14:57 - 17/02/2016
Ghép đầu người vẫn là chuyện viễn tưởng
Dự kiến phải đến cuối năm 2017 bác sĩ Sergio Canavero (Ý) mới tiến hành ca ghép đầu người đầu tiên trên thế giới.
Nhưng từ năm qua đến nay, nhiều người đang háo hức và tò mò với ý tưởng pha lẫn kinh dị, thần thoại và lãng mạn này.
Năm bản lề của ý tưởng
Đáng quan tâm vì ý tưởng đó gần giống với câu chuyện tạo sự sống từ cái chết của bác sĩ Frankenstein, nhân vật của nhà văn Mary Shelley.
Còn hai năm để chuẩn bị, nhưng năm 2016 này được xem là bản lề vì những khâu chuẩn bị quan trọng nhất (huấn luyện đội ngũ kỹ thuật, thiết kế quy trình ghép, chế tạo trang thiết bị phù hợp, đánh giá đạo đức…) cần hoàn tất trong năm nay.
Có lẽ “trời chiều lòng người” vì tháng qua bác sĩ Bành Hiếu Nhân của đại học y Harbin, Trung Quốc, đã ghép đầu thành công cho một con khỉ. Đầu khỉ này ghép với mình của một con khỉ khác và nó sống được 20 giờ trước khi được cho chết vì lý do đạo đức. Bành Hiếu Nhân là một trong những người hợp tác chặt chẽ với Canavero trong dự án ghép đầu người.
Những phản biện chưa có lời đáp
Kể từ khi bác sĩ Sergio Canavero và Bành Hiếu Nhân tuyên bố sẽ lần đầu tiên ghép đầu người, đối tượng là nhà khoa học người Nga Valery Spiridonov, 30 tuổi, bị chứng teo cơ vào năm 2017, giới khoa học phản bác nhiều hơn ủng hộ. Wang Yifang, chuyên gia đạo đức y học của viện Nhân văn y học đại học Bắc Kinh (Trung Quốc) cho rằng cần áp đặt chặt chẽ những đánh giá đạo đức.
“Rất phức tạp. Nếu bạn có cái đầu của mình nhưng cơ thể lại của người khác, vậy bạn là ai? Cứ cho là giải quyết được đi, nhưng khi sử dụng cơ thể cho chỉ một người duy nhất liệu có công bằng hay không, vì tất cả những bộ phận khoẻ mạnh người cho có thể cứu sống được nhiều người khác. Nhưng tìm người cho ở đâu bây giờ?”, Wang nói.
Victor Yang, bác sĩ phẫu thuật thần kinh hàng đầu của trung tâm Khoa học sức khoẻ Sunnybrook (Canada) thì cho rằng để ghép đầu người nhóm làm việc của bác sĩ Canavero phải giải quyết ít nhất hai thách thức rất lớn, một là vấn đề miễn dịch khi bệnh nhân phải sử dụng thuốc chống thải ghép để loại bỏ khả năng cơ thể đào thải chiếc đầu ghép, và hai là thân não và tuỷ sống có cấu trúc sợi rất chằng chịt nên việc nối chúng lại với nhau là cực khó.
Victor giải thích: “Người ta có thể nói: “Bây giờ chúng ta có thể may tuỷ sống lại với nhau”, nhưng điều đó chỉ đơn thuần cho bạn thấy một cái gì đó được nối lại với nhau chứ nó không có nghĩa là chúng kết nối thật sự”.
Trong khi đó, TS Kenichi Okamoto của viện Nghiên cứu Lunenfeld-Tanenbaum (Canada) nhắc lại ca ghép đầu khỉ do TS Robert White thực hiện vào năm 1970: “Khi con khỉ ghép đầu bình phục, nó có thể cử động mắt và cơ mặt nhưng cơ thể nó vẫn bất động, chưa kể chức năng sinh lý học và nhận thức của nó là câu chuyện bỏ ngỏ”.
Ghép đầu người tại Việt Nam: chiêu PR?
Sau khi bác sĩ Sergio Canavero tuyên bố sẽ ghép đầu người vào năm sau, GS Trịnh Hồng Sơn, giám đốc trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người, cho biết Việt Nam cũng muốn ghép đầu người.
Ông nói với báo giới: “Nếu ca ghép đầu trên thế giới thành công, chúng tôi sẽ mời nhóm ghép đầu từ nước ngoài sang ghép. Việt Nam đang chuẩn bị nhân lực cho ca ghép bằng việc huấn luyện 150 bác sĩ và điều dưỡng trong hai năm”.
Thông tin trên thật sự gây sốc với nhiều người, kể cả cộng đồng y khoa. Bác sĩ Đ.N.T, giảng viên đại học Y dược TP.HCM, cho biết Việt Nam còn rất nhiều vấn đề y tế cộng đồng cần giải quyết (dịch bệnh, các bệnh không lây nhiễm như ung thư, tim mạch, tiểu đường… ) với số tử vong hàng năm cả trăm ngàn người, nên chăng ngành y tế tập trung vào chuyện này hơn là ghép đầu để cứu vài người.
Trong khi đó, một phẫu thuật viên tim mạch làm việc tại TPHCM đặt vấn đề liệu bác sĩ trong nước sẽ học được gì khi mời một đoàn chuyên gia nước ngoài (chắc chắn rất tốn kém) qua ghép đầu người rồi rút về nước. “Không lẽ đây là cách quảng bá y học Việt Nam với thế giới?”, bác sĩ này nói.
Bình luận thông tin Việt Nam tính chuyện ghép đầu người, độc giả Stanley Peters của tờ Vietnam News viết: “Huấn luyện 150 bác sĩ và điều dưỡng trong vòng hai năm chỉ cho phẫu thuật như thế thì quả là lãng phí nghiêm trọng nguồn lực. Ca ghép đầu tiên trên thế giới phải mất nhiều năm mới diễn ra, như thế còn phải mất nhiều năm nữa trước khi ích lợi được chuyển giao đến Việt Nam”.
Bình Yên
Thế Giới Tiếp Thị
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này