Nguyễn Thế Hùng, phó chủ tịch TP Hội An: Đất cho người, người phải giữ gìn đất

Ông Nguyễn Thế Hùng, phó chủ tịch TP Hội An.

Gặp ông ở TP.HCM, đang chuẩn bị cho chuyến đi Đức vào tháng 5 tới theo lời mời của thành phố vùng nông thôn Đức, ông Nguyễn Thế Hùng nói: “Họ thương Hội An lắm, kết nghĩa với họ nhiều năm rồi, mà giờ mới có điều kiện qua thăm họ vì lời mời này còn mang ý nghĩa khác, họ muốn cho mình thấy người nông dân Đức đã sống và làm sạch đất như thế nào”. Vâng, Hội An được rất nhiều người thương vì đã biết cách sống sạch, sống xanh để giữ đất.

Nghe nói Hội An hiện đang làm rau hữu cơ và phổ biến rộng khắp các làng trồng hoa màu, điều này thực sự là tin vui bên cạnh những tin đáng buồn. Là một nhà quản lý chuyên phụ trách nông nghiệp Hội An, ông có thể cho biết chương trình rau sạch này Hội An đã thực hiện thế nào?

– Xin nói lại cho đúng là hiện tại, Hội An chủ yếu là làm rau củ quả sạch và an toàn, còn rau hữu cơ mới chỉ rất ít và chúng tôi đang tiến hành làm từ từ. Vì hữu cơ đòi hỏi phải có thời gian cải tạo và dưỡng đất ít nhất là hơn một năm. Hiện tại có một vài làng ở Hội An như Cẩm Kim, Cẩm Thanh, Trà Quế đang thực hiện chuyển đổi trồng rau hữu cơ một vài điểm trong làng thôi.

Một vài hộ làm trước vì trồng rau hữu cơ cần nhiều yếu tố, và phải thay đổi từ từ ý thức của người tiêu dùng để họ ăn quen rau sạch đã. Sau khi các điểm thành công, chúng tôi sẽ tiếp tục cho mở rộng thành cả làng. Ví dụ, kế hoạch của chúng tôi tiến tới Cẩm Kim sẽ trở thành làng rau hữu cơ. Chúng tôi mới tạo điều kiện cho người nông dân ở đây đi học trồng rau hữu cơ ở Hà Nội về. Hiện tại người dân chuyển đổi dần từ đất bị thoái hoá sang đất sạch. Sau khi đã chuyển đổi xong sẽ không dùng phân thuốc gì nữa. Chúng tôi sẽ cho các kỹ sư xuống kiểm nghiệm lần nữa và đạt yêu cầu sẽ làm chính thức. Trong quá trình này, người dân vẫn trồng rau an toàn cùng với rau sạch bán và mình giúp cho họ tiêu thụ. Chúng tôi làm mô hình “tổ hợp tác” gồm từng nhóm hộ nông dân cùng trồng và chia sẻ các kinh nghiệm trồng rau với nhau, giám sát lẫn nhau và chúng tôi cũng có một ban giám sát – gọi là ban điều hành của thành phố để kiểm tra, điều phối gồm cả nhà quản lý, kỹ sư nông nghiệp, nông dân, v.v. Cuối cùng chúng tôi bảo đảm đầu ra cho họ.

Theo kinh nghiệm của anh, thói quen xấu mà khó bỏ nhất của người nông dân đang chuyển đổi sang trồng rau sạch là gì?

– Là thói quen phun phân với thuốc. Vì người ta thấy có phân với thuốc, rau củ quả nhìn nó đẹp, thu hoạch nhanh, không bị sâu rầy. Bây giờ đổi thói quen dùng phân với thuốc hoá học, họ sẽ phải làm cực hơn.

Phải chủ động mỗi ngày theo dõi và xua đuổi sâu rầy. Xua đuổi chớ không tiêu diệt, có tiêu diệt nhưng không đáng kể. Làm rau hữu cơ cực hơn nhưng thu nhập tốt hơn nhiều. Mà phải trồng dưới đất. Hiện tại, với 500 mét vuông, ở Cẩm Thanh có gia đình mỗi tháng thu nhập được 7 triệu đồng. Một sào lúa năng suất tối đa cũng chỉ khoảng 3 triệu, mà chi phí hết 2 triệu rưỡi, là lời có 500 trăm ngàn. Chưa tính tiền làm du lịch, khách đi tua vào vườn rau sạch, ăn uống tại chỗ, tham quan cũng thu được thêm từ nguồn này. Hiện tại, ở Trà Quế gần như 100% là rau an toàn, nếu đem chuẩn VietGAP thì hơn, nhưng hữu cơ thì chưa đạt.

Hiện tại tiêu thụ rau sạch ở Hội An đã nhiều chưa, thưa anh?

– Trên trang facebook Rau sạch Hội An do một nhóm bạn trẻ lập ra và quản lý, đã có nhiều video clip nói về rau sạch, và cũng phân biệt rau an toàn với rau organic để người mua không lầm. Các bạn trẻ báo lại rằng họ bán rất được, đầu ra rất ổn. Rau chuyển đổi còn khó bán, nhưng rau organic thì không đủ để bán. Điều này chứng tỏ xu hướng tiêu dùng của người dân Hội An (một phần có cả du khách) đã thay đổi. Tất nhiên là chưa nhiều, vẫn còn tư tưởng tự ti rằng “bây giờ ăn cái gì cũng chết thì ăn đại đi”. Ngoài ra, tính tiện lợi của việc bảo quản rau sạch và rau organic chưa được tốt lắm. Như gia đình tôi mua rau về, mà mỗi lần đặt mua, đâu có đặt ít sợ người ta mất công giao hàng, nhưng mua nhiều ăn không hết để lâu mà bỏ thì tội quá. Ngay cả việc ăn rau sạch, trong từng gia đình vẫn còn nhiều mâu thuẫn. Vì vậy, quá trình để thay đổi tư duy và thói quen ăn rau sạch của người dân mình vẫn còn dài. Đầu tiên cần phải thay đổi nhận thức về việc ăn sạch, sau đó mới thay đổi được thói quen. Tự bản thân nông dân đã thay đổi nhận thức là họ thay đổi hoàn toàn. Ví dụ, ở Cẩm Thanh vẫn trồng lúa nhưng không bao giờ họ phun thuốc hoá học nữa. Họ trồng theo quy trình IBM, thậm chí ngay cả người cho thuê ruộng cũng bắt người thuê phải cam kết làm theo chuẩn này, vì ông ta không muốn đất của mình bị thoái hoá để sau này không còn đất sạch. Chúng tôi vẫn kiên trì giúp nông dân Hội An với mục tiêu đến năm 2020 sẽ được 10ha – nghe con số có vẻ ít ỏi, nhưng còn hai năm nữa, làm được chắc cũng là… phi thường, không hề đơn giản. Chúng tôi luôn mong mỏi TP Hội An trở thành vùng đất sạch đẹp, an toàn với tất cả mọi lĩnh vực trong đời sống.

Nghe nói Hội An đã có phong trào vận động sống trong môi trường xanh từ vài năm nay, cụ thể từ việc phân loại rác thải? Làm sao để cho ngày càng nhiều người biết giữ đất?

– Hiện tại, đất nông nghiệp ở Hội An không còn nhiều. Định hướng của thành phố rất rõ ràng, chuyển đổi trồng rau sạch là hướng phát triển lâu dài, bền vững bên cạnh việc phát triển Hội An trở thành thành phố sinh thái – văn hoá. Chúng tôi đã thực hiện được hơn mười năm nay. Nhưng muốn làm được, làm sao để cho người dân có đời sống tốt hơn, trước tiên là thu nhập. Và kết quả của việc trồng rau sạch luôn là thu nhập cao. Hay phát triển làng nghề cũng vậy, làm sao để người dân sống được. Du lịch Hội An bao gồm cả không gian chung của Hội An: nông thôn, thành thị đều có giá trị văn hoá sống tương đương ở chuẩn sống xanh, sống sạch.

Để làm thay đổi ý thức của người dân Hội An, từ thế hệ kế tiếp, chúng tôi đã cho soạn một bộ giáo trình chuyên về môi trường Hội An và đưa vào trường học từ nhiều năm nay. Ngoài ra, chúng tôi còn tổ chức các chương trình cụ thể như phân loại rác thải, mà có lẽ chỉ có Hội An mới có.

Ngân Hà thực hiện (theo TGTT)

Ý kiến của bạn về bài viết

Không có chức năng bình luận cho bài viết này