhiều sản phẩm vượt trội, tăng sức cạnh tranh trên thị trường.
Việt Nam cũng đang cơ cấu lại ngành nông nghiệp với lực lượng chủ yếu là người nông dân. Với vai trò chủ thể, người nông dân cần phải làm gì để không hụt hơi, và không bị bỏ quên trong việc tiếp cận các giá trị vượt bậc mà cuộc cách mạng này mang lại?
Hiện nay, rất nhiều nông dân chưa biết sử dụng máy tính để tối ưu hóa quy trình sản xuất, tận dụng sức mạnh của công nghệ đế bán hàng trong hệ thống thương mại điện tử toàn cầu.
Thời gian qua, Chính phủ ra mắt Hệ tri thức Việt số hóa được xem là sáng kiến tuyệt vời để đưa tri thức của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 về tới các bản làng. Vì thế, tôi mong rằng, sẽ có một chương trình hỗ trợ thiết bị thông minh tới tay người nông dân để họ có cơ hội tiếp cận tri thức cũng như các chương trình khuyến nông quốc gia.Ở bất cứ nơi nào, khi người dân bình thường được tạo điều kiện tiếp cận kho tàng tri thức sẽ trở thành sức mạnh to lớn. Đây sẽ là cơ hội để người nông dân tiếp cận và nhanh chóng thay đổi trong tư duy và quá trình sản xuất.
Tại Đồng Tháp, chúng tôi đã hình thành các hội quán nông dân, nơi trao đổi, chia sẻ ý tưởng sáng tạo giữa người nông dân và các chuyên gia trong nhiều lĩnh vực. Hạ tầng viễn thông cũng được đầu tư để người dân trong hội quán kết nối với thế giới. Với những bước đi như vậy, tôi cho rằng, chúng ta sẽ tạo được cho người nông dân một nền tảng tri thức và trở thành động lực để cả xã hội đổi mới sáng tạo một cách mạnh mẽ.
Ông Nguyễn Minh Tiến, Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang: Tiếp tục Đẩy mạnh nhiệm vụ khoa học liên kết vùng miền
Năm 2017, các hoạt động khoa học công nghệ đã được Bộ KH&CN chỉ đạo triển khai bám sát trọng tâm của từng tỉnh và mang tính liên kết vùng rất cao. Điều này thể hiện rõ trong các dự án nông thôn miền núi được triển khai trong thời gian qua. Các sản phẩm khoa học được gắn kết, không trùng lặp, không lãng phí ngân sách và ứng dụng rộng rãi tại các tỉnh có sự tương đồng về điều kiện tự nhiên xã hội.
Là địa phương khó khăn và xa xôi, Hà Giang xác định chỉ có thể phát triển bằng con đường của KH&CN. Trong năm 2017, Hà Giang đã hình thành và đưa vào hoạt động 2 doanh nghiệp nuôi cấy mô. Nhờ làm chủ hoàn toàn công nghệ, 2 doanh nghiệp này hiện đang cung cấp cây giống cho thị trường phát triển cây dược liệu trong và ngoài tỉnh.
Bên cạnh đó, Hà Giang cũng có 4 sản phẩm được cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý (cam sành Hà Giang, mậtong bạc hà cao nguyên đá, hồng không hạt Quản Bạ, gạo Già Rui Xí Mần) và 92 sản phẩm được bảo hộ nhãn hiệu tập thể. Qua những kết quả đạt được, Hà Giang nhận thấy, đây chính là con đường duy nhất để nâng cao giá trị cho sản phẩm đặc sản. Nhiều sản phẩm sau khi được bảo hộ sở hữu trí tuệ nâng giá trị lên 2-3 lần.
Trong xu thế phát triển này, Hà Giang đề nghị Bộ KH&CN sẽ tiếp tục đẩy mạnh cách làm của năm 2017 là triển khai nhiệm vụ khoa học liên kết vùng miền, nâng cao và chủ trì kết nối phổ biến các nhiệm vụ khoa học đã nghiên cứu thành công, ứng dụng theo vùng miền tương đồng để các địa phương tiếp nhận kết quả, tránh lãng phí ngân sách.
GS.TSKH Đỗ Quyết, Giám đốc Học viện Quân y: Hướng tới nghiên cứu đột phá trong y tế dự phòng và y học thảm họa
Học viên Quân y là một trong những đơn vị được Bộ KH&CN giao thực hiện đề tài nghiên cứu cấp nhà nước về ghép phổi. Ca ghép đã được thực hiện thành công cho cháu bé 7 tuổi ở Hà Giang bị hỏng cả 2 bên phổi. Từ 2 tháng tuổi cháu đã thường xuyên phải đi cấp cứu, phổi chứa nhiều dịch mủ và phải thay 2 phổi bằng phổi của bố và bác ruột. Đến nay, sau 10 tháng ghép, cháu bé đã khỏe mạnh và có thể đi học.Thành công của ca ghép phổi cho thấy chương trình trọng điểm quốc gia mà Bộ KH&CN chủ trì rất hiệu quả.
Trước những thành công của ngành y tế trong năm 2017, tôi cho rằng trong năm 2018, Bộ Y tế và Bộ KH&CN cần hướng tới 2 trọng tâm nghiên cứu.
Một là trong các chương trình nghiên cứu trọng điểm nên hướng tới y tế dự phòng. Chúng ta cần dành mọi sự ưu tiên cho y tế dự phòng để phòng các bệnh mới nổi, các bệnh có nguy cơ. Vì vậy, cần có đề tài nghiên cứu tập trung vào y tế dự phòng. Bởi nếu không làm tốt thì dù có xây dựng bao nhiêu bệnh viện, việc quá tải vẫn cứ diễn ra. Vì vậy, Bộ KH&CN cần triển khai các chương trình để năm 2018 là năm đột phá về y tế dự phòng.
Hai là biến đổi khí hậu thay đổi đã mang đến nhiều vấn đề thảm họa, thiên tai. Năm 2018, Việt Nam sẽ phải có bước đột phá vào y học thảm họa. Cần phải có nhiều đề tài nghiên cứu ứng phó với thảm họa về bão lụt, lũ quét, cháy nổ lớn…
Ông Phan Thanh Lộc, Tổng giám đốc Vietnam Food: Xây dựng chuỗi giá trị ngành tôm liên kết chặt chẽ
Vietnam Food là doanh nghiệp chuyên xử lý phế phẩm từ tôm với công suất 70 nghìn tấn mỗi năm. Từ đầu tôm, Vietnam Food có thể tạo ra 4 sản phẩm là dược phẩm, thực phẩm, thức ăn chăn nuôi và phân bón. Các sản phẩm này không chỉ được tiêu thụ trong nước mà còn được các tập đoàn trên thế giới phân phối toàn cầu.
Năm 2017, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo về việc hình thành chuỗi giá trị về tôm và mục tiêu đạt giá trị xuất khẩu 10 tỷ USD váo năm 2025. Đây là chiến lược đúng đắn và đòi hỏi các doanh nghiệp trong chuỗi giá trị cần đồng hành, hỗ trợ nhau để hoàn thành mục tiêu này.
Bên cạnh việc chế biến, thế giới vô cùng quan tâm tới ngành phụ phẩm. Bởi nguồn nguyên liệu này, hoặc sẽ trở thành hiểm họa hoặc sẽ trở thành tài sản lớn, tạo ra nhiều dòng sản phẩm như dầu omega, glucosamine, chitin, chitosan nếu có công nghệ tốt.
So với thế giới, Việt Nam thu hồi được 56% từ phụ phẩm, trong khi thế giới đạt trung bình 75%, ở các nước tiên tiến con số này là 95%. Hay như chỉ số về khả năng tạo ra giá trị gia tăng, Na Uy giúp sản phẩm tăng trưởng 28 lần so với sản phẩm đầu vào, trong khi ở Việt Nam, con số này dừng lại ở mức 2-3 lần.
Mục tiêu của Vietnam Food là tạo ra giá trị lớn gấp 4-5 lần so với sản phẩm đầu vào. Với trong thời gian tới, nếu có được chuỗi giá trị cũng như sự vào cuộc mạnh mẽ của các nghiên cứu khoa học, chúng tôi sẽ đẩy mạnh giá trị sản phẩm tăng 6- 8 lần và tăng mức thu hồi từ phụ phẩm lên 80%. Quan trọng hơn cả là môi trường được xử lý triệt để, tránh tình trạng ô nhiễm. Tuy nhiên, những con số này sẽ mãi mãi chỉ nằm trên giấy nếu không có các giải pháp đồng bộ được thực hiện.
Ngoài ra, tôi mong Chính phủ và Bộ KH&CN hỗ trợ, định hướng phát triển chuỗi liên kết ngành tôm và xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc đat tiêu chuẩn quốc tế. Làm được điều này, giá trị sản phẩm và cũng số lượng khách hàng cũng sẽ tăng cao.
Ông Lê Hoàng Nhật, CEO của Ami: Cần cơ chế kết hợp với các trung tâm nghiên cứu trong trường đại học
Năm 2017, tôi và các cộng sự phát triển Ami – Quản gia thời công nghệ, giúp các chủ nhà cho thuê tối ưu toàn bộ quy trình quản lý điện nước, khách trọ một cách dễ dàng. Ami đã đạt nhiều giải thưởng như là 1 trong 54 nhóm khởi nghiệp trong Chương trình tăng tốc toàn cầu 2017, top 30 startups của toàn thế giới cuộc thi Slush Singapore, giải Nhất Techfest 2017…
Ở vị trí của một startup, tôi mong muốn Chính phủ và Bộ KH&CN sẽ tạo điều kiện hơn nữa về mặt chính sách để startup dễ dàng tiếp cận các nguồn vốn đầu từ nước ngoài. Hiện nay, các quỹ đầu tư vẫn còn đang ngần ngại đầu tư do việc đầu tư và thoái vốn còn nhiều khó khăn. Trong khi đó, startup luôn cần được thanh khoản nhanh để có tiền đầu tư và phát triển nhanh chóng, cho kịp với xu thế thay đổi liên tục của thế giới.
Ngoài ra, cơ sở hạ tầng, trung tâm nghiên cứu công nghệ mới vẫn chưa có nhiều. Vì thế, chúng tôi rất mong muốn có thể kết hợp với các trung tâm nghiên cứu trong trường đại học. Điều này sẽ giúp tận dụng nguồn lực sinh viên tạo ra các sản phẩm, công nghệ mới đáp ứng nhu càu của thị trường, giải quyết các bài toán thực tiễn, đóng góp giá trị cho quốc gia.
Ngọc Vũ (ghi)
Theo KH&PT
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này