10:47 - 24/03/2023

Bước trượt dài của đế chế Toshiba

Hội đồng quản trị của Toshiba Corp hôm 23/3 đã chấp nhận đề nghị mua lại từ một nhóm do công ty cổ phần tư nhân Japan Industrial Partners (JIP) đứng đầu, chấm dứt nhiều tháng đồn đoán về việc liệu các nhà đầu tư có thể tư nhân hóa nó hay không.

Thỏa thuận này có khả năng sẽ vạch ra một ranh giới trong lịch sử rắc rối gần đây của tập đoàn Nhật Bản. Dưới đây là dòng thời gian về những ‘tai ương’ của Toshiba kể từ năm 2015.

2015: Toshiba tiết lộ các sai sót kế toán ở nhiều bộ phận, liên quan đến quản lý cấp cao. Họ đã phóng đại lợi nhuận trước thuế 230 tỷ yên (1,8 tỷ USD) trong 7 năm.

12/2016: Toshiba cho biết họ sẽ chịu khoản phí vài tỷ USD liên quan đến một công ty xây dựng nhà máy điện hạt nhân mà đơn vị Westinghouse Electric của Mỹ đã mua một năm trước đó.

3/2017: Westinghouse nộp đơn xin phá sản theo Chương 11. Đối mặt với khoản nợ hơn 6 tỷ USD liên quan đến Westinghouse, Toshiba quyết định rao bán đơn vị chip Toshiba Memory được đánh giá cao.

9/2017: Toshiba đồng ý bán mảng kinh doanh chip cho một tập đoàn do Bain Capital đứng đầu với giá 18 tỷ USD, đồng thời giữ lại một lượng lớn cổ phần.

Công ty đang mong muốn hoàn tất thỏa thuận vào cuối năm tài chính vào tháng 3 để giúp ổn định tài chính và tránh khả năng bị hủy niêm yết.

Điều đó bị đe dọa bởi tranh chấp kéo dài về việc bán với Western Digital Corp, đối tác của họ trong một liên doanh chip. Đánh giá chống độc quyền dự kiến sẽ mất vài tháng.

12/2017: Toshiba nhận được khoản tiền mặt trị giá 5,4 tỷ USD từ hơn 30 nhà đầu tư nước ngoài, giúp công ty tránh bị hủy niêm yết nhưng mang lại cho các cổ đông hoạt động nổi bật bao gồm Elliott Management, Third Point và Farallon. Tranh chấp với Western Digital đã được giải quyết.

1/2020: Toshiba phát hiện những bất thường về kế toán mới tại một công ty con thuộc sở hữu hoàn toàn.

7/2020: Năm ứng cử viên giám đốc do các cổ đông hoạt động đề cử đã bị bỏ phiếu phản đối tại đại hội thường niên.

9/2020: Toshiba tiết lộ hơn 1.000 biểu mẫu bỏ phiếu qua đường bưu điện cho ĐHCĐ thường niên của mình đã không được đếm. Ngân hàng kiểm phiếu, Sumitomo Mitsui Trust Bank, sau đó đã tiết lộ việc không kiểm được tất cả các phiếu hợp lệ tại các cuộc họp ĐHCĐ của các công ty khách hàng trong hơn hai thập kỷ qua.

3/2021: Cổ đông thông qua cuộc điều tra độc lập về cáo buộc nhà đầu tư bị gây áp lực trước thềm ĐHCĐ thường niên năm trước.

4/2021: CVC Capital Partners đưa ra lời đề nghị tự nguyện trị giá 21 tỷ USD để mua lại Toshiba ở dạng tư nhân.

Một tuần sau, Giám đốc điều hành của Toshiba từ chức trong bối cảnh tranh cãi về giá thầu CVC, được một số người trong ban quản lý công ty cho là được thiết kế để bảo vệ ông khỏi các cổ đông hoạt động.

Việc Toshiba từ chối đề nghị CVC sau đó đã khiến một số cổ đông hoạt động tức giận.

10/6/2021: Một cuộc điều tra do cổ đông ủy quyền kết luận rằng Toshiba đã thông đồng với bộ thương mại Nhật Bản – cơ quan coi Toshiba là tài sản chiến lược – để ngăn chặn các nhà đầu tư nước ngoài giành ảnh hưởng tại cuộc họp cổ đông năm 2020.

25/6/2021: Các cổ đông phế truất chủ tịch hội đồng quản trị Osamu Nagayama sau khi những người chỉ trích cáo buộc hội đồng quản trị không giải quyết các cáo buộc gây áp lực cho các nhà đầu tư. Toshiba cam kết thực hiện đánh giá đầy đủ các tài sản và tham gia với các nhà đầu tư tiềm năng.

11/2021: Toshiba cho biết họ sẽ chia thành ba công ty, một công ty về năng lượng, một công ty về cơ sở hạ tầng và công ty thứ ba quản lý cổ phần Kioxia của mình.

2/2022: Toshiba công bố một kế hoạch mới để tách thành hai, chỉ loại bỏ bộ phận thiết bị của mình.

1/3/2022: CEO Satoshi Tsunakawa từ chức. Taro Shimada, cựu giám đốc điều hành của Siemens AG, người đã tham gia vào năm 2018, được bổ nhiệm làm Giám đốc điều hành tạm thời để tiến hành kế hoạch tách rời.

24/3/2022: Các cổ đông bỏ phiếu chống lại kế hoạch chia tách. Một kiến nghị riêng biệt được hỗ trợ bởi các cổ đông hoạt động kêu gọi tập đoàn thu hút các đề nghị mua lại cũng không được thông qua.

4/2022: Toshiba thành lập một ủy ban đặc biệt để tiếp tục đánh giá chiến lược có thể khiến họ trở nên độc lập.

13/5/2022: Mười nhà đầu tư tiềm năng bày tỏ sự quan tâm của họ. Dưới áp lực của các cổ đông, Toshiba công bố khoản cổ tức đặc biệt trị giá khoảng 545 triệu USD.

6/2022: Toshiba nhận được tám đề xuất mua lại. Các giám đốc công khai đưa ra những lời chỉ trích về quản trị và việc đề cử các giám đốc điều hành quỹ phòng hộ vào hội đồng quản trị. Các cổ đông sau đó đã phê duyệt hai giám đốc hoạt động, một sự thay đổi lịch sử.

7/2022: Toshiba chọn bốn nhà thầu bao gồm các công ty cổ phần tư nhân Bain Capital, CVC Capital Partners và một tập đoàn liên quan đến JIP và Tập đoàn Đầu tư Nhật Bản (JIC) do nhà nước hậu thuẫn để tiến hành vòng đấu thầu thứ hai. JIC và JIP không đồng ý với đề xuất này và quyết định không cùng nhau theo đuổi một cuộc đấu thầu.

10/2022: Tập đoàn do JIP dẫn đầu, có sự tham gia của một số công ty Nhật Bản như Orix Corp và Chubu Electric Power Co, được ưu tiên.

2/2023: Sau nhiều tháng đồn đoán, Toshiba xác nhận rằng họ đã nhận được đề xuất từ một tập đoàn toàn Nhật Bản do JIP đứng đầu, các nguồn tin cho biết đã đảm bảo cam kết cho vay 10,6 tỷ USD.

23/3/2023: Hội đồng quản trị của Toshiba chấp nhận đề nghị đấu thầu trị giá 2 nghìn tỷ yên của JIP với giá 4.620 yên một cổ phiếu, so với giá đóng cửa cuối cùng là 4.213 yên.