15:10 - 14/12/2016
Ứng phó với Trumponomics
Bảo hộ – Bài ngoại – Bất thường, cựu bộ trưởng bộ Kế hoạch và đầu tư Bùi Quang Vinh nhận định tóm tắt về vị Tổng thống mới của Hoa Kỳ Donald Trump và một nước Mỹ trong thời kỳ mới.
Vậy nhưng, bất chấp sự bất ngờ và khó dự đoán thì “chúng ta không thể không dự báo”, vì “không dự báo ta cũng chết”.
Nước Mỹ thời 3D
Bảo hộ, đó chính là một trong những hứa hẹn về chính sách thương mại của ông Donald Trump, và điều đó đồng nghĩa với việc những hiệp định mậu dịch tự do như TPP có thể chết.
Bảo hộ, đồng nghĩa với việc hàng rào thuế quan vẫn còn đó, và có thể thuế sẽ tăng đối với hàng nhập khẩu, kể cả các biện pháp thuế chống bán phá giá.
Chính sách bài ngoại và mang sắc màu phân biệt chủng tộc cũng khá rõ trong các khẩu hiệu tranh cử. Còn Bất thường là điều có thể thấy. Chính vì thế lại càng khó đoán một cục diện mới.
“Tôi nhấn mạnh một số ý về Trump như sau. Thứ nhất, Trump đề ra những mục tiêu ngoài khả năng của mình, đồng thời mâu thuẫn với nhau một cách khốc liệt. Ví như Trump đòi tăng trưởng GDP của Mỹ là 4%/năm, đây là điều không tưởng, hay hoang tưởng, bởi nước Mỹ tăng trưởng 2,5 – 3% đã là một kỳ tích”, chuyên gia kinh tế Vũ Thành Tự Anh nhận định.
Theo ông Tự Anh, “điều thú vị” là khi Trump nói Mỹ tăng trưởng 4% ông dựa vào cơ sở nào, khi mà một quốc gia như Mỹ tăng trưởng ở mức 2 – 3% đã có thể nói là quá tốt, không thể đòi hỏi mức tăng như các quốc gia mới nổi khác như Ấn Độ (7%), Trung Quốc (8%), vốn vẫn được cho là thấp. Vậy thì, mục tiêu tăng trưởng 4% chỉ là một lời rao mà thôi.
Không những vậy, rất nhiều hứa hẹn trong tranh cử của ông Trump sẽ khó thực hiện được. “Mỹ muốn vĩ đại bằng giảm thuế, đây hứa hẹn sẽ là chương trình giảm thuế sâu nhất kể từ thời Tổng thống Ronald Reagan, nhưng khi đó ngân sách liên bang sẽ giảm 6.200 tỉ USD, và nợ liên bang sẽ tăng tối thiểu là 7.000 tỉ.
“Như thế nước Mỹ sẽ không thể chịu nổi. Điều đó cho thấy, những gì Trump nói và làm chắc chắn sẽ khác nhau. Vấn đề là sự khác biệt này lớn đến mức độ nào và hình thức cụ thể ra sao”, ông Tự Anh cho biết.
Nhận định về một nước Mỹ dưới thời ông Donald Trump, chuyên gia Phạm Chi Lan nhận định khẩu hiệu Nước Mỹ vĩ đại trở lại của vị tổng thống mới sẽ khó trở thành hiện thực, nếu Mỹ chỉ lo cho bản thân mình mà không quan tâm đến vai trò toàn cầu của mình.
Dù tính cách bất nhất và khó đoán, theo ông Vinh, cũng như các chuyên gia như Phạm Chi Lan và Vũ Thành Tự Anh, khi vào Nhà Trắng, ông Trump còn có cả một bộ máy tham mưu hùng hậu, đầy kinh nghiệm, bên cạnh các cơ quan lập pháp và tư pháp, vì thế, mọi hành động thực tế sẽ phải cân nhắc.
Số phận TPP và lợi ích Mỹ
Thế, nhưng, điều đáng lo là rút khỏi TPP, lại là thứ nằm trong tay ông Trump, và là một trong những lời hứa ông muốn thực hiện đầu tiên.
Vậy số phận TPP sẽ như thế nào?
“TPP đang được ông Trump đòi xem lại hoặc có thể không thông qua, hoặc thông qua thì rất dài lâu. Và tôi nghĩ trong nhiệm kỳ tới không có hy vọng tác động gì từ TPP cả”, ông Vinh nhận định.
Số phận của TPP, theo bà Phạm Chi Lan, còn tuỳ thuộc vào lợi ích của nước Mỹ. Nghĩa là ông Trump sẽ ngay lập tức bác bỏ TPP nếu điều đó có lợi cho Mỹ. Tuy nhiên, các phân tích cho thấy TPP lại là lợi ích của cường quốc này, vì thế, rất có thể, trước mắt, TPP sẽ vẫn phải đóng băng, và nước Mỹ sẽ đàm phán lại để có một vị thế tốt hơn.
Điều này tác động gì đến Việt Nam là một câu hỏi lớn. Ông Vinh nhận định, TPP nếu không chết thì rất khả năng sẽ được đàm phán lại theo hướng có lợi hơn cho Mỹ, và khi đó, sẽ phải mất một thời gian nữa.
Ít nhất, trong năm năm tới, TPP sẽ chưa xuất hiện, và điều đó sẽ tác động rất lớn đến chuyện cải cách thể chế của Việt Nam. Một trong những tác động thấy rõ là hơn mười dự luật sửa đổi theo hướng đáp ứng các tiêu chuẩn TPP đã chưa được trình ra Quốc hội trong kỳ họp hồi tháng 10 và đang bị đóng băng.
“Tác động nhiều hay ít phụ thuộc vào khả năng ứng phó và tận dụng thời cơ của ta”. Mất đi TPP, ông Vinh nhận định, sẽ mất đi cơ hội cải cách thể chế, mất đi một động lực cạnh tranh.
Khi TPP bị đóng băng, vai trò của Mỹ ở châu Á sẽ mờ nhạt, và sẽ tạo điều kiện cho Trung Quốc có một sân chơi lớn hơn trong khu vực và trên thế giới. Vấn đề đặt ra cho phía Việt Nam, theo ông Vinh, chính là phải tìm các kênh khác với Mỹ để tiếp tục đưa hàng vào thị trường này.
Quan hệ Mỹ – Trung và tác động với Việt Nam
Bối cảnh kinh tế thế giới, dưới con mắt của chuyên gia phân tích chính sách Vũ Thành Tự Anh, đang có những gam màu xám “bình thường mới” khi tốc độ tăng trưởng GDP đang chiều hướng suy giảm.
Một trong những phân tích đáng chú ý chính là kinh tế Trung Quốc, với một biểu đồ mà ông Tự Anh gọi là “đường cong như nụ cười”, nhưng lại là một “nụ cười không hạnh phúc”.
Tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới đang sụt giảm nghiêm trọng, còn nợ xấu thì đang tăng lên, những chỉ dấu cho thấy đó là một nền kinh tế thiếu sự lành mạnh.
Một trong những chính sách bảo hộ của ông Trump chính là đánh thuế 45% vào hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Liệu điều đó có xảy ra? Và nếu có thì ảnh hưởng đến phía Việt Nam như thế nào? Phía Việt Nam liệu có tận dụng được cơ hội hay sẽ chịu trận trước cuộc chiến thương mại này? Một Trump của nước Mỹ bên cạnh một Trung Quốc như vậy, Việt Nam sẽ xoay xở như thế nào?
Theo phân tích của ông Tự Anh, nếu xảy ra cuộc chiến thương mại này, thì Việt Nam sẽ chịu trận. “Cụ thể nếu Trung Quốc không xuất khẩu sang Mỹ, họ sẽ xuất khẩu sang Việt Nam. Chúng ta đang nhập siêu là trên 40 tỉ USD rồi, cũng nói thêm rằng, xuất siêu của Việt Nam với cả thế giới không đủ bù cho Việt Nam nhập siêu với Trung Quốc. Vì thế vấn đề nhập siêu từ Trung Quốc sẽ tiếp tục là vấn nạn”.
Các tác động tiếp sau đó, theo ông Tự Anh, có một loạt các gian lận thương mại sẽ có thể nảy sinh.
“Trung Quốc vẫn muốn xuất sang Mỹ và sẽ vòng qua Việt Nam. Thép là minh chứng mà chúng ta đã nhìn thấy. Trung Quốc có một công cụ rất lớn là họ có các công ty ở Việt Nam, nên họ sẽ là cánh tay để tiếp tay cho hoạt động gian lận này.
Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của Việt Nam, vì lúc này kiểm soát của Mỹ không chỉ với thép mà còn rất nhiều mặt hàng khác.
Một trong những tác động đáng chú ý nữa là Trung Quốc sẽ đẩy công nghệ bẩn, lạc hậu sang phía Việt Nam, mà bài học về gang thép Thái Nguyên là một ví dụ.
Quan hệ Mỹ – Trung vẫn còn là một dấu hỏi lớn, nhưng các chuyên gia nhận định những đòn gió mà ông Trump đưa ra về Trung Quốc “chỉ là gây sức ép để sau đó tạo ra một thế trận để thương lượng lại với Trung Quốc”.
Chẳng hạn, vị đại sứ được bổ nhiệm dưới thời ông Trump là một người bạn lâu năm của ông Tập Cận Bình, và một nhân vật kỳ cựu thân Trung Quốc nữa là cựu ngoại trưởng Henry Kissinger vừa mới thăm Trung Quốc.
“Dù gì thì, trước cục diện mới, kiểu gì cũng phải thay đổi. Các doanh nghiệp buộc phải tự mình xác định chuyển sang một tầng mới cao hơn chứ không dừng mãi ở cái thấp như này được”, bà Phạm Chi Lan nhận định.
Phi Tuấn
Theo TGTT
Có thể bạn quan tâm
Lại phát hiện virus cúm mới có ‘tiềm năng gây đại dịch’ ở Trung Quốc
Hàng không Việt ráo riết chuẩn bị đón khách Trung Quốc
Chính phủ đề nghị lùi việc thông qua luật Đặc khu sang kỳ họp thứ 6
Lượng ô tô nhập khẩu trong tháng 7 tăng mạnh
Thu hồi toàn bộ đất mua bán vi phạm của sư Thích Thanh Toàn
Tags:bộ trưởng bùi quang vinhcải cách kinh tếchủ nghĩa bảo hộchuyên gia phạm chi lanDonald TrumpTPPtrumponomicsts vũ thành tự anh
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này