09:28 - 08/11/2019
Khởi nghiệp: Muốn thành công, đừng nên nóng vội
“Vấn đề quan trọng nhất của khởi nghiệp là tìm ra những giá trị mới. Nếu sản phẩm không mang giá trị mới thì khả năng tiếp cận thị trường rất thấp. Vậy nên cần xem sản phẩm của bạn đã được thị trường chấp nhận chưa, sau đó mới nói đến cách mở rộng…”, đây là những chia sẻ của một số giám khảo sau khi kết thúc vòng bán kết cuộc thi Dự án khởi nghiệp sáng tạo thanh niên nông thôn – năm 2019.
Có gì nói đó, đừng suy diễn
Sau vòng bán kết diễn ra tại Hà Nội, Bến Tre và Buôn Ma Thuột, 95/105 dự án trải qua những phần thi hết sức thú vị, giàu cảm xúc. Nhiều dự án có sản phẩm bán trên thị trường, mang tính thương mại hoá cao. Có dự án ứng dụng công nghệ và ý thức, sản phẩm được cấp giấy chứng nhận tiêu chuẩn…, những cũng có nhiều bạn chưa biết cách định vị sản phẩm, đối tượng khách hàng, chưa tính được giá trị sản phẩm. Ông Phan Văn Minh, nguyên trưởng phòng nghiên cứu công nghệ sinh học – viện Nghiên cứu công nghệ sinh học và môi trường của trường đại học Nông lâm TP.HCM, thành viên ban giám khảo cho rằng, có nhiều chủ dự án mắc lỗi hết sức sơ đẳng, như tự giới thiệu sản phẩm khởi nghiệp của mình có tính năng là dược thảo, ngăn ngừa nhiều bệnh, kể cả ung thư. Các bạn tự suy diễn, tự nói ra mà không có một minh chứng cụ thể nào.
“Không ít bạn trẻ cho rằng sản phẩm làm ra là hữu cơ, theo chuẩn USDA của Mỹ, tuy nhiên làm hữu cơ không phải đơn giản. Ở Việt Nam, số doanh nghiệp có tiềm lực lớn làm được các chuẩn hữu cơ khá khiêm tốn, thậm chí đã có doanh nghiệp bỏ của chạy lấy người”, ông Minh nhấn mạnh. Do vậy, ông Minh khuyên người mới khởi nghiệp chỉ cần nghĩ đến và thực hiện được chuẩn của Việt Nam như VietG.A.P. là đủ. Trên con đường phát triển sản phẩm, thương hiệu, người khởi nghiệp nên tìm những chuẩn quốc tế mang tính phổ quát, tương đối phù hợp với điều kiện ở Việt Nam.
Nói về các giai đoạn phát triển của khởi nghiệp, chuyên gia Trần Anh Tuấn, CEO công ty tư vấn Người mở đường (The Pathfinder) cho rằng, khởi nghiệp với ngành nông nghiệp ở Việt Nam khá khó khăn, nên rất trân quý sự nỗ lực của những người chọn sản phẩm nông nghiệp để khởi sự kinh doanh. Thế nhưng, không ít người tìm cách đốt cháy giai đoạn, mới xuất hiện trên bản đồ khởi nghiệp đã vội vã kêu gọi vốn đầu tư, mở rộng quy mô để rồi chết yểu. Muốn thành công, người khởi nghiệp cần xác định vị trí trong sáu giai đoạn, gồm: hình thành, trình làng,
biến đổi, mô hình, mở rộng, và gặt hái.
Những người mới khởi sự kinh doanh ở giai đoạn đầu là hình thành ý tưởng, sau đó huy động vốn từ người thân, gia đình. Ở giai đoạn này, điều quan trọng nhất là việc hình thành ý tưởng.Ý tưởng xuất phát từ việc tìm thấy nhu cầu của thị trường chưa được thoả mãn.
“Hiện nay, các bạn khởi nghiệp nông nghiệp chỉ dừng lại ở đổi mới, không phải là sáng tạo. Những gì bạn nghĩ hôm nay đã có hàng trăm, hàng ngàn người nghĩ từ rất lâu rồi, nhưng vấn đề quan trọng nhất của khởi nghiệp là tìm ra những giá trị mới.Nếu không mang được giá trị mới vào sản phẩm, thì khả năng tiếp cận thị trường rất thấp”, ông Trần Anh Tuấn chia sẻ.
Lắng nghe sự phản hồi từ thị trường
Đa số những dự án tham gia cuộc thi Dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thanh niên nông thôn – năm 2019, đang ở giai đoạn 2 là biến đổi. Đây là lúc các dự án trình làng sản phẩm, giới thiệu ra thị trường, tiếp nhận phản hồi của người tiêu dùng và đánh giá sản phẩm có giá trị hay không, liệu có được thị trường chấp nhận? Giai đoạn này chủ dự án bắt đầu cho ra những mô hình, sản phẩm khác nhau, hay thường gọi là mô hình mẫu, sản phẩm mẫu để thử nghiệm, đánh giá và rút kinh nghiệm.
Ở giai đoạn mô hình, dựa trên phản hồi liên tục của thị trường, chủ dự án thấy khách hàng thích hay không thích điều gì ở sản phẩm, từ đó có sự điều chỉnh tính năng và ra những sản phẩm mới đúng theo nhu cầu của khách hàng. Thậm chí ý tưởng ở giai đoạn này thay đổi khác hoàn toàn với ý tưởng ban đầu. Do đó, thông điệp mang lại cho các bạn khởi nghiệp là đừng bao giờ sống chết với ý tưởng ban đầu, nếu thị trường không cần. Ngược lại, cần linh hoạt, sẵn sàng thay đổi để tạo ra sản phẩm mới với giá trị mới. Chủ doanh nghiệp khởi nghiệp phải liên tục lấy ý kiến, phản hồi từ người tiêu dùng, thông qua các sự kiện xúc tiến thương mại, hội chợ khởi nghiệp…
Với các dự án tham gia cuộc thi năm nay, rất nhiều thí sinh không trả lời được về mô hình kinh doanh đúng nghĩa. Trong mô hình kinh doanh, cần xác định được khách hàng là ai, cách tiếp thị bán hàng như thế nào, những khác biệt ra sao, dòng tiền từ đâu, chi phí lấy từ nguồn nào… Mô hình này chính là động cơ, giúp cho dự án của người khởi nghiệp cất cánh.
Tập bò trước khi tập chạy
Bước vào giai đoạn mở rộng quy mô, ngoài kế hoạch kinh doanh, chủ doanh nghiệp khởi nghiệp cần có kế hoạch huy động vốn, mời chào các nhà đầu tư, quỹ đầu tư… Nếu không có mô hình kinh doanh, việc quản trị doanh nghiệp rất khó khăn, thậm chí là không thể. Qua được giai đoạn này, chủ doanh nghiệp khởi nghiệp mở rộng quy mô, có dây chuyền, công nghệ sản xuất và nhân rộng hệ thống kinh doanh. Thông thường, ở các quốc gia trên thế giới, người khởi nghiệp phải mất 5 – 10 năm để đi hết sáu giai đoạn, gồm: hình thành ý tưởng, trình làng, biến đổi, mô hình, mở rộng, và gặt hái. Do đó, lời khuyên của các chuyên gia dành cho người khởi nghiệp là không nên nóng vội. Chuyên gia Trần Anh Tuấn cho rằng, ở các bạn trẻ trong hệ sinh thái khởi nghiệp của BSA tuy mới chỉ ở giai đoạn 1 hoặc 2, nhưng đã vội vã “leo lên giai đoạn 4, 5” để gọi vốn. Họ nghĩ rằng mình đã đủ lớn, nhưng các dự án này thường sớm phải dừng cuộc chơi. Lý do là họ không xác định được doanh nghiệp đang ở giai đoạn nào và vội vã leo lên những giai đoạn cao hơn.
“Họ luôn nghĩ mô hình của mình rất tuyệt vời, ai cũng cần, ai cũng thích, nhưng thực sự sản phẩm của họ vẫn chưa bán được, chưa được thị trường chấp nhận.Nếu các bạn nghiêm túc với hành trình khởi nghiệp, điều cần nhất là phải biết mình đang ở đâu trong mỗi giai đoạn, mục đích trong mỗi giai đoạn là gì và chúng ta cần làm như thế nào để tiến tới”, ông Trần Anh Tuấn đưa ra lời khuyên như vậy.
29 dự án vào chung kết
Sau vòng bán kết đầy kịch tính diễn ra tại Hà Nội, Bến Tre và Buôn Ma Thuột (Đăk Lăk), đã xác định được 29 dự án xuất sắc nhất của 22 tỉnh, thành vào vòng chung kết cuộc thi Dự án khởi nghiệp sáng tạo thanh niên nông thôn – năm 2019. Lâm Đồng là địa phương góp mặt nhiều nhất với ba dự án. Các tỉnh, thành như: TP.HCM, An Giang, Đồng Tháp, Lào Cai và Sơn La cùng có hai dự án vào vòng thi cuối cùng. 16 dự án còn lại thuộc về các tỉnh Cao Bằng, Hoà Bình, Hưng Yên, Lạng Sơn, Nghệ An, Thanh Hoá, Yên Bái, Long An, Vĩnh Long, Bến Tre, Hậu Giang, Bình Dương, Đồng Nai, Dăk Nông, Vũng Tàu và Đăk Lăk. Vòng chung kết sẽ diễn ra vào các ngày 23 và 24/11 tại TP.HCM.
Cuộc thi Dự án khởi nghiệp sáng tạo thanh niên nông thôn – năm 2019 do trung tâm Hỗ trợ phát triển thanh niên nông thôn của Trung ương Đoàn phối hợp với trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp (BSA) tổ chức, với sự đồng hành của công ty cổ phần tập đoàn Cà phê Trung Nguyên, công ty cổ phần Vinamit, công ty cơ điện Tân Hoàn Cầu, công ty cổ phần tập đoàn Thiên Long, công ty TNHH MTV Trà Tâm Lan, công ty TNHH may thêu giày An Phước…
bài và ảnh Anh Tuấn (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này