09:38 - 20/10/2016
Khi người Trung Quốc hết dễ tính
Đừng tưởng thị trường Trung Quốc dễ tính. Sau Mỹ, châu Âu hay Nhật Bản trả hàng về, đến lượt Trung Quốc cũng yêu cầu khắt khe với hàng nhập khẩu thủy sản.
Nếu không cẩn thận, doanh nghiệp sẽ mất luôn nồi cơm này.
Từ đầu tháng 10 đến nay, các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản bất ngờ trước việc Trung Quốc yêu cầu chứng thư các lô hàng xuất khẩu vào thị trường này.
Trong một cuộc họp giữa tuần trước, một số doanh nghiệp xuất khẩu cá tra cũng cho hay vài tuần gần đây, các trang mạng Trung Quốc liên tục đưa ra bài viết tố cáo chất lượng, bôi nhọ hình ảnh con cá tra, con tôm Việt Nam.
Như vậy, sau gạo, sắn lát, tiêu, điều, đến lượt thủy sản là mặt hàng mới nhất bị Trung Quốc “điều tra” chất lượng. Và, Trung Quốc cũng là thị trường sau Mỹ, EU, Nhật… “soi” kỹ càng các lô hàng thủy sản Việt Nam.
Tại anh, tại ả, tại cả đôi đường
Ông Hàn Văn, phó tổng giám đốc công ty cổ phần thủy sản Trường Giang (Đồng Tháp), công ty xuất khẩu cá tra đứng tốp đầu sang thị trường này, cho biết, Trung Quốc yêu cầu có chứng thư đảm bảo chất lượng các lô hàng cá tra xuất vào thị trường này là một quy định đầy bất ngờ.
Theo ông Văn, lâu nay, dù sao, thị trường Trung Quốc vẫn được coi là dễ tính. Chất lượng cá tra bán sang đây, song song với phân khúc cao cấp, vẫn có nhiều loại chất lượng chỉ đạt mức trung bình.
Chẳng hạn như tỷ lệ mạ băng, quay tăng trọng cao hơn các thị trường khác. Miếng cá có màu không đẹp, kích cỡ không đều…
“Một thời gian dài chúng tôi vẫn bán được hàng như vậy qua Trung Quốc, nhưng nay thì họ đòi hỏi tất cả phải có chứng thư chất lượng”, ông Văn thông tin.
Các doanh nghiệp xuất khẩu cho biết, việc phải đáp ứng chứng thư cho Trung Quốc không khó, bởi tất cả các thị trường nhập khẩu cá tra còn lại, cũng đều yêu cầu như vậy và vẫn phải đáp ứng đầy đủ.
Tuy nhiên, một khi Trung Quốc yêu cầu phải có chứng thư, đồng nghĩa với việc từ nay, sản phẩm thủy sản bán sang đây không thể “à um”, lộn xộn được nữa.
Miếng cá tra không thể chỉ có nước và tăng trọng. Con tôm không thể cứ bơm đầy tạp chất vào như trước. Đặc biệt, tồn dư kháng sinh, các chất cấm lại càng phải tránh.
Cuộc họp giữa tuần trước của VASEP với bộ trưởng bộ NN-PTNN, bàn về xuất khẩu cá tra, khuyến cáo: nếu doanh nghiệp vẫn tiếp tục làm ăn lộn xộn tại thị trường này, chắc chắn sẽ gặp khó khăn.
Theo bà Trương Thị Lệ Khanh, chủ tịch hội đồng quản trị công ty cổ phần Vĩnh Hoàn, gần đây, nhiều trang mạng của Trung Quốc liên tục đăng bài phản ánh chất lượng, bôi nhọ hình ảnh con cá tra Việt Nam.
Sở dĩ có tình trạng này là do chất lượng cá tra bán vào Trung Quốc đang có quá nhiều vấn đề. Từ chỗ buộc phải cạnh tranh, doanh nghiệp bắt đầu giở trò giảm giá để giành khách hàng. Nhiều khi còn thực hi ện yêu cầu từ phía nhà nhập khẩu giảm chất lượng.
Ông Hàn Văn cũng xác nhận có rất nhiều thương nhân Trung Quốc vào tận các nhà máy, hoặc liên hệ với các công ty thương mại để yêu cầu làm gia công cho họ.
Lẽ dĩ nhiên, khi nhà máy làm gia công thì phải làm chất lượng theo yêu cầu của nhà nhập khẩu. Nhà máy, vì đủ thứ lý do, như công ăn việc làm của công nhân, doanh số, lợi nhuận, nên nhắm mắt hợp tác. Đây chính là hệ lụy dẫn tới chất lượng cá tra không được kiểm soát.
“Trung Quốc yêu cầu cấp chứng thư là một dấu hiệu tốt. Tới đây, có lẽ bộ NN-PTNT cấp code để xuất khẩu vào Trung Quốc, giống như các thị trường khác đang áp dụng”, ông Văn kiến nghị.
Lỗi vẫn là kháng sinh
Liên tục từ năm 2015, Trung Quốc nổi lên là thị trường tốp đầu nhập khẩu cá tra của Việt Nam. Theo VASEP, tính đến nửa đầu tháng 8/2016, tổng giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường Trung Quốc – Hong Kong là 154,8 triệu USD, tăng 67,5% so với cùng kỳ năm trước.
Bảy tháng liên tiếp kể từ đầu năm nay, giá trị xuất khẩu sang thị trường này tăng mạnh từ 31,3 – 110% so với cùng kỳ. Với giá trị xuất khẩu tăng trưởng liên tục này, Trung Quốc – Hong Kong đang là thị trường xuất khẩu lớn thứ ba của các doanh nghiệp cá tra Việt Nam và ngày càng gần với vị trí thứ hai là thị trường EU.
Vấn đề cốt lõi nhất của thủy sản Việt Nam hiện nay không còn nằm ở cạnh tranh giá thành sản xuất, mà là chất lượng. Môi trường nuôi thủy sản, rõ ràng đang có vấn đề nên người nuôi buộc phải sử dụng kháng sinh liều cao để phòng bệnh.
Không nói gì nước ngoài, ngay trong nước, các cơ quan chức năng cũng phát hiện nhiều loại thủy sản đang bán cho người tiêu dùng còn tồn dư kháng sinh Enrofloxacin, Leucomalachite, vốn đã bị các nước cấm từ rất lâu.
Tại diễn đàn “An toàn thực phẩm: câu hỏi về sự phối hợp và tin tưởng lẫn nhau” diễn ra vào cuối tháng 9 vừa qua, các chuyên gia cảnh báo Việt Nam xếp trong ba nhóm quốc gia có số lượng trường hợp sản phẩm thủy sản bị từ chối nhập khẩu cao nhất ở thị trường Mỹ, EU, Nhật Bản, Úc.
Thiệt hại về tài chính ước tính 14 triệu USD/năm. Nguyên nhân chính khiến lô hàng bị từ chối ở cửa khẩu là do hàng bị nhiễm khuẩn, dư lượng thuốc thú y vượt ngưỡng, chứa chất gây ô nhiễm, dán nhãn…
Cụ thể, tại thị trường Liên minh châu Âu, Việt Nam có lô hàng bị từ chối cao nhất (chiếm 11,6%), sau đó đến Ấn Độ, Trung Quốc, Indonesia, Thái Lan…
Còn ở Mỹ, Việt Nam đứng thứ hai sau Trung Quốc, với tỷ lệ hàng bị từ chối là 14,2%. Ở thị trường Úc là 11,5%, Việt Nam đứng ở vị trí thứ 3.
Ở Nhật Bản, tỷ lệ này lên tới 27,5% , và Việt Nam chỉ đứng sau Trung Quốc về số lượng các lô hàng bị trả về.
bài, ảnh Bảo Ngọc
Theo TGTT
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này