11:15 - 16/10/2016
Cần xóa bỏ quy hoạch sản phẩm
Theo báo cáo của Bộ KH&ĐT, hơn 19.000 bản quy hoạch khác nhau đang có giá trị thi hành, đây được coi là một loại “giấy phép con”, tạo điều kiện cho tham nhũng, xin – cho.
Theo báo cáo của Bộ KH&ĐT, hơn 19.000 bản quy hoạch khác nhau đang có giá trị thi hành. Con số khổng lồ đó bao gồm đủ thể loại quy hoạch, từ quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội, quy hoạch không gian lãnh thổ, quy hoạch ngành sản xuất…
Trong khi vai trò của một số loại quy hoạch được xác định là cần thiết thì vai trò của quy hoạch ngành đang là dấu hỏi.
Con số chi tiết cho mỗi loại không được nêu ra, nhưng các kiểu quy hoạch ngành chiếm đa số. Nông nghiệp có quy hoạch vùng nguyên liệu, quy hoạch vùng sản xuất…
Trong công nghiệp là quy hoạch ngành than, ngành thép, ngành xi măng… Thậm chí đến cả việc sản xuất và tiêu thụ rượu bia cũng được quy hoạch.
DN buộc phải “chạy”
Câu chuyện về một nhà đầu tư Nhật Bản đến địa phương xin giấy phép đầu tư đã bị từ chối vì đã có một nhà đầu tư khác ở trong nước đăng ký lĩnh vực đó rồi. Nhà đầu tư đã phải ra đi vì không chịu “chạy” – chuyện đáng buồn được Thứ trưởng Công Thương Trần Quốc Khánh kể lại trong cuộc gặp mặt với DN.
Một DN kinh doanh chế biến và xuất khẩu nước ép hoa quả đã cho biết họ phải mất bao nhiêu thời gian, tiền bạc “quy hoạch ngành”. DN này đã sản xuất và xuất khẩu nước ép trái cây nhiều năm nay.
Nhận thấy chanh leo là một thế mạnh có thể tạo ra nhiều lợi nhuận, trong khi dứa, mặt hàng chủ chốt của họ đang bị cạnh tranh và suy giảm, DN muốn chuyển sang xuất khẩu mặt hàng này.
Tuy nhiên, quy hoạch vùng nguyên liệu trong khu vực họ hoạt động không có cây chanh leo. Thế nên, để được trồng cây nguyên liệu mới đó, họ phải mất hơn một năm trời để xin điều chỉnh, bổ sung “quy hoạch”.
Một năm trời, chưa nói tới chi phí làm thủ tục, những cơ hội kinh doanh mất đi đủ khiến DN nản lòng.
Theo ông Vũ Quang Các – Vụ trưởng Vụ Quản lý quy hoạch (Bộ KH-ĐT) thực tế đã chứng minh, các quy hoạch cụ thể như hồ tiêu, cà phê, cao su… cơ quan nhà nước không điều hành được, thường xuyên bị phá vỡ.
Các quy hoạch thép, nhà máy đường… thường xuyên phải điều chỉnh, vì có DN xin và thường cũng sẽ… cho.
“Chạy” để điều chỉnh quy hoạch ngành, lĩnh vực, sản phẩm là điều mà chính quan chức của Bộ Công Thương biết, DN biết. Vậy mà nó cứ tồn tại theo ý chí chủ quan của một bộ phận cán bộ công chức.
Trong khi, những quy định hành chính về quy hoạch ngành, lĩnh vực, sản phẩm như gas, phân bón, xăng dầu, gạo… đang “dậy sóng” bức xúc của DN.
Cũng theo ông Vũ Quang Các, Việt Nam từng quy hoạch nuôi tôm, xác định diện tích, đưa hỗ trợ, ngay lập tức bị kiện lên WTO. Sau đó phải mất không ít công sức, bằng mọi cách chứng minh quy hoạch đó không được thực hiện thì mới thoát kiện…
Lập quy hoạch kiểu ‘hành là chính’
Có một thực tế, việc lập quy hoạch ngành, lĩnh vực, sản phẩm của Việt Nam thường do các cán bộ công chức hành chính tại các bộ lập.
Họ cũng nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế rồi áp dụng vào Việt Nam và không ít trường hợp rất máy móc. Đơn cử như quy hoạch phát triển ngành kinh doanh gas được kỳ vọng theo mô hình Thái Lan với 5 DN đầu mối.
Khi nghị định và thông tư về điều kiện kinh doanh gas được ban hành thì DN kinh doanh gas mới “tá hỏa” với cách làm thiếu thực tiễn này.
Tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa qua, Bộ KH-ĐT đã trình dự thảo Luật Quy hoạch. Quan điểm của Bộ KH-ĐT, quy hoạch chủ quan, không phù hợp với yêu cầu của thị trường, cản trở thu hút đầu tư và phát triển kinh tế – xã hội nên phải điều chỉnh.
Cùng với đó, Bộ này chỉ ra, không ít loại quy hoạch sản phẩm được sử dụng như một dạng “giấy phép con” gây cản trở cho DN và người dân.
Đứng dưới quan điểm của cơ quan soạn thảo Luật Quy hoạch, Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Đặng Huy Đông cho rằng, việc xây dựng Luật Quy hoạch sẽ theo hướng tổng thể quốc gia được lập tích hợp, đa ngành.
Ngoài ra, dự luật cũng khắc phục xung đột giữa các bộ, ngành với nhau, giữa trung ương và địa phương, giữa phát triển vùng và địa phương.
Còn cộng đồng DN đang mong đợi vào một dự luật sẽ góp phần chặn “giấy phép con” và cơ chế xin – cho từ cách quản lý theo quy hoạch ngành, lĩnh vực, sản phẩm bấy lâu nay.
Theo DĐDN
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này