Chuyện “lương” của đệ nhất phu nhân Mỹ

Đệ nhất phu nhân của quốc gia hùng mạnh nhất thế giới là Hoa Kỳ cũng vất vả không kém ai, nhưng lại là một nghề không được trả lương. Vậy có công bằng không?

Các cựu đệ nhất phu nhân (từ trái): Nancy Reagan, Barbara Bush (hàng đứng), Bird Johnson, Pat Nixon, Rosslyn Carter, Betty Ford (hàng ngồi)

Câu trả lời của một đại gia người Mỹ cách đây hơn một thế kỷ là không công bằng. Vị đại gia đó là luật sư Henry G. Freeman Jr, đồng thời là nhà đầu tư bất động sản giàu có.

Chính vì thế nên vào năm 1912, ông Freeman mới viết trong di chúc của mình rằng ông lập nên quỹ Henry G. Freeman Jr. Pin Money Fund, dành mỗi tháng 1.000 USD để trả cho đệ nhất phu nhân, coi như là bù đắp cho tổng thống. Mỗi năm tính chung là 12.000 USD và khoản này thì người được hưởng “muốn sử dụng như thế nào tuỳ thích”. 12.000 USD thời đó bằng khoảng 80.000 USD hiện tại. Pin Money này bắt đầu có hiệu lực từ tháng 11.1989, dưới thời Tổng thống George H.W. Bush, tức là ông Bush cha. Nhưng do sự tranh chấp ở toà nên khoản giải ngân đầu tiên phải đến tháng 12.1992 mới thực hiện, tức 90 năm sau khi bản di chúc ra đời. Điều thú vị là năm 2012 bà Clinton là đệ nhất phu nhân. Dù vậy thì bà Barbara Bush đã lãnh được 36.000 USD không thiếu một xu, sau khi đã trừ thuế.

Vị đệ nhất phu nhân tiếp theo là bà Hillary Clinton và tiếp theo nữa lại là một người của nhà Bush, bà Laura Bush, phu nhân của tổng thống thứ 43 của Hoa Kỳ, ông George Walker Bush.

Hãng tin NBC News dẫn lời người phát ngôn của gia đình thì bà Bush đã quyên một phần cho từ thiện và phần còn lại, không tiết lộ là bao nhiêu cho “làm mấy thứ có ý nghĩa cho mấy đứa cháu”. Bà Hillary báo cáo trong bản cáo bạch đóng thuế thường niên rằng bà quyên số tiền đó cho các quỹ từ thiện. Nhưng cụ thể là quỹ nào thì không có tiết lộ. Còn bà Laura Bush, phu nhân của ông Bush con, thì không tiết lộ bà làm gì với số tiền này dù có tin rằng bà quyên hết cho từ thiện.

Vậy còn bà Michelle Obama thì sao? Đương kim đệ nhất phu nhân đã theo chồng vào Nhà Trắng từ đầu năm 2009, nay cũng đã gần tám năm, hai nhiệm kỳ, nhưng kỳ thực bà chỉ mới nhận được chính xác là 9.996 USD, tức là khoản tiền chỉ trong một năm mà thôi. Từ đó trở đi, số tiền trên hoàn toàn biến mất các bản khai thuế hàng năm của gia đình ông Obama.

Vì sao lại thế? Kẻ tội đồ hoá ra lại là một điều luật gọi là Quy tắc chống sở hữu vĩnh viễn (Rule Against Perpetuities – RAP). Quy tắc này gia hạn thời gian đối với quyền sở hữu tài sản trong tương lai, theo đó sau khi người chủ sở hữu tài sản chết 21 năm thì sẽ chấm dứt quyền sở hữu tài sản đó. Luật này hiện vẫn được nhiều bang ở Mỹ áp dụng.

Vậy là khi kim đồng hồ tiến đến con số 21 năm sau khi người thừa hưởng gia tài của ông Henry Freeman là Freeman Burrows mất, thì các nhà uỷ thác đang gặp cảnh tiến thoái lưỡng nan. Không giải ngân thì không đúng với di chúc, mà giải ngân thì phạm luật. Vậy thôi thì đành chọn cái thứ hai. Cho nên từ năm 2011 đến nay, bà Michelle cũng thôi không còn khoản thu nhập này nữa.

Một tình huống thú vị đặt ra là giả sử, nếu không có RAP, thì sẽ phải ứng xử như thế nào khi bà Hillary Clinton trở thành tổng thống Mỹ. Thời ông Clinton làm chủ Nhà Trắng thì bà Hillary đã nhận được 36.000 USD. Vậy nếu bà đắc cử chức vụ tối thượng này, liệu chồng bà, đệ nhất lang quân là Bill Clinton có được nhận Pin Money hay không?

Vào thời của ông Freeman thì nữ quyền vẫn chưa được coi trọng khi chỉ có đàn ông mới đi làm, giao thiệp xã hội. Chỗ của nữ giới là ở nhà làm nội trợ, nuôi dạy con. Phân biệt chủng tộc ở chế độ nô lệ vẫn là dấu ấn rất lớn thời đó. Chắc vì thế nên Henry chẳng ngờ được nước Mỹ lại có một tổng thống da đen như hiện tại, hoặc có thể là một nữ tổng thống, nên chưa lường trước được.

Tiểu bang Pennsylvania của ông Freeman đã xoá bỏ quy định chống thừa hưởng trọn đời RAP này từ năm 2006. Nhưng do ông Henry mất trước thời điểm thay đổi đó, nên không rõ liệu khoản tiền kia vẫn tiếp tục được giải ngân cho các đệ nhất phu nhân nữa hay không. Có tin cho hay bà Michelle được cho là đã liên hệ với quỹ này và khuyên họ nên dùng số tiền còn lại để đóng góp cho các quỹ từ thiện. Và thế là đệ nhất phu nhân Mỹ trở lại công việc không lương.

Trần Phi Tuấn

Ý kiến của bạn về bài viết

Không có chức năng bình luận cho bài viết này